10:46 - 26/10/2019
Nhà sư Thái thừa cân và hoạ béo phì trẻ em thế giới
Tuần qua, những người quan tâm đến dinh dưỡng biết đến hai chuyện nghịch lý: Ở Thái Lan, gần một nửa nhà sư bị thừa cân cho dù họ chỉ ăn vào buổi sáng và báo cáo UNICEF cho thấy béo phì trẻ em trên thế giới đang “tăng sốc”, ngay cả ở những nước thu nhập thấp và trung bình như Việt Nam.
Hơn 90% người dân Thái theo đạo Phật và các nhà sư luôn được kính trọng. Nhưng theo ghi nhận của Samantha Bresnahan, PV hãng tin CNN, người ta ngày càng lo ngại về tình trạng sức khoẻ của giới tu hành này, bởi họ thừa cân quá nhiều.
Theo bộ Y tế Thái Lan, trong gần 349.000 nhà sư Thái có gần một nửa thừa cân, béo phì. Vì sao những người tu hành xem nhẹ việc ăn uống lại xảy ra tình trạng trái khoáy này? Tất cả do thói quen ăn uống.
Mỗi sáng sau khi đi một vòng khất thực bên ngoài về, các nhà sư bắt đầu sử dụng thức ăn mình nhận được. Tuy nhiên, những phần ăn này thường giàu năng lượng, do phật tử làm tại nhà hoặc mua sẵn, như để tỏ lòng thành của tín hữu với người tu hành. Theo quy định, mỗi ngày các nhà sư chỉ được ăn 1 – 2 bữa từ 6 giờ sáng đến 12 giờ trưa. Chiều tối không được ăn thứ gì.
Giáo sư dinh dưỡng Jongjit Angkatavanich, người nghiên cứu sức khoẻ của các nhà sư Thái trong tám năm qua, mô tả tình trạng này như “quả bom hẹn giờ” vì nhiều nhà sư Thái hiện bị tiểu đường, cao huyết áp, bệnh mắt và viêm khớp gối. Có lần Jongjit sốc khi nhìn thấy những nhà sư bị mất ngón chân và bàn chân vì tiểu đường, nhưng khi được hỏi, họ không biết tại sao mình bị như thế, thậm chí nhiều người chưa nghe nói về… bệnh tiểu đường!
Theo nghiên cứu của Jongjit, tỷ lệ béo phì ở nhà sư Thái cao hơn cả dân thường, 48% so với 39% nam giới Thái. Trong khi nhiều người cho rằng nhà sư béo phì là do ăn nhiều, thì theo Jongjit, thực tế họ lại tiêu thụ ít hơn nam giới Thái 150 calo. Lý do thực là vào buổi chiều các nhà sư thường uống nước có gas, nước ngọt thay vì nước trắng như trước đây. Jongjit nói: “Khi bao tử trống, đường sẽ hấp thu nhanh hơn”.
Ăn uống không đúng cách khiến nhiều nhà sư Thái Lan béo phì, và theo báo cáo của Quỹ nhi đồng Liên hiệp quốc (UNICEF) ngày 15/10, nó cũng khiến 200 triệu trẻ dưới năm tuổi trên thế giới thiếu dinh dưỡng hoặc thừa cân, phải đối mặt với những vấn đề sức khoẻ lâu dài.
Đây là đánh giá toàn cầu đầu tiên về dinh dưỡng trẻ em trong hai thập kỷ qua, và thật kỳ lạ khi tỷ lệ béo phì ở trẻ em cũng gia tăng ở những nước thu nhập thấp và trung bình. Thống kê cho thấy, ít nhất 340 triệu người 5 – 19 tuổi và 40 triệu trẻ dưới năm tuổi trên thế giới thừa cân. Tăng nhiều nhất là nhóm 5 – 19 tuổi, từ 10,3% vào năm 2000 lên 18,4% vào năm 2018. Laurence Chandy, chuyên gia cao cấp UNICEF, nói: “Đó là một sự tăng sốc. Khó nghĩ đến bất kỳ chỉ số phát triển nào khi nhìn thấy một sự suy thoái nhanh đến thế”.
Việc tiếp cận dễ dàng thức uống ngọt và thức ăn nhanh chế biến sẵn có giá rẻ, là nguyên nhân khiến béo phì thống trị ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Tại Nam Phi, tỷ lệ béo phì người lớn tăng từ 3,3% vào năm 1990 lên 24,8% vào năm 2016, nhưng tăng nhanh chưa bằng Việt Nam, khi tỷ lệ ghi nhận cùng giai đoạn đó là gần 1% và 10%. Đáng lưu ý, do thức ăn nhanh thường chứa nhiều đường và ít chất dinh dưỡng chủ yếu, nên nhiều trẻ cùng lúc có cả béo phì và… suy dinh dưỡng.
Để giải quyết nạn béo phì ở các nhà sư Thái Lan, bộ Y tế nước này đặt ra nhiều giải pháp, trong đó tập trung vào giáo dục thay đổi hành vi. Giải quyết hoạ béo phì ở trẻ em thế giới cũng cần giải pháp này cùng những giải pháp khác, chẳng hạn như UNICEF Việt Nam đề nghị: “Tăng quyền cho gia đình, trẻ em và thanh thiếu niên để họ có nhu cầu và đòi hỏi thực phẩm dinh dưỡng, thông qua cải thiện giáo dục về dinh dưỡng và áp dụng các chính sách có hiệu quả – như áp dụng thuế đối với đồ ăn thức uống có đường”.
Không hành động nhanh từ bây giờ, cái giá phải trả cho tương lai rất lớn. Một nghiên cứu cho thấy, mỗi năm tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), gồm 36 quốc gia giàu có, phải chi 311 tỷ USD để điều trị các bệnh liên quan đến thừa cân, béo phì.
An Nhiên (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này