09:31 - 04/03/2016
Miến Điện, xứ sở giữ lại những giấc mơ
Tôi tin là ông thích gọi tên hay phật tử hơn) đi từ cực bắc đến cực nam Miến Điện, là cả ngàn câu chuyện ly kỳ, phiêu hốt. Và năm năm ấy được thể hiện bằng hơn 300.000 từ được in trong 360 trang sách. Đúng như tinh thần của một đất nước Phật giáo: không nói quá nhiều và cũng không nói thừa.
Người phàm phu như chúng ta, đọc đi đọc lại, có khi còn thèm, vì ham được nghe thêm nữa. Thay vào đó, tại sao chúng ta không để lại cuốn sách này, mà khoác balô lên, đến tận nơi để chứng thực về những cơn mộng mị, về một nơi chốn bình yên chỉ có thể cảm nhận?
Vua Midon và những tháp cổ
Một trong những câu chuyện có tính lịch sử, khiến cho Miến Điện ngày nay trở thành một nơi giàu tính văn hoá, đặc biệt là Phật giáo, chính là về vị vua Midon ở Mandalay.
Vì một lý do thật giản đơn (như chính người Myanmar): xét thấy mình không đủ lực để chống lại quân Anh và tránh đổ máu dân, ông đã không dồn sức củng cố quân đội để chiến đấu, mà thay vào đó, ông dốc toàn lực để xây chùa, tháp, tự viện, và đặc biệt, ông cho khắc toàn bộ kinh điển Phật giáo lên đá: “Vua Midon cho khắc kinh Phật lên những phiến cẩm thạch lớn và để kẻ trộm hay quân xâm lược không khởi lòng tham, lại giữ cho kinh được truyền đời…”
“Mỗi phiến cẩm thạch được dựng trong một ngôi tháp riêng, trên có mái che cho người ta dễ vào đọc, mỗi ngôi tháp như một cái chùa thu nhỏ. Người hiếu kinh có thể thoải mái nghiên cứu bất kỳ đoạn kinh nào bằng cả hai thứ tiếng Pali và Miến ngữ…”
“Với mục đích đó, nhà vua cho xây đại tự Kuthawdaw, xung quanh bao bọc bởi 799 ngôi chùa nhỏ hơn, mỗi tiểu tự này đều được thiết kế tỉ mỉ giống nhau để chứa toàn bộ kinh điển phật giáo (Tam Tạng kinh điển)” – theo tập sách The Way of the White Clouds của tác giả Anagarika Govinda.
Lựa chọn văn hoá làm sức mạnh nội lực, ngày nay, Myanmar đã vượt qua bao thế kỷ gian nan bởi chiến tranh nội – ngoại xâm, để cuối cùng vẫn giữ lại gần như toàn bộ hình ảnh của một đất nước Phật giáo thanh bình, và văn hoá cũng là nền tảng vững chắc mà người ta tin rằng, sự cải cách sắp tới, trên bình diện kinh tế, dù có thể đem lại những giá trị mới đầy thực dụng của chủ nghĩa vật chất, vẫn khó mà có thể làm tha hoá những giá trị văn hoá tốt đẹp bấy lâu của đất nước này.
Bagan, thành phố trong mơ
Đọc những dòng tác giả Hồ Đắc Túc viết về Bagan, như trở lại giấc mơ mà tôi còn giữ nguyên trong trí về một nơi tôi đã từng đặt chân tới từ năm 2013.
Ông viết: “Tôi vừa leo lên lưng chừng cái chùa tháp cổ đầu tiên, phóng tầm mắt vào không gian mênh mông bên dưới thì choáng ngợp đến chết lặng trước cảnh tượng vô cùng ngoạn mục.
Ánh mai chưa thành nắng, những tia vàng còn ửng hồng phủ lên một rừng cây xanh ngắt đều đều kéo dài tới bờ sông Voi phẳng lặng, bên kia sông đỉnh núi ươm màu sáng nhẹ. Vươn trên các ngọn cây xanh là vô số đền đài vuông vức có tháp nhọn lấp lánh đâm lên trời xanh.
… Một khung cảnh như một cõi nào không thực.
Một không gian thơm thơm mùi giấy cũ của các trang kinh lần giở ngược thời gian.
Tôi thấy mình đã từng đến đây ở một kiếp nào xa xôi”.
Tác giả Hồ Đắc Túc là một phật tử, ông sinh ra ở Huế, nơi cũng nổi tiếng vẫn còn dấu tích của kinh thành và đền đài.
Ông nói, sở dĩ ông quan tâm đến Myanmar vì ông nghĩ mãi về một đất nước chứa đựng rất nhiều những xung đột sắc tộc từ bên trong, và cũng phải kiên cường chống xâm lược Anh cả thế kỷ để giành lại độc lập.
Nhưng tại sao họ vẫn giữ được tinh thần Phật giáo rực sáng trong mỗi con người. Dù đó có khi chỉ là ngọn lửa được vùi kín trong tro tàn. Nhưng chỉ cần được thổi bùng, họ sẽ rực cháy. Và có lẽ, cũng với trái tim của người phật tử thuần thành ấy, ông đã cảm nghiệm sâu sắc đến từng vùng đất và con người Myanmar.
Miến Điện, đất nước hình ngọn lửa, tập sách của tác giả Hồ Đắc Túc là một “cẩm nang” về đất nước Phật giáo đang trên đường cải cách bằng cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11/2015, khi lần đầu tiên liên minh Quốc gia vì Dân chủ của bà Aung San Suu Kyi tuyên bố chiến thắng.
Có thể bạn sẽ hỏi vì sao “ngọn lửa” ấy đang rực sáng như vậy, câu trả lời có thể nằm trong cuốn sách này, nếu bạn cũng nghĩ như tôi: một giấc mơ đẹp có thể đến từ tiền kiếp và khi ta giữ nó trong tim, nó sẽ đem lại cho ta
một hiện thực bất ngờ.
Ngân Hà
Thế Giới Tiếp Thị
(*) Miến Điện, đất nước hình ngọn lửa, ban Tu thư Đại học Hoa Sen và NXB Hồng Đức ấn hành, có mặt trên tất cả các nhà sách toàn quốc tháng 1/2016
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này