09:32 - 30/05/2019
Sấy, không chỉ là phao cứu sinh cho nông sản
Ở miền Tây, vùng nguyên liệu rau củ quả tươi còn “mênh mông”, nhiều cơ sở chọn giải pháp sấy làm cách tham gia giải cứu nông sản, đã tự lượng sức mình trước bài toán khó.
Vì khó nhất là vốn liếng ít ỏi, nên nhiều doanh nghiệp, phải tự bằng lòng với thiết bị phù hợp trong điều kiện thị trường thiết bị, máy móc “thượng vàng hạ cám” không có nhiều cam kết chất lượng – độ bền, vì “tiền nào – của nấy”!
Tự làm phao
Ông Bùi Phong Lưu, giám đốc công ty cơ khí công – nông nghiệp Bùi Văn Ngọ, cho rằng phải coi sấy là “phao cứu sinh” giải cứu nông sản. Hiện nay không thiếu công nghệ, thiết bị sấy, vấn đề là chọn lựa thế nào.
Giá điện tăng không có điểm dừng, chiếc máy sấy có công suất 100 – 150 kg/mẻ của công ty Bùi Văn Ngọ được thiết kế theo yêu cầu tiết kiệm điện. Máy có thể sấy hồng, chuối, tôm, thịt, cá, khoai lang hay bất kỳ loại gì. Giá bán khoảng 180 triệu đồng/máy.
“Sấy nông sản và phối hợp nhiều thứ – mặn, ngọt, tẩm gia vị – tận dụng các loại nguyên liệu là cách làm ra nhiều loại sản phẩm từ nhiều loại nguyên liệu hiện có trong vùng”, ông Lưu nói. “Có nhìn trái thanh long xứ mình bán ở Nhật, teo héo thật chẳng còn ngon lành gì, mới thấy ước ao mọi thứ được chế biến. Làm nông nghiệp muốn có uy tín phải có công nghệ, thiết bị, phải có cách giữ giá cạnh tranh thì mới tạo lòng tin. Giá mà ngành cơ khí đủ mạnh để làm ra máy móc hỗ trợ hoạt động chế biến. Chúng tôi đã lập ra công ty cơ khí – tự động hoá Sài Gòn, phải nói rằng muốn làm dòng máy sấy trong điều kiện ngành cơ khí “tả tơi” như vậy thật hết sức khó khăn”.
Rất nhiều xưởng cơ khí đã biến mất, thậm chí ngành học cơ khí, nhất là cơ khí phục vụ nông nghiệp đã bị xoá tên trong các ngành đào tạo. Giờ đây, các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến nông sản phải tự dò đường đi. Ông Dương Minh Trung, công ty Cẩm Thiều, ở Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng, xem cách trang bị tủ sấy mãng cầu xiêm là cách tránh sự phụ thuộc khi thương lái “sổ mũi” thì cả xóm “nhức đầu”.
Đó là tủ sấy nhiệt dùng cho hộ gia đình, công suất 12 kg/mẻ, sấy 10 – 12 tiếng mới xong, giá mua gần 30 triệu đồng. Khi có hợp đồng tiêu thụ và hợp đồng cung ứng mãng cầu xiêm VietG.A.P.từ hợp tác xã Ngã Năm, ông Trung quyết định mua máy sấy với cam kết tiêu thụ trên 10 tấn/tháng cho nông dân. Sau khi làm nhà sấy từ năng lượng mặt trời, sắm máy sấy, máy làm túi lọc, bao bì, nhãn mác… trà mãng cầu xiêm Cẩm Thiều có giá bán 850.000 đồng/kg. Trừ chi phí, mỗi tháng ông Trung có thu nhập trên 30 triệu đồng. “Nếu có tiền thì mua máy của Đức, Nhật, chứ không xài hàng Trung Quốc vì phát sinh nhiều rủi ro trong lúc lao động.Đặc biệt, bảo hành và thiết bị thay thế tệ lắm”, ông nói.
Trong khi đó, theo ông Phan Hồng Quang, chủ cơ sở Sen Quê ở tỉnh Đồng Tháp, chuyên làm trà lá sen, trà tim sen, hạt sen sấy, củ sen sấy… mỗi ngày sản xuất theo đặt hàng từ 50 – 100kg thành phẩm các loại. Thỉnh thoảng một vài đơn hàng đột xuất nhờ khách đặt online, nên lâu nay cơ sở không dám đầu tư trang thiết bị, mở rộng quy mô. Về lâu dài sẽ sắm dây chuyền sấy lạnh theo công nghệ Nhật hoặc châu Âu, tốn khoảng 250 – 300 triệu đồng, công suất 150 – 200kg/mẻ (sấy 5 giờ) để nâng cấp sản phẩm.
Nhìn thấy nhu cầu
Ông Huỳnh Văn Hiệp, giám đốc công ty TNHH MTV Nam Huy Đồng Tháp, thành lập cách nay bảy năm, cho biết sau khi nhập tám máy sấy từ Đài Loan, năng lực sấy của công ty nâng lên gấp đôi (60 – 70 tấn/tháng). Ngoài hạt sen sấy, mít sấy, Nam Huy còn sấy chuối, khóm, khoai môn, củ sen, khoai lang… công ty đã đầu tư thêm 2 tỷ đồng để khép kín từ khâu sơ chế nguyên liệu, cấp đông, sấy chân không, quay ly tâm tách dầu, đóng gói, xuất xưởng…
Cứ 5kg khoai lang, khoai môn, chuối nguyên liệu tươi cho ra 1kg thành phẩm; 20kg khóm thì ra được 1kg; 8kg mít ra được 1kg (không dùng mít Thái vì giá thành cao, không giòn, bảo quản vài tháng sẽ không giữ được màu tự nhiên); 5kg hạt sen ra được 1kg thành phẩm… Sấy chân không có ưu điểm thời gian sấy ngắn so với sấy lạnh, sản phẩm đẹp mắt, có độ giòn. Công ty đã xuất khẩu sản phẩm sấy sang Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia… Các thị trường chuộng sấy giòn hơn sấy dẻo.Nhưng hiện nay thị trường nhiều nước chuộng cả sản phẩm sấy giòn, sấy dẻo nên ông Hiệp dự tính đầu tư thêm dây chuyền sấy dẻo.Vấn đề là hạng mục nào cũng ngốn khá nhiều tiền, ông phải lựa chọn ưu tiên xem làm kho trữ nguyên liệu trước (quy mô chứa 1.500 – 2.000 tấn nguyên liệu tươi) hay sắm thiết bị để có thêm mặt hàng sấy dẻo.
“Vẫn là thiết bị Đài Loan vì đã quen rồi.Xài thiết bị trong nước, chủ yếu là sấy nhiệt, nhưng nhiều loại trên thị trường không bền.Mua máy của Đức thì chưa có nhiều thông tin, hàng của Nhật thì quá mắc”, ông Hiệp nói. Sản phẩm sau khi được người tiêu dùng bình chọn Hàng Việt Nam chất lượng cao bán nhanh hơn, nhưng khó khăn hiện giờ là công ty không có người rành rẽ công nghệ chế biến hiện đại, chưa đủ thông tin để chọn lựa thiết bị tốt nhất. Khâu sơ chế cần nhiều nhân công, nhưng khó kiếm được lao động, và căng thẳng hơn khi giá điện tăng (bình quân xài 120 – 150 triệu tiền điện/tháng).
Mang công nghệ Đức về Đồng Tháp
Những năm đầu khi ông Võ Phát Triển từ Freiburg im Breisgau, CHLB Đức về quê đầu tư nhà máy sấy dẻo, công ty In Jae (Hàn Quốc) lập tức tìm tới để xem sản phẩm từ công nghệ Maurer nổi tiếng của Đức. Đến nay, các doanh nghiệp Nhật, Hàn quốc, Nga là mối đặt hàng thường xuyên công ty chế biến thực phẩm Việt – Đức của ông Triển. Xoài sấy dẻo từ nhà máy này được đánh giá “còn nguyên hương vị”.
“Năm nay, chúng tôi phải lắp thêm máy để nâng công suất sấy lên 6 – 8 tấn/ngày và mở rộng kho lạnh để trữ nguyên liệu”, ông Triển dự tính dù “từ ngày về quê tới nay, vốn liếng đổ vào nhà máy ở huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp đã trên 4 triệu euro và vẫn chưa tới điểm hoà vốn”.
“Muốn hoà vốn phải rót thêm 4 – 5 triệu euro nữa mới đồng bộ hoá các khâu”, ông Triển tính toán.Nhưng trở về quê đầu tư – mang quốc tịch Đức – ngân hàng nào sẽ cho ông Triển vay tiền lắp thêm máy, mở kho lạnh thứ hai? “Mình tự lo thôi!”, ông Triển cười hiền rồi nói.
Vừa xuất lô xoài sấy dẻo đi Nga và Nhật Bản, ông Triển trở lại Đức để “nạp năng lượng”.Ông cho biết nhu cầu thị trường Nga, Nhật còn rất lớn, nhưng ông không đủ sức cung cấp. Trước đây, vì cân não giải quyết bài toán cung – cầu cho thị trường Nhật, hai lần vợ con ông phải cấp tốc đưa ông trở về Đức đặt thêm vài stent hỗ trợ quả tim mang nặng lời thề với nơi chôn nhau cắt rốn!
“Sấy không phải là bài toán khó khi nhiều đơn vị chọn lựa được công nghệ tốt nhất, phù hợp nhất cho đơn vị, nhưng lâu nay bài toán khó nhất, khó giải quyết nhất là kho lạnh, khó đạt năng lực bảo quản, tồn trữ để có nguyên liệu tốt nhất cho khâu sấy”, ông Triển nhận xét.
Hoàng Lan – Hiệp Bích (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này