17:04 - 08/11/2018
Không sợ bị xem là kẻ điên rồ, Bill Gates sáng tạo lại nhà vệ sinh
Người đồng sáng lập Microsoft không sợ cử tọa xem mình là kẻ điên rồ. Tại cuộc triển lãm sáng tạo lại nhà vệ sinh (Reinvented Toilet Expo) diễn ra ở Bắc Kinh – Trung Quốc tuần này, ông cầm một lọ phân người đưa mọi người xem và mở đầu bài nói chuyện.
Bill Gates nói: “Trong lọ có hơn 200 tỷ phần tử rotavirus, 20 tỷ vi khuẩn Shagella và 100.000 trứng ký sinh trùng giun sán”.
Làm thế, ông muốn nói một điều là trên khắp thế giới vẫn còn nhiều vùng không có hệ thống nước thải hay nhà vệ sinh đúng nghĩa và chất thải con người vương vãi ngoài môi trường, nơi những đứa trẻ chơi đùa phải tiếp xúc mỗi ngày.
Năm 2015 tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính chỉ 39% dân số thế giới được sử dụng nhà vệ sinh “quản lý an toàn”, nghĩa là bàn cầu sạch sẽ và tươm tất.
Sống không có nhà vệ sinh tốt không khác gì mất an toàn vì con người phải tiếp xúc với phân người và có nguy cơ nhiễm bao nhiêu mầm bệnh như E.Coli, Streptococcus, virus viêm gan A và E và nhiều thứ khác. Chúng có thể gây ra viêm phổi và tiêu chảy, hai thủ phạm giết chết trẻ em hàng đầu thế giới.
Ở nhiều nơi, do không có nhà vệ sinh, người ta còn phải đi một mình ra đồng hay rừng để phóng uế, điều này có thể khiến phụ nữ và trẻ em đối diện nhiều bất trắc.
Gates nói: “Khi bạn nghĩ về những điều cơ bản cho con người giúp họ có sức khỏe và đủ cái ăn thì tôi nghĩ trong danh sách đó phải có chỗ cho một nhà vệ sinh đàng hoàng”.
Vì thế mà vào năm 2011, Quỹ Bill và Melinda Gates đã khởi động chương trình “Thách thức tái sáng tạo nhà vệ sinh” với ngân sách 200 triệu USD cho những trường đại học khắp thế giới phát triển một dạng bồn cầu thế hệ mới.
Mục tiêu ở đây là phát triển một hệ thống xử lý chất thải không kết nối với hệ thống cống rãnh hay vệ sinh điển hình. Hệ thống mới này có thể chuyển đổi những gì con người thải vào bồn cầu thành phân bón, năng lượng hay nước xử lý – thậm chí có thể là nước uống được.
Sau 7 năm triển khai, những sản phẩm đầu tiên của chương trình đã được thử nghiệm tại nhiều vùng ở Ấn Độ, châu Phi và Trung Quốc. Một trong những bàn cầu mới đầu tiên là có hệ thống năng lượng điện mặt trời. Dựa trên công nghệ phát triển bởi Cal Tech, bồn cầu này tách nước sạch từ chất thải con người và tái sử dụng nó cho lần dội cầu tiếp theo.
Mẫu bàn cầu cũng chạy bằng năng lượng mặt trời của đại học Nam Florida (Mỹ) thì có thể kết nối với bất kỳ bàn cầu nào hiện tại. Nó sử dụng màng lọc nano (một dạng như lọc cà phê), bên trong là vi khuẩn kỵ khí xử lý phân người để tách nước sạch khỏi chất thải.
Mẫu bàn cầu của đại học Cranfield (Anh quốc) thì trang bị một bộ phận nạo và tẩy mùi nhỏ bên trong nên không cần dùng đến nước xả. Nước sạch được tách khỏi chất thải thông qua một ngăn lớn trong hầm còn chất thải rắn thì được đốt bên trong buồng đốt chuyển chất thải thành tro và năng lượng.
Nhiều ý tưởng độc đáo về thiết kế bàn cầu ở triển lãm lần này, nhưng thách thức phía trước vẫn là giá thành vì phần lớn mẫu bàn cầu giá đến 10.000 USD trong khi nó phải giảm còn 500 USD để thương mại hóa dễ dàng.
Tại triển lãm, Quỹ Bill và Melinda Gates cam kết chi tiếp 200 triệu USD để phát triển công nghệ cho những bàn cầu thế hệ mới, hoạt động độc lập không phải kết nối với hệ thống nước thải để giúp 4,5 tỷ người trên thế giới không có nhà vệ sinh hiện nay có thể tiếp cận. Gates nói: “Chúng tôi ước tính vào năm 2030 thị trường của những nhà vệ sinh như thế là 6 tỷ USD mỗi năm”.
Bình Yên
(theo MTG/theo BI/PopSci)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này