Cứ mơ lớn, nhưng đừng bay quá cao!

Núi Cấm, một ngọn núi cao của vùng Thất Sơn, An Giang, nơi có nhiều dược liệu quý. Ảnh: D.H.D

Thú vị, ngạc nhiên và trăn trở! Lớp học lấy hai trường hợp có thật của học viên, theo tôi là khá hợp thời, để mổ xẻ.

Một trường hợp về phát triển cây dược liệu bản địa trên núi Cấm, với mong muốn giữ rừng và đảm bảo sinh kế cho người dân địa phương. Trường hợp kia là phát triển thị trường cho sản phẩm truyền thống của một doanh nghiệp gia đình, với bề dầy hơn 30 năm. Cả hai trường hợp đều lúng túng trong việc hiểu được giấc mơ thực sự của họ, và rồi họ bắt đầu tự hỏi bản thân rằng, những giấc mơ này có đưa được họ đến nơi họ muốn, khi thực tại ẩn chứa nhiều thách thức.

Thiên nhiên hoang sơ vùng núi Cấm, cây dược liệu bản địa và nỗi vất vả của những người bám rừng, bám núi. Cô bạn trẻ rơm rớm nước mắt khi “được” chất vấn rằng cuối cùng cô ấy muốn gì: cải thiện sinh kế, tạo thu nhập để người địa phương đỡ nhọc nhằn và thôi không bán đất nữa, hay là phát triển sản phẩm từ cây dược liệu bản địa?

Không chỉ cô bạn, mà tôi nghĩ rất nhiều người trong ngày hôm ấy đã phải thảng thốt rằng hai thứ đó là một, sao mà tách rạch ròi ra được.Chuyên gia giải thích, có nhiều cách để cải thiện sinh kế, cây dược liệu là một trong những cách. Còn phát triển sản phẩm có thể thương mại từ cây dược liệu bản địa là mục tiêu rất cụ thể, bao gồm việc đưa ra một mô hình kinh doanh hiệu quả cho cây dược liệu, mà ở đó, người địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nguồn nguyên liệu. Với mô hình kinh doanh/sản xuất này, cải thiện hoặc đảm bảo thu nhập của họ sẽ là một trong những kết quả dự án. Cách tiếp cận sau mức độ khả thi cao hơn, người triển khai dự án đỡ thấy mông lung, lạc lối hay sa đà ở những giai đoạn nhất định của dự án. Chuyên gia nhấn mạnh ước mơ cần nên lớn và tham vọng, nhưng kết quả dự án cần cụ thể, thực tế và đóng góp vào việc hiện thực hoá ước mơ, có vậy mới thuyết phục được nhà đầu tư và nhà bảo trợ.

Câu chuyện của sản phẩm truyền thống lại rất khác. Tuy hơn 30 năm làm nghề, có thể nói là gia truyền, chủ doanh nghiệp nhận ra rằng hương vị sản phẩm của gia đình chị thua xa lắc sản phẩm công nghiệp, điều này có vẻ là một trong những nguyên nhân dẫn đến tính cạnh tranh kém so với sản phẩm cùng loại trên thị trường. Tôi hỏi chị, truyền thống là truyền thống, tại sao phải cải tiến hương vị cho mất bản sắc, phải đi mà nói với người tiêu dùng như thế nào là sản phẩm đúng kiểu chớ! Nhưng chợt nhớ tới bài báo cáo trong một hội thảo của tổng cục Thuỷ sản gần đây, tôi có nói về việc Giáng sinh năm nay, các siêu thị Nhật lần đầu tiên tung ra sản phẩm sashimi cá tra (nhóm mua hàng của Nhật bắt đầu nghiên cứu từ năm 2017), đó quả là việc không tưởng, vì sashimi trước giờ chỉ làm từ cá biển. Suy cho cùng, cả hai sự việc có thể được xem là có cùng bản chất, đều là biến thể của sản phẩm truyền thống với mục tiêu thích ứng tình hình thực tế. Một đàng là đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng, đàng kia là giải quyết khó khăn về nguyên liệu (tôi đoán thế, do khai thác biển gần đây được cộng đồng quốc tế rất “quan tâm”). Trong lòng tôi thầm ngưỡng mộ chị, vì lẽ 30 năm truyền thống không làm chị tự hào đến nỗi lơ là với thực tại, hay treo cao “thước ngọc” để rồi người tiêu dùng “với tay” không tới.

Điều tôi muốn chia sẻ ở đây, với doanh nghiệp nhỏ và những bạn trẻ đang khởi nghiệp, là “các bạn hãy tiếp tục mơ những giấc mơ lớn, tuy nhiên để biến giấc mơ thành hiện thực, bạn cần phải cụ thể giấc mơ thành những mục tiêu, kết quả sao cho phù hợp với nguồn lực của mình, bạn cần phải học cách yêu cầu được trợ giúp (nếu cần thiết) và giữ cho mình đi cùng với dòng chảy thực tại”.

Kim Thanh (theo TGTT)

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này