17:26 - 02/04/2020
‘Khủng hoảng’ tài chính vi mô ở Campuchia thêm trầm trọng vì Covid-19
Ước tính, hiện toàn bộ hệ thống tài chính vi mô của Campuchia có hơn 2,6 triệu người vay, với khoản vay hơn 10 tỷ đô la.
Bị sa lầy trong nợ nần, Sok Khim và chồng bà – Kai Vai đang phải đối mặt với việc mất đất và mất luôn cả công việc kinh doanh. Nhưng, họ không phải là cá biệt.
Vợ chồng bà, ở độ tuổi 50, đang quản lý một quán ăn ven đường ở Kampong Speu, tỉnh phía tây Phnom Penh có số lượng khoản vay tín dụng vi mô cao nhất ở Campuchia.
“Nhiều người, có thể 90% ngươi dân ở đây, đang mắc nợ”, Vai nói với Nikkei Asian Review. “Một số có thể bán đất và trả lại tiền vay. [Người cho vay] cảnh báo chúng tôi rằng họ sẽ lấy đất, nếu chúng tôi không chịu bán.”
Ngay từ trước đại dịch Covid-19, Campuchia đã phải đối mặt với điều mà một chuyên gia gọi là “khủng hoảng” tài chính vi mô. Bây giờ, với việc hai ngành quan trọng bậc nhất của Campuchia là may mặc và du lịch bị đe dọa bởi đại dịch, và nỗi lo sợ thất nghiệp hàng loạt đang gia tăng, thì mối lo về khủng hoảng tài chính vi mô lại càng lớn.
Campuchia hiện có hơn 2,6 triệu người vay tài chính vi mô, với khoản vay vượt quá 10 tỷ USD, theo số liệu của Hiệp hội Tài chính vi mô Campuchia. Các khoản nợ tài chính vi mô của Campuchia có mức trung bình cao nhất thế giới tính trên mỗi người vay, ở mức khoảng 3.804 đô la – cao hơn gấp đôi thu nhập bình quân đầu người của nước này.
“Tình hình ở Campuchia, đặc biệt, thực sự rất rủi ro”, Milford Bateman, giáo sư kinh tế và nghiên cứu phát triển, một chuyên gia về các tổ chức tài chính vi mô (MFI) cho biết.
Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) đã dự báo Campuchia có thể là một trong những nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong ASEAN, do tác động tồi tệ của đại dịch Covid-19 đến nền kinh tế.
Phụ thuộc rất lớn vào du khách Trung Quốc, ngành du lịch của Campuchia có thể mất từ 345 triệu đến 856 triệu USD, theo ước tính của ADB. Ngành may mặc trị giá 10 tỷ USD, sử dụng hơn 750.000 lao động, cũng đang phải đối mặt với làn sóng hủy đơn hàng lớn, một đại diện của ngành cho biết.
“Chúng tôi có thể trả lại các khoản nợ vì chúng tôi có con cái làm việc trong các nhà máy”, Pa Ven, một trưởng làng ở Kampong Speu, nói với Nikkei vào tháng trước. “Nhưng, nếu họ không thể làm việc trong các nhà máy, thì họ sẽ kiếm đâu ra tiền?”
Căng thẳng nợ nần đã ngấm ngầm đè nặng lên nhiều người vay ở Campuchia. Trong năm 2018, Quỹ Tiền tệ Quốc tế đã cảnh báo ngành MFI ngày càng nguy hiểm cho sức khỏe của nền kinh tế do “tầm quan trọng mang tính hệ thống” của nó.
Hồi đầu năm nay, chuyên gia độc lập về nợ Juan Pablo Bohoslavsky đã mô tả tình huống này là một “cuộc khủng hoảng tài chính vi mô”, vì hầu hết các khoản vay dành cho các “mục tiêu không sinh lời” như chi tiêu, trả lãi và chăm sóc sức khỏe.
Campuchia đã công bố các biện pháp hỗ trợ, bao gồm cả khoản vay lãi suất thấp của nhà nước, quy mô lên tới 600 triệu USD cho các ngân hàng và các tổ chức tài chính vi mô để cung cấp tín dụng lãi suất thấp.
Các khoản vay tài chính vi mô ở Campuchia, cũng như ở Ấn Độ, Indonesia và Sri Lanka được cho là vì mục đích phát triển, giúp “trao quyền cho phụ nữ”. Nhưng, các nhà phê bình đặt câu hỏi liệu việc bơm tiền vào MFI có thực sự giúp phụ nữ thoát nghèo hay không, hay cuối cùng lại đẩy người vay mắc kẹt trong một vòng xoáy nợ nần khác.
Campuchia trong tuần này ghi nhận trường hợp nhiễm Covid-1 thứ 109. Với nhiều biện pháp khẩn cấp sắp được công bố, Thủ tướng Campuchia Hun Sen gần đây đã kêu gọi các tổ chức tài chính vi mô và ngân hàng từ bỏ các khoản hoàn trả.
Mey Kalyan, cố vấn cấp cao của Hội đồng Kinh tế tối cao Quốc gia Campuchia, cho biết ông hy vọng những người cho vay sẽ linh hoạt.
“Chúng ta không thể giết những ngỗng đẻ trứng. Đã đến lúc phải kiên nhẫn và giúp đỡ lẫn nhau”, ông nói.
Duy Khiêm (theo TGHN/Nikkei)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này