19:49 - 22/05/2018
Bắc Kinh đang chiếm lợi thế trong cuộc chiến thương mại với Mỹ
Dù tuyên bố chung Mỹ-Trung sau cuộc đàm phán thương mại vòng hai có vẻ như cho thấy Trung Quốc đang “xuống nước” nhưng nếu phân tích kỹ, Bắc Kinh đang thắng trong cuộc chiến thương mại với Mỹ, theo tờ The Washington Post.
Các cam kết mờ nhạt
Kết thúc hai ngày đàm phán giải quyết các tranh chấp thương mại ở Washington, hôm 19/5, Mỹ và Trung Quốc ra tuyên bố chung, trong đó, Trung Quốc nhất trí “giảm đáng kể” mức thâm hụt thương mại kỷ lục 375 tỷ đôla Mỹ của Mỹ với Trung Quốc vào năm ngoái, song các chi tiết về các biện pháp thực hiện sẽ được đàm phán sau. Đó là một cam kết rất mờ nhạt so với yêu cầu của Mỹ đặt ra trên bàn đàm phán. Rốt cục, Trung Quốc đã cự tuyệt đưa ra một con số cụ thể trong tuyên bố chung.
Hôm 18/5, Giám đốc Hội đồng kinh tế quốc gia Mỹ Larry Kudlow nói với cánh báo chí rằng phái đoàn thương mại của Trung Quốc đã nhất trí giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc ít nhất 200 tỷ đôla Mỹ/năm nhưng Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhanh chóng bác bỏ sau đó. Đây dường như là một chiến thắng của Trung Quốc.
Một trong những yêu cầu của Mỹ khi đến với cuộc đàm phán với phái đoàn Trung Quốc do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu là thúc ép Trung Quốc chấm dứt nạn ăn cắp bản quyền sở hữu trí tuệ của các công ty Mỹ mà chính quyền Tổng thống Donald Trump nói rằng đã diễn ra nhiều năm trời và gây thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ 225-600 tỷ đôla Mỹ mỗi năm. Trump muốn Trung Quốc phải dừng các hành động ăn cắp các công nghệ và bí mật thương mại của Mỹ.
Tuy nhiên, tuyên bố chung cũng chỉ đề cập đến vấn đề này một cách mờ nhạt và ngắn gọn khi cho biết cả hai bên “hết sức coi trọng bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ và nhất trí củng cố hợp tác”, một ngôn ngữ nặng tính ngoại giao. Tuyên bố chung cũng nói rằng Trung Quốc cam kết “thúc đẩy các sửa đổi liên quan” trong luật bản quyền sáng chế, do vậy, Mỹ phải chờ xem liệu Trung Quốc có tiến hành các sửa đổi nào hay không.
Tuyên bố chung không hề nhắc đến việc Mỹ yêu cầu Trung Quốc chấm dứt chương trình trợ cấp cho các ngành công nghệ cao có tên gọi Made in China 2025. Mỹ chắc chắn khó có khả năng buộc Trung Quốc thay đổi kế hoạch này.
Trung Quốc chiếm ưu thế trên nhiều phương diện
Tất cả những điều trên cho thấy Trung Quốc dường như đang thắng thế trên nhiều phương diện vì chỉ đưa ra các cam kết không gây mấy mát nhiều cho nước này.
Thứ nhất, “các nhượng bộ” của Trung Quốc là những vấn đề mà Trung Quốc sớm muộn gì cũng thực hiện. Trung Quốc là một trong nước có nền kinh tế và tầng lớp trung lưu tăng nhanh nhất thế giới. Các nhà máy và các thành phố Trung Quốc cần tiêu thụ nhiều năng lượng và người dân Trung Quốc muốn tiêu thụ nhiều thịt hơn. Do vậy, không có gì ngạc nhiên khi nước này cam kết trong tuyên bố chung rằng sẽ tăng mua các sản phẩm nông nghiệp và năng lượng Mỹ.
Chính quyền Tổng thống Trump cố gắng mô tả cam kết này như là một thắng lợi vì Mỹ sẽ bán được nhiều hàng hóa hơn cho Trung Quốc nhưng thực tế là dù cho Trung Quốc không cam kết như vậy, thì gần như chắc chắn, Trung Quốc vẫn sẽ mua nhiều hơn các sản phẩm nông nghiệp và năng lượng của Mỹ.
Brad Setser, một học giả nghiên cứu Trung Quốc ở Hội đồng quan hệ đối ngoại (CFR) ở New York (Mỹ), cho rằng những gì Trump nhận đươc từ Trung Quốc là “một dạng thỏa thuận mà Trung Quốc sẽ đề xuất với bất kỳ tổng thống Mỹ nào. Trung Quốc phải nhập khẩu một khối lượng năng lượng chắc chắn …. và cũng cần nhập khẩu thức ăn gia súc và thịt để đáp ứng nhu cầu trong nước”.
Theo số liệu của chính phủ Mỹ, năm ngoái, Trung Quốc mua các sản phẩm nông nghiệp và dầu khí của Mỹ với giá trị lần lượt 20 tỷ đôla Mỹ và 7 tỷ đôla Mỹ. Dù Trung Quốc tăng mua gấp đôi hoặc gấp ba các sản phẩm này, giá trị tăng thêm sẽ không giúp đạt được mục tiêu giảm 200 tỷ đôla thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc.
Thứ hai, Trung Quốc đạt được mục tiêu tháo gỡ nguy cơ một cuộc chiến tranh thương mại toàn diện với Mỹ.
Hôm 20/5, Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin nói rằng Nhà Trắng sẽ tạm thời gác lại chiến tranh thương mại và hoãn các kế hoạch áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc trong khi cả hai nước thảo luận các chi tiết của một thỏa thuận nhằm giảm mức thâm hụt thương mại kỷ lục của Mỹ với Trung Quốc.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc xem đây là kết quả quan trọng nhất của cuộc đàm phán tại Washington và đối với công luận Trung Quốc, đó là một thắng lợi.
Dĩ nhiên, sẽ tốt cho cả hai bên nếu không phát động chiến tranh thương mại nhưng Trung Quốc sẽ thiệt hại kinh tế nhiều hơn nếu Mỹ áp thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc. Việc Mỹ hoãn lại kế hoạch áp thuế với 150 tỷ giá trị hàng hóa từ Trung Quốc mỗi năm là một kết kết quả tốt cho Trung Quốc.
Các phản ứng ở Mỹ, ngay cả ý kiến của những người là đồng minh của Trump, trước tuyên bố chung Mỹ-Trung hầu hết là tiêu cực. Dan DiMicco, cựu chủ tịch công ty thép Nucor ở bang Bắc Carolina, người ủng hộ mạnh mẽ chính sách áp thuế nhập khẩu đối với thép và nhôm của Trump, bình luận về tuyên bố chung trên Twitter: “Không đủ tốt. Đã đến lúc phải quyết đấu”. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Marco Rubio cũng bày tỏ thất vọng trên Twitter khi viết: “Tại sao các quan chức Mỹ luôn bị lừa bịp bởi thủ đoạn xảo trá của Trung Quốc?”.
Theo The Washington Post/TTXVN
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này