Thịt sang Nhật Bản: xuất phải có bạn

Tháng 9 năm ngoái, lần đầu Việt Nam xuất thịt gà sang thị trường này, nên lần này bộ Nông nghiệp kỳ vọng có thêm nhiều hợp tác để xuất khẩu thịt heo, trứng gia cầm, thịt bò vào Nhật Bản…

Không dễ ăn

Trong chuyến làm việc này, dự định sẽ có nhiều bản ký kết liên quan đến xuất khẩu sản phẩm thịt, đáng chú ý có bản ghi nhớ nguyên tắc về xuất khẩu thịt heo đông lạnh và chế biến giữa công ty Biển Đông (Việt Nam) và công ty Fukuya (Nhật Bản). Một số doanh nghiệp khác cũng đàm phán với tập đoàn Koyu, Sojitz để xuất khẩu sản phẩm gia cầm như trứng gà, trứng cút, thịt gà trắng công nghiệp.

Ngành chăn nuôi Việt Nam mới có duy nhất sản phẩm gà chế biến xuất khẩu, còn lại vẫn đang trong quá trình xây dựng đề án. Tuy nhiên, “cơ hội xuất khẩu hoàn toàn không phải dễ”, đó là đánh giá của một chủ trang trại chăn nuôi ở Đồng Nai, sau khi có ý định làm đối tác nuôi gia công gà cho một doanh nghiệp Nhật Bản. Ông kể, đầu năm 2017, gom tiền mua một mảnh đất 4ha ở Đồng Nai với ý định xây trại gà nuôi gia công, trước khi mua đã nhiều lần khảo sát. Tuy nhiên, khi cán bộ kỹ thuật của công ty Nhật Bản, cán bộ thú y của cục Thú y hai nước xuống kiểm tra, họ không đồng ý, vì phát hiện cách khu đất mấy trăm mét có vài hộ gia đình… nuôi vịt. Theo quan điểm của họ, trang trại phải cách ly hoàn toàn với bên ngoài ít nhất 3km mới đảm bảo môi trường dịch tễ. “Tui nuôi gà mấy chục năm, kinh nghiệm có thừa, nhưng đúng là lâu nay nuôi gà cung cấp cho thị trường nội địa, nên các tiêu chuẩn môi trường không quan trọng lắm. Bây giờ nuôi xuất khẩu, đối tác yêu cầu rất kỹ môi trường dịch tễ, khu trại phải cách ly, có vùng đệm an toàn…”, chủ trang trại tâm sự.

Hàng triệu hộ gia đình ở Việt Nam vẫn đang sống dựa vào chăn nuôi quy mô nhỏ lẻ. Mô hình này không còn phù hợp khi Việt Nam mở cửa thị trường chăn nuôi, hướng đến xuất khẩu; vì nuôi nhỏ lẻ nguy cơ dịch bệnh cao, năng suất thấp, giá thành cao, sản phẩm không đủ sức cạnh tranh và không đáp ứng được các tiêu chuẩn xuất khẩu. Theo ông Nguyễn Văn Ngọc, chủ trại chăn nuôi gà lớn nhất nhì tại Đồng Nai, hơn 20 năm kinh nghiệm nuôi gà công nghiệp, lo ngại lớn nhất hiện nay của ngành chăn nuôi xuất khẩu là quy hoạch. Ngoài việc kiểm soát dịch bệnh, liên kết tạo thành chuỗi để có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm… nhiều nước còn yêu cầu khoảng cách tối thiểu giữa các trại nuôi phải đạt 3km mới đảm bảo an toàn. “Để đáp ứng khoảng cách an toàn theo yêu cầu của nhà nhập khẩu, các chủ trại phải bỏ thêm tiền để tạo vùng đệm, xây dựng trang trại cách ly… Hiện tại, Nhà nước chưa hỗ trợ gì”, ông Ngọc nói.

Tại các tỉnh phía Nam, cơ quan thú y chứng nhận cho hơn 400 cơ sở chăn nuôi heo đủ điều kiện xuất khẩu, nhưng chưa được nước ngoài đánh giá và công nhận. Ông Bạch Đức Lữu, giám đốc cơ quan Thú y vùng 6 cho rằng, sản phẩm chăn nuôi của Việt Nam có thể cạnh tranh được về giá so với các nước nhưng “điểm yếu là chưa tạo ra được môi trường chăn nuôi sạch bệnh, an toàn”, nên rất khó khi đàm phán xuất khẩu.

Phải liên doanh với… doanh nghiệp Nhật

Bài học rút ra sau thương vụ xuất khẩu thành công thịt gà chế biến sang Nhật của liên doanh Koyu & Unitek là phải có đối tác của Nhật tham gia vào các khâu. Với Koyu & Unitek, đó là tập đoàn Koyu Nhật Bản hiện nắm giữ 49% cổ phần trong Koyu & Unitek. Chính Koyu Nhật Bản đề nghị cơ quan thú y Việt Nam hỗ trợ các trang trại chăn nuôi đạt hơn 200 tiêu chí của Nhật Bản. Tập đoàn Koyu còn kết nối hai cơ quan thú y Việt Nam và Nhật Bản đàm phán, hợp tác, cấp phép xuất khẩu. Ngoài việc phải đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn Nhật Bản trong suốt quá trình nuôi, giết mổ, chế biến… Các khâu đầu vào: con giống, thức ăn cũng do các doanh nghiệp Nhật cung cấp. Như thức ăn lấy của công ty Sojitz Nhật Bản, con giống do Unitek và toàn bộ thiết bị nhà máy chế biến thịt gà của liên doanh Koyu & Unitek cũng được nhập trọn gói… từ Nhật Bản.

Theo tổng giám đốc C.P Việt Nam Montri Suwanposri, Nhật Bản là thị trường tiêu thụ thực phẩm hàng đầu ở châu Á. Ngoài thuỷ hải sản, hiện nay Nhật đang thiếu các loại thịt và các sản phẩm gia cầm. Nhiều năm qua, C.P Thái Lan đã xuất khẩu thịt gà sang Nhật Bản với số lượng khoảng 5 triệu con/tuần. “Nhưng tại Việt Nam, chúng tôi hợp tác với Nhật xây dựng các trang trại chăn nuôi đạt tiêu chuẩn ở các tỉnh phía Bắc. Chậm nhất đến năm 2019 sẽ có sản phẩm xuất khẩu sang Nhật”, ông Montri Suwanposri thông tin.

Giám đốc một doanh nghiệp đang đi cùng đoàn bộ Nông nghiệp cho biết, đang làm việc với một đối tác Nhật. Hai bên dự tính nuôi cút đẻ trứng và nuôi heo để xuất khẩu sang Nhật. Dự kiến, doanh nghiệp của ông sẽ xây dựng các trang trại nuôi cút, nuôi heo và xây nhà máy chế biến. Mô hình hợp tác giống như cách Koyu & Unitek đang làm. “Doanh nghiệp phải đi trước, Nhà nước theo sau. Chúng ta phải dựa vào các tập đoàn của Nhật để họ giúp các thủ tục, chính sách… Một mình không thể làm được”, vị giám đốc khẳng định.

bài, ảnh Bảo Anh (theo TGTT)

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này