09:14 - 26/09/2019
Với sản xuất trái cây, cuộc chơi bây giờ phải có kiến thức, phải làm tử tế
Ông Lê Ngọc Bích (Út Bích) ở Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp, ra chợ mỗi ngày mấy lượt xem quýt bán ra nhiều hay ít.
Từ ngày nghe tin toàn huyện Lai Vung có trên 2.000ha cam, quýt bị nhiễm bệnh vàng lá, thối rễ, chết xanh, trong đó quýt hồng 337ha, quýt đường 920ha, hơn 812ha cam… thiệt hại nặng trên 80% là quýt hồng. Ông thực sự hoang mang.
“Tụi tui sợ làm bậy lắm rồi!”
“Các nhà khoa học nói biện pháp canh tác của người dân không phù hợp, tạo điều kiện cho các loại vi sinh vật có hại phát triển và tấn công cây trồng. Bản thân tui đang rầu vì chưa biết nên chọn hướng đi nào cho mình, khi nguyên nhân gây hại từ môi trường, trong đó có nguồn nước bị ô nhiễm, cây lão… và trái cây nhập từ nhiều nguồn vào thị trường, liệu có được kiểm dịch thực vật một cách kỹ lưỡng hay không?! Quýt vùng này bị nhiễm bệnh tristeza (bà con hay kêu là bệnh vàng lá chết xanh, vàng lá gân xanh… Nhiều người đã bấm bụng đốn quýt hoặc cứ bỏ thí cho cây chết.”, ông Út Bích nói.
Theo nông dân trồng quýt, có bốn lưu ý cần phải phân tích, đánh giá cho kỹ về căn bệnh tristeza, đó là ô nhiễm nguồn nước, dịch bệnh, phân bón giả và truyền thông kiểu theo “quơ đũa cả nắm”. Ông Út Bích bức xúc nói: “Phân bón giả, thuốc kém chất lượng, bà con mình mua về tưới, xịt một phát, trụi lủi hết trơn. Người ta nói thẳng vô mặt tui cam quýt của mấy ông, mười phần hết chín bơm thuốc”.
Không phải nông dân nào cũng xịt thuốc, nhiều người vẫn ý thức làm đàng hoàng, nhưng chỉ một người làm bậy là truyền thông quơ đũa cả nắm, khiến người làm tốt cũng gặp nạn. Nhắc đến đây lại nhớ mới hôm 20/9 rồi, truyền thông cũng loan tin Úc vừa trả về lô nhãn xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vào thị trường này, do lỗi đóng gói bao bì. Một lỗi hết sức sơ đẳng, họ yêu cầu đóng nhãn vào thùng carton có nắp được đậy chặt và không có lỗ thông hơi. Còn nếu thùng carton có lỗ thông hơi, thì các lỗ này phải được che bằng lưới và kích thước không quá 1,6mm và độ dày của lưới không nhỏ hơn 0,16mm. Hoặc các lỗ thông hơi phải được dán lại. Mục đích của các điều kiện này là để tránh hàng hoá bị nhiễm bẩn hoặc tái nhiễm sau khi chiếu xạ. Chỉ có vậy mà doanh nghiệp không làm được, khi truyền thông đưa lên thì số đông người không rành lại nhảy vô bình luận theo kiểu đổ vạ nông dân, doanh nghiệp làm ăn không đàng hoàng, gây ảnh hưởng đến uy tín không chỉ cho trái nhãn, mà cả ngành trái cây. Thực tế, Úc chỉ không thông quan lô nhãn bị lỗi bao bì này, nghe đâu của một doanh nghiệp phía Bắc, còn hiện nay nhãn Việt Nam vẫn vào Úc bình thường, cụ thể là Vina T&T vẫn đều đặn xuất khẩu nhiều container nhãn của vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) sang Úc.
Bán trái cây tươi không đáp ứng được yêu cầu thị trường đang chuẩn hoá, về lâu dài luôn gặp khó. Bà Bùi Thị Thanh Thuỷ, giám đốc công ty TNHH thực phẩm Ngọc Phụng, TP Cao Lãnh, Đồng Tháp, nói cách đây ba năm đã đầu tư dây chuyền sản xuất 1,4 tỷ đồng để làm nước cốt bưởi, nước cốt chanh, nước cốt quýt, mứt mận sệt… Ngọc Phụng lấy nguyên liệu từ vùng sản xuất đạt tiêu chuẩn. Hiện nay, công ty này đang ưu tiên cho mận Hoà An. Tuy sản lượng ít, mới làm thử và bán đặc sản theo mùa. Nhờ nổi tiếng nên người sành điệu sẵn sàng mua mận Hoà An với giá 50.000 – 60.000 đồng/kg. Mứt mận sệt giá 35.000 đồng/hũ (150g).
Ông Nguyễn Văn Sáu, người chuyển đổi từ cam rau (trồng dày, xài hoá chất), sang cải tạo vườn theo hướng làm tiêu chuẩn ở Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long, nói nhiều nhà vườn đã ý thức làm sạch là tốt, nhưng có lẽ bây giờ cũng phải thay đổi suy nghĩ: sạch là sạch theo quy trình, có công nghệ, ứng dụng này nọ; chứ làm kiểu rặt nông dân, không thể chứng minh, không thể truy xuất nguồn gốc, nên ai đó đồn cam chích thuốc, có dư lượng thuốc trừ sâu là không cách nào bán được. Theo ông Sáu, nhiều nhà vườn làm quy mô, có trình độ, có đầu ra nên coi bộ khoẻ hơn.
Tư duy kết chuỗi
Ông Nguyễn Văn Hào, giám đốc hợp tác xã (HTX) dâu Hạ Châu (Phong Điền, Cần Thơ) nói HTX thành lập cách đây mười năm, cũng chỉ có 18 thành viên, chăm sóc 22ha vườn, năng suất bình quân 22 – 25 tấn/ha. Điều khác trước là các thành viên đều làm theo mô hình VietG.A.P.
Mùa dâu chín bán với giá 17.000 đồng/kg, cao hơn năm rồi 2.000 – 5.000 đồng/kg. Dâu bán nội địa chứ chưa xuất khẩu vì khó bảo quản, rất dễ bị rụng, nhanh xuống màu. HTX làm hàng sạch và đăng ký tham gia chương trình OCOP của Cần Thơ, với mặt hàng chế biến là mứt dâu Hạ Châu, rượu dâu Hạ Châu, nhưng quy mô còn nhỏ, hệ thống nhận diện chưa xong.
Ngoài dâu, huyện Phong Điền còn nổi tiếng là nơi cung cấp vú sữa bơ, tím Lò Rèn. Ông Trần Văn Chiến, giám đốc HTX vườn cây ăn trái Trường Khương A, xã Trường Long, với 42 thành viên, trồng hơn 45ha vú sữa theo quy trình VietG.A.P. Hồi đầu năm, HTX ký kết với công ty ở Tiền Giang và Bến Tre cung ứng nguyên liệu để xuất khẩu vú sữa vào thị trường Mỹ. Giá công ty mua 30.000 đồng/kg, nhưng chỉ chiếm chưa tới 5% sản lượng đạt chuẩn xuất khẩu, nhưng nhiêu đó cũng đủ để bà con nhận ra làm sạch sẽ bán được giá.
Còn theo ông Nguyễn Văn Triều (Út Triều), ở Phong Điền, chuyên thu gom trái cây bán cho các chợ đầu mối, để ý hai năm nay, thị trường Trung Quốc ăn hàng kén hơn. Vụ sầu riêng vừa rồi, thay vì mua 35.000 đồng/kg, nhúng thuốc, nhỏ lớn gì cũng lấy.Có tuần đi 2 – 3 container. Năm nay thì khác, thương nhân Trung Quốc chọn trái già, đầy đặn và để chín tự nhiên… nên qua đó cũng giúp nông dân không dám xài thuốc bậy bạ, cùng nhau làm đàng hoàng.
Ông Đàm Văn Hưng, chủ cơ sở bưởi da xanh Hương Miền Tây, tỉnh Bến Tre, cũng cho rằng với sản xuất trái cây, cuộc chơi bây giờ đòi hỏi phải có kiến thức, làm tử tế và phải biết tính toán đầu tư. Năm 2011, cơ sở bưởi da xanh Hương Miền Tây đưa nhà máy xử lý đóng gói và bảo quản bưởi vào hoạt động, công suất giai đoạn đầu là 15 tấn/ngày. Hai năm sau, từ nhu cầu thị trường, cộng với việc gia tăng diện tích bưởi đạt tiêu chuẩn, cơ sở tăng công suất lên 30 tấn/ngày và từ năm 2017, nhà máy ổn định chuyền tự động, theo công suất 70 – 80 tấn/ngày.
bài và ảnh Ngọc Bích (theo TGHN)
Xem thêm tại: mekongconnect.vn
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này