10:04 - 21/11/2018

Sầu riêng nhúng thuốc để rồi… sầu chung!

“Làm ơn chỉ giùm chỗ nào bán sầu riêng không nhúng thuốc”, một khách hàng đưa ra đề nghị như vậy.

Sầu riêng ở Chợ Lách, Bến Tre.

Theo lời một nhà vườn ở cù lao Ngũ Hiệp (Tiền Giang), yêu cầu trên quá khó; vì các chủ vườn chỉ dành vài cây (không dùng thuốc) để ăn hoặc làm quà, nhưng trái đâu có nhiều!

Hàng thiệt khó mua

Bà Giang, người bán trái cây ở đường Trần Văn Hoài (Ninh Kiều, Cần Thơ) nói rằng, thỉnh thoảng mới có sầu riêng chín cây từ vườn nhà hoặc chòm xóm không dùng thuốc. “Sầu riêng nhúng thuốc bày lên dĩa chừng 2 tiếng là nhão nhoẹt và chua, trong khi chín cây vẫn chắc cơm, thơm ngọt”, bà Giang chỉ cách. Ông Trần Thanh Đạm (Cần Thơ) cho biết, ở Ninh Kiều có 3 – 4 chỗ có thể tin được. “Thông thường người bán hay hỏi: ăn liền hay chở đi xa, rồi họ lựa từng trái rồi dặn phải coi cuống vì sầu riêng chín bao giờ cũng tự rụng vào ban đêm, còn nếu cuống trái có dấu bẻ hoặc cắt nên thận trọng”, ông Đạm nói thêm.

Năm nay, giá sầu riêng Ri6, Monthong, Chín Hoá…, từ 55.000 – 60.000 đồng/kg, còn loại sầu riêng sữa đã rớt xuống cuối bảng vì hạt lép. Một người bán cây giống sầu riêng ở Chợ Lách (Bến Tre) nhận xét: “Cơn sốt bắt đầu từ đầu tháng 5/2018, khi vụ thu hoạch sầu riêng bắt đầu từ huyện Đạ Huoai (Lâm Đồng). Cuộc canh tranh nóng lên khi giá hột sầu riêng từ 30.000 – 35.000 đồng/kg, đã tăng gấp đôi. Loại hạt tốt giá lên đến 90.000 đồng/kg tại Bảo Lộc (Lâm Đồng)”. Giờ, các điểm bán sầu riêng dọc quốc lộ 20 khuyến mãi “ăn sầu riêng hạt tại chỗ, thu lại hạt”. Giá mua hột sầu riêng giống cũ (trồng thực sinh) từ 20.000 – 25.000 đồng/kg; bán cho lái mua hạt là 30.000 – 35.000 đồng/kg.

Tây “nước” gặp Tây “núi”

Dù đã mua hột sầu riêng với giá trên 90.000 đồng/kg, các nhà vườn Chợ Lách vẫn thiếu cây giống do phải ương ghép một năm sau mới bán. Ông Nguyễn Hồng Bửu, chủ một trại nhân giống ở Chợ Lách, nói: “Không ai biết một năm nữa sầu riêng có thành sầu chung? Nhưng dù sao, vẫn phải gom hạt giống từ miền Đông, Tây Nguyên về các trại nhân giống chuyên nghiệp tại Bến Tre, Tiền Giang và Vĩnh Long để nhân giống”. Hiện giá cây giống (ghép bo) từ 140.000 – 150.000 đồng/cây, còn giá cây ghép một năm từ 55.000 – 60.000 đồng/cây.

Khi làn sóng nông dân từ miền Tây di cư đến các tỉnh Tây Nguyên và Đông Nam bộ đầu tư hoặc làm công cho những khu vườn trồng sầu riêng xen cà phê, chè… cuộc cạnh tranh sầu riêng giữa miền Tây và miền Đông – Tây Nguyên càng nghiệt ngã. Lâm Đồng có bốn vườn cây đầu dòng sầu riêng Ri6, Dona và Monthong với năng lực cung cấp hàng năm 236.000 chồi, bảy vườn sản xuất sầu riêng giống với năng lực 306.000 cây giống/năm. Một số vườn cung cấp cây giống đã nhập thêm giống Musang King và sầu riêng ruột đỏ Sukang về bán cây giống với giá khá cao, nhưng cung vẫn không đủ cầu. Giống sầu riêng Ri6, Dona, Monthong, khổ qua xanh… bán chạy vì năng suất cao.

Người mua sầu riêng đi Trung Quốc đã sử dụng thuốc diệt nấm như Carbendazim, Tebuconazole… để làm trái chín đồng loạt. TS Nguyễn Hồng Tín (viện Nghiên cứu phát triển đồng bằng sông Cửu Long, ĐH Cần Thơ) nhận xét: “Có lẽ không ở đâu dễ mua thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) như ở Việt Nam. Hiện nay, việc quản lý sử dụng, kinh doanh thuốc BVTV yếu kém, tình trạng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón chưa có cách kiểm soát hữu hiệu”.Theo cục BVTV (bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn), Việt Nam hiện có 4.080 loại thuốc BVTV, chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc.Năm năm trở lại đây, mỗi năm Việt Nam chi khoảng 500 triệu USD để nhập nguyên liệu và thành phẩm BVTV từ Trung Quốc.

bài, ảnh Hoàng Lan (theo TGTT)