08:39 - 26/11/2015
Xuất khẩu thuỷ sản: Minh bạch thông tin để tiến xa hơn
Đánh giá về cơ hội tham gia TPP của ngành thuỷ sản, các chuyên gia kinh tế cho rằng cùng với việc mở cửa thị trường, các nước trong khối TPP đồng thời đặt ra nhiều rào cản kỹ thuật, nên ngay từ bây giờ, các doanh nghiệp phải hoàn thiện tiêu chuẩn chất lượng, đặc biệt là việc minh bạch thông tin…
Công ty cổ phần xuất nhập khẩu thuỷ sản An Giang (Agifish) vừa trải qua hai tuần làm việc căng thẳng khi tiếp đoàn của bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) sang điều tra số liệu chống bán phá giá cá tra.
Ông Nguyễn Văn Ký, tổng giám đốc Agifish, nói cơ hội để DOC giảm thuế vẫn còn nếu các số liệu mà doanh nghiệp đưa ra chứng minh được không bán phá giá. Tuy nhiên, để có được kết quả này, hàng chục người làm trong phòng kế toán lẫn ban giám đốc đã bị DOC “quần” tơi tả nhiều ngày liền. “Tui mất ăn mất ngủ, sáng mở mắt ra là phải vào công ty, cùng với anh em lục lọi chứng từ, có hôm đến 11, 12 giờ đêm mới xong”, ông Ký nói.
Một ngày làm việc của đoàn DOC tại Agifish bắt đầu từ 7 giờ sáng với yêu cầu minh bạch hoá tất cả thông tin liên quan đến chi phí đầu vào cá tra philê xuất khẩu, bao gồm chi phí cá giống, thức ăn, chi phí mua nguyên liệu cá tra, chi phí định mức chế biến, sử dụng hoá chất, nước, điện, trả lương công nhân, vận chuyển, đóng gói, lưu kho… Ngay đầu giờ sáng, họ yêu cầu phòng kế toán chuẩn bị hồ sơ liên quan đến phần thức ăn trong hai năm. Để có số liệu này, tất nhiên phải huy động hàng chục người, lục tung tất cả đống giấy tờ, sổ sách lưu trong kho để họ “giám định”, đối chiếu với phần lưu trên hệ thống máy tính xem có khớp các con số hay không.
Ông Nguyễn Văn Ký cho biết có những ngày làm việc, ngay từ sáng sớm họ yêu cầu chuẩn bị 50 bộ hồ sơ nhập cá giống của tháng 2.2013. Nhân viên công ty hì hục chuẩn bị đến 10 giờ thì xong, họ vào xem nhưng không lấy kiểm tra mà yêu cầu đưa bộ hồ sơ nhập giống tháng 3.2013. Nhân viên công ty thắc mắc thì họ trả lời tỉnh rụi: “Tao biết mày làm phần đó đúng rồi nên tao không cần kiểm tra!”. “Họ tìm hiểu thông tin rất kỹ, cách làm bài bản và chuyên nghiệp”, ông Ký nhận xét.
Một câu chuyện khác về tính “kỷ luật” minh bạch thông tin mà Mỹ yêu cầu, đó là phần liên quan đến kiểm tra định mức chế biến cá tra. Buổi chiều một ngày nọ, DOC cho hai người vào xưởng, yêu cầu công nhân cân cá tra nguyên liệu để làm 1kg philê. Họ không giám sát xem công nhân cân bao nhiêu con cá mà để làm xong mới đếm có bao nhiêu miếng philê. Thường, một con cá làm ra hai miếng philê, ông Ký bảo nếu hôm đó công nhân “ăn gian” bỏ thêm vào một miếng philê thì xem như… xong, bị họ đánh trượt liền. Bài học rút ra ở đây là ngoài minh bạch thông tin cũng cần phải có tính trung thực với các số liệu.
Cần chủ động minh bạch với khách hàng
Chưa biết Agifish và các công ty liên quan đến thức ăn, cá giống, nuôi trồng… có “đảo ngược” được kết quả có lợi trong kết luận cuối cùng của POR11 vào năm tới hay không, nhưng qua kỳ kiểm tra này, ông Nguyễn Văn Ký khẳng định có thêm nhiều kinh nghiệm về bài học về quản trị số liệu, về minh bạch hoá thông tin để đáp ứng đòi hỏi của thị trường xuất khẩu. Lâu nay, mặc dù tất cả các khâu trong chuỗi giá trị cá tra đã từng bước hoàn thiện, nhưng sau lần này, ông Ký nói những thông tin về chuỗi mà doanh nghiệp làm phải đến được khách hàng.
Theo TS Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, viện trưởng viện Chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, có hai dạng hàng rào sẽ được áp dụng, đó là hàng rào kỹ thuật thương mại (technical barriers to trade – TBT) và biện pháp vệ sinh dịch tễ (sanitary and phytosanitary measures – SPS). TBT và SPS là khái niệm không mới, nhưng khi các dòng thuế quan không còn thì những thuật ngữ này được các nước coi như “phao cứu sinh” bảo hộ sản xuất trong nước. Tới đây, khi tham gia TPP, việc kiểm dịch, kiểm tra dư lượng kháng sinh, các đòi hỏi về nhãn mác bao gói… mà các nước đặt ra vẫn có thể ngăn chặn khả năng xuất khẩu của các mặt hàng thuỷ sản. TBT và SPS, thậm chí còn mang đến nhiều rủi ro hơn so với hàng rào thuế quan. Đây là hai rào cản lớn nhất cho hàng hoá xuất khẩu khi tham gia TPP.
Hoàng Bảy
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này