12:07 - 23/11/2019
Chạy bộ giúp sống lâu, nhưng chạy nhiều cũng chẳng lợi hơn
Chạy bộ là hình thức tập luyện khá phổ biến vì dễ áp dụng, không cầu kỳ và gần như phù hợp với mọi người. Nhiều nghiên cứu khoa học xác nhận lợi ích sức khoẻ của chạy bộ, và nghiên cứu mới nhất đã mang đến nhiều điều thú vị.
Những nghiên cứu trước đây cho thấy chạy bộ làm giảm nguy cơ béo phì, cao huyết áp, tăng cholesterol, tàn tật, tiểu đường type 2, bệnh tim và ung thư. Nó cũng cải thiện sức bền, chức năng tim, sự thăng bằng và chuyển hoá. Với bấy nhiêu lợi ích như thế, có thể khẳng định chạy bộ làm tăng tuổi thọ con người.
Trong nghiên cứu công bố trên tạp chí British Journal of Sports Medicine ngày 7/11, các nhà khoa học của viện Sức khoẻ và thể thao – đại học Victoria (Úc) đã đánh giá lại 14 nghiên cứu trước đây giữa chạy bộ và nguy cơ tử vong vì mọi nguyên nhân, bệnh tim và ung thư, qua đó cho thấy người chạy bộ giảm được 27% nguy cơ tử vong từ bất kỳ nguyên nhân nào trong thời gian theo dõi của nghiên cứu (5,5 – 35 năm), so với người không chạy bộ. Đặc biệt, chạy bộ làm giảm 30% nguy cơ tử vong vì bệnh tim và 23% nguy cơ tử vong vì ung thư.
Điều thú vị khi các nhà khoa học nhận thấy lợi ích này chỉ cần thực hiện bằng việc chạy một lần mỗi tuần, hoặc 50 phút/tuần, và có tăng số lượng chạy cũng không mang lại lợi ích nhiều hơn.
Đây quả là một tin vui cho những người bận rộn không có nhiều thời gian cho tập luyện, nhưng cũng không làm thất vọng những người tập thường xuyên, vì niềm vui mà chạy bộ mang đến. Một ghi nhận khác, lợi ích của chạy bộ không phụ thuộc vào vận tốc, vì những người chạy 8 – 13km/giờ có lợi ích sức khoẻ như nhau. Vì thế các nhà khoa học cho rằng chỉ cần “chạy với tốc độ phù hợp nhất đối với bạn” là tốt nhất cho sức khoẻ.
Nhưng lưu ý chạy bộ cũng nguy hiểm, vì nó có thể dẫn đến chấn thương do lạm dụng chạy, hậu quả của chấn động cơ học lặp đi lặp lại trên cơ bắp không có đủ thời gian phục hồi. Người từng có chấn thương và tập luyện kéo dài sẽ dễ bị loại chấn thương này. Bạn có thể làm giảm nguy cơ bằng cách không chạy trên bề mặt cứng hoặc gập ghềnh, mang giày thể thao phù hợp, và không tăng đột ngột vận tốc hoặc thời gian chạy. Cũng có nguy cơ tử vong đột ngột trong khi chạy, nhưng điều này hiếm khi xảy ra. Nhìn chung, chạy bộ mang lại lợi ích cho sức khoẻ nhiều hơn nguy cơ.
Lợi ích sức khoẻ của chạy bộ được giải thích như thế nào? Daniel Lieberman, giáo sư sinh học tiến hoá nhân loại của đại học Harvard, cho rằng một trong những cách không phải gặp bác sĩ là tập luyện thể chất. Ông nói: “Chạy có lợi cho hệ tim mạch, vì nó làm tăng trưởng nhiều mạch máu nhỏ, qua đó giúp giảm huyết áp. Chạy làm giảm nguy cơ ung thư, vì cơ thể sẽ sử dụng nhiều đường máu, từ đó bỏ đói những tế bào ung thư phải dùng đường huyết để hoạt động”.
Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Nature Medicine hồi đầu tháng này đã củng cố giải thích của Lieberman. Các nhà khoa học bệnh viện đa khoa Massachusetts (Hoa Kỳ) chia chuột thành hai nhóm, một nhóm nhốt trong lồng có thảm chạy để chúng phải chạy 6 dặm mỗi tối, nhóm kia cũng trong lồng nhưng không có thảm chạy. Sau sáu tuần, người ta so sánh hai nhóm và phát hiện ở những con chuột chạy thảm, nồng độ tế bào gốc và tế bào gốc tạo máu (HSPCs) trong tuỷ xương của chúng giảm so với những con chuột không chạy. Cần biết, HSPCs có khả năng chuyển thành bất kỳ tế bào máu nào, trong đó có bạch cầu làm tăng hiện tượng viêm – giúp tăng các mảng bám bên trong mạch máu, dẫn đến bệnh tim, nhồi máu cơ tim và đột quỵ não.
TS Matthias Nahrendorf, tác giả của nghiên cứu này, nói: “Chúng tôi thật sự ngạc nhiên khi thấy lợi ích của chạy bộ tồn tại ở chuột kéo dài 2 – 3 tuần sau khi kết thúc nghiên cứu”.
Nhưng giáo sư Lieberman cũng nhấn mạnh chạy 50 phút/tuần là đủ, chạy nhiều không giúp tuổi thọ tăng nhiều hơn, chưa kể chạy nhiều còn tăng nguy cơ chấn thương. Ông cũng lưu ý có nhiều lý do để người ta chạy bộ, không nhất thiết để sống lâu.
Lieberman nói: “Một số người chạy để ngừa chứng sa sút trí tuệ Alzheimer’s, người khác ngừa bệnh tim, có người chạy để chữa trầm cảm, và cũng có người vì cảm thấy chạy bộ giúp sảng khoái tinh thần. Không có nghiên cứu nào xác nhận chạy bao nhiêu là tốt nhất, chỉ có một điều rõ ràng là chỉ cần dịch chuyển cơ thể lớn hơn 0km/giờ là sức khoẻ sẽ có lợi”.
Tâm An (theo TGHN)
Có thể bạn quan tâm
Hiến tạng là tận hiến
Bình tĩnh trước cái gọi là ‘đột phá trị liệu ung thư’
Bình Dương công bố dịch Zika quy mô phường, xã
Sống gần phi trường dễ mắc bệnh tim
Mẹ dùng acid folic và đa sinh tố, con giảm nguy cơ tự kỷ
Tags:chạy bộ
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này