
15:43 - 12/04/2017
Cá tra có thể tuyệt đường vào Mỹ?
Các nhà nhập khẩu thuỷ sản ở Mỹ đang chạy đua để mua được càng nhiều cá tra từ Việt Nam càng tốt, trước thời điểm bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ thực hiện luật Nông trại (Farm Bill) vào đầu tháng 9 tới đây.

Cá tra Việt Nam bán lẻ tới người dùng có 3,99 USD/pound, còn catfish của Mỹ có giá lên tới 8,99 USD/pound.
Xem ra, cuối cùng thì người nuôi cá da trơn Mỹ có thể sẽ đạt được mục tiêu ngăn chặn cá tra Việt Nam, sản phẩm vốn được coi là “phá hoại” thị trường của họ…
Từ ngày 1/9/2017, cá da trơn và cá tra được chính quyền Mỹ chính thức công nhận như là một loài cá da trơn (catfish), dù sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu sẽ phải chịu sự giám sát của bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA).
Từ nay cho tới thời điểm đó, cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) vẫn chịu trách nhiệm đảm bảo cá tra nhập khẩu đáp ứng tất cả các tiêu chí cần thiết về an toàn thực phẩm. Sau đó, đến đầu tháng 9, nếu Farm Bill được thực hiện, thanh tra của USDA sẽ kiểm tra tất cả các khâu của chuỗi sản xuất ở Việt Nam, từ khâu nuôi trồng cho đến sản phẩm đóng gói cuối cùng.
Thông tin trên đang tác động ghê gớm đến thị trường cá tra tại Mỹ. Trong hội chợ Boston vừa diễn ra tuần cuối tháng 3 vừa qua, cả người bán và người mua đã rất quan tâm đến lộ trình thực hiện Farm Bill. Các nhà nhập khẩu Mỹ đã lo ngại con cá tra Việt Nam sẽ bị gián đoạn vào Mỹ trong thời gian dài khi Farm Bill có hiệu lực, dựa trên những lập luận rằng rất khó để USDA công nhận ngành cá tra Việt Nam tương đồng như ngành cá da trơn ở Mỹ. Để đạt được tương đồng, ít nhất Việt Nam phải mất thời gian dài để hoàn thiện quy trình nuôi và chế biến. Cũng có nhà nhập khẩu còn lo ngại, trong trường hợp USDA công nhận tương đồng, vẫn cho Việt Nam xuất cá tra vào Mỹ, thì những quy định bắt buộc về kiểm tra theo luật an toàn vệ sinh thực phẩm cũng đẩy giá thành lên quá cao, rất khó để cạnh tranh.
Chắc chắn, khi công nhận tương đồng, người của USDA sẽ phải qua Việt Nam, họ đến từng vùng nuôi, nhà máy, túc trực lấy mẫu kiểm tra từng lô hàng. Chi phí này doanh nghiệp phải trả. Khi hàng qua cảng Hoa Kỳ không được cấp phép cho đi ngay mà phải được đưa vào kho hải quan để USDA tiến hành dán nhãn, đóng dấu nên phải tốn thêm phí lưu kho, lưu bãi. Nếu nghi ngờ lô hàng nào không đạt, USDA lại tiến hành kiểm tra lần nữa. Chi phí lấy mẫu, kiểm tra phòng lap cũng là doanh nghiệp Việt Nam phải chịu. Thường, riêng chi phí tại Mỹ qua khâu kiểm tra của USDA sẽ tiêu tốn ít nhất là 10 cent cho mỗi pound cá tra.
Như đã nói, do lo ngại Farm Bill nên trong khoảng hai tuần trở lại đây (sau hội chợ thuỷ sản Boston), nhà nhập khẩu Mỹ đã đẩy mạnh mua cá tra nhằm trữ lại bán sau tháng 9. Giá cá tra xuất vào Mỹ, do đó đã tăng ít nhất 15%, lên trên dưới trung bình 3 USD/kg. Trong khoảng thời gian từ 10 – 15 năm qua, cá tra Việt Nam đã lấn lướt hoàn toàn cá catfish của Mỹ, vốn có giá bán hơn gấp đôi (8,99 USD/pound, trong khi cá tra có 3,99 USD/pound) mà chất lượng thì quá tệ. Ăn vào miệng vẫn còn có mùi bùn.
Dù luôn bị đánh giá có chất lượng kém xa cá da trơn Việt Nam nhưng nhiều năm nay, hiệp hội những người nuôi cá da trơn của Mỹ là CFA đã tiến hành cuộc chiến lâu dài, cốt để loại con cá tra Việt Nam ra khỏi thị trường Mỹ. CFA đã thành công trong việc vận động bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) áp thuế chống bán phá giá lên con cá tra. Và liên tục nhiều năm nay, tổ chức CFA hoạt động được là nhờ vào tiền thương lượng của doanh nghiệp Việt Nam cung cấp cho họ. Ước, mỗi năm số tiền này cũng lên đến hàng chục triệu USD. Nay, nếu Farm Bill thực hiện, cá tra hết đường vào Mỹ thì dĩ nhiên, người nuôi cá da trơn ở Mỹ vẫn sống khoẻ vì họ được độc quyền bán giá cao mà không sợ bị cạnh tranh từ con cá tra Việt Nam.
Sau nhiều năm lăn lộn với các vụ kiện tụng, bôi bẩn hình ảnh của các đối thủ nước ngoài, có lẽ, ngành cá tra Việt Nam là ngành công nghiệp thuỷ sản được quy định chặt chẽ nhất trên thế giới. Các trại nuôi được chứng nhận bởi các tổ chức độc lập và có uy tín như: ASC, BAP và GlobalGAP… trong khi các nhà máy chế biến cá tra của Việt Nam lại đáp ứng tiêu chuẩn HACCP, cũng như các chứng nhận IFS và BRC. Gần như tất cả đã được chấp thuận để xuất khẩu cá tra sang EU, Nhật, Mỹ… những thị trường có tiêu chí nhập khẩu rất nghiêm ngặt. Vậy mà, nay, với Farm Bill có hiệu lực, con cá tra lại đang đứng trước nguy cơ bật khỏi thị trường Mỹ một lần nữa.
bài, ảnh Bảo Anh
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này