09:32 - 31/10/2019
‘Công viên tuần hoàn’ – mô hình mới cho nông dân ĐBSCL
Mô hình “Công viên tuần hoàn” được thiết kế cho các thử nghiệm và cũng là điểm trình diễn những mô hình kinh doanh mới tương thích với các nguyên tắc kinh tế tuần hoàn.
Ông Steven Starmans, chuyên gia về tiêu chuẩn đến từ Hà Lan, người đưa ra ý tưởng này cho biết: Công viên tuần hoàn, vì vậy sẽ làm cho người dân nhận thức rõ hơn và có khả năng ứng phó với các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu.
“Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ngày một trở nên dễ thương tổn hơn nhiều khu vực khác, bởi vì không thể kiểm soát thời tiết (nhiệt độ, lượng mưa…), mực nước biển hoặc lượng nước ngọt chảy vào hạ lưu sông Mekong. Sáng kiến này bắt đầu từ những thử nghiệm cho các mô hình trong chuỗi kinh tế tuần hoàn, nhưng khi phát triển, chúng tôi sẽ quyết định có thành lập công ty hoặc bất kỳ pháp nhân nào hay không. Hiện tại chỉ dựa trên lợi ích chung và riêng của các bên tham gia”. Ông Steven Starmans cho biết thêm: địa điểm triển khai mô hình: đường Tầm Vu, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ, quy mô khoảng 1ha.
Nơi đây sẽ là điểm thu hút những người nông dân với các đặc điểm, những nỗ lực để thị trường nhận biết, cho họ động lực để trở nên có trách nhiệm, chân chính và khác biệt. Bà con nông dân sẽ học hỏi thông qua thường xuyên giao dịch với người tiêu dùng, từ đó hiểu hơn nhu cầu/đòi hỏi của người tiêu dùng và cải thiện hệ thống sản xuất của họ.
Mô hình bao gồm 5 hợp phần:
Phân xưởng ủ phân: Thiết bị bắt rác sẽ được đặt ở sông, nhiệm vụ chính là bắt rác và lục bình trôi sông. Lục bình sẽ được ủ thành phân cùng với bã cà phê.Phân sau khi ủ có thể được sử dụng như là phân bón hữu cơ cho vườn rau và nhà nấm.
Phân xưởng nhựa: Những người thu gom phế liệu ở địa phương sẽ phân loại nhựa thu gom thành nhựa tái chế được. Nhựa tái chế được sẽ được cắt ra và ép thành hạt, được sử dụng để làm ra những sản phẩm mới bằng công nghệ in 3D.Sau cùng các sản phẩm này sẽ được bán như quà lưu niệm hoặc những dạng vật liệu khác.
Vườn rau: Một vườn rau hữu cơ cho mục đích trình diễn sẽ được thiết lập. Mục đích là khuyến khích bà con nông dân nghĩ khác đi, giảm thiểu sự lệ thuộc vào phân bón hoá học và thuốc bảo vệ thực vật. Và từ đây cải thiện thu nhập của họ.
Nhà nấm: Nhằm các nguồn lợi tại chỗ (làm giá thể trồng nấm từ phế phẩm hoặc phụ phẩm của chuỗi lúa gạo, như rơm rạ, vỏ trấu hoặc cám gạo với lục bình, có rất nhiều ở sông Mekong), tạo ra một mô hình kinh doanh mới, không sử dụng thêm các nguồn lực khác, nhưng vẫn tạo ra được giá trị gia tăng và đa dạng sinh kế cho nông dân.
Chợ cuối tuần: Là một sàn giao dịch cho những nông dân ĐBSCL nói chung, Cần Thơ nói riêng, với các đặc điểm chính là bản địa, đáng tin cậy, có trách nhiệm và tiến bộ. Chợ cuối tuần sẽ được tổ chức tại chỗ, nông dân và nhà chế biến trong vùng, những người đăng ký ủng hộ tầm nhìn về sự bền vững, sẽ được mời đến để bán thực phẩm bản địa, tươi và lành của họ cho công dân Cần Thơ. Mục tiêu lớn nhất của chợ chính là để xây dựng năng lực cạnh tranh cho nông dân, đặc biệt là nông dân sản xuất nhỏ, trong bối cảnh tự do thương mại.
Tăng sức đề kháng!
Theo dự đoán, đất canh tác ở các vùng duyên hải sẽ bị mất, nhiều người hơn trên mỗi cây số vuông, hạn hán và lũ lụt nhiều hơn, ô nhiễm tăng và áp lực rất lớn đối với thực phẩm an toàn và nước uống. Cho nên, giải pháp là làm cho con người và cộng đồng chống chịu tốt hơn, thích ứng với tình hình mới.
Nếu hạn hán xảy ra, làm thế nào để bà con nông dân vẫn có thể đảm bảo vụ mùa và thu nhập. Nếu nguồn nước không còn có thể được dùng làm nước uống, chúng ta có thể đề xuất những máy lọc nước ở mức giá chấp nhận được. Nếu có quá nhiều rác thải, chúng ta có thể tạo ra mô hình kinh doanh mới mà người ta có thể kiếm tiền bằng cách “thu hoạch” một số rác thải nhất định, chuyển chúng thành thứ gì đó có giá trị hơn, như hiện tại, bã cà phê bỏ đi có thể trở thành nguồn đáng giá cho phân ủ giá trị cao.
Sổ tay hoặc hướng dẫn của những bước nhỏ này sẽ được công khai, bà con nông dân, nhà chế biến thực phẩm hay cư dân ĐBSCL có thể tiếp cận được. Tuy vậy, một điểm trình diễn sẽ rất hữu dụng để thuyết phục mọi người, rằng những giải pháp giới thiệu là thực tế và có thể làm được: chính là Công viên tuần hoàn. Chúng ta sẽ trồng trọt (rau màu và trái cây) ở đây, sử dụng phân được ủ từ rác thải, nước được lọc sạch ở mức chi phí chịu được và không dùng thuốc bảo vệ thực vật hay phân bón hoá học.
Mô hình Công viên tuần hoàn trước hết là một doanh nghiệp xã hội với chi phí thấp và các khoản đầu tư được tài trợ. Công viên sẽ khởi động trước tiên với chợ cuối tuần và trồng rau, để tạo dòng tiền mặt thanh toán cho các chi phí trực tiếp.Mỗi hợp phần trước hết sẽ được cung cấp tài chính bởi đối tác lo cho hợp phần đó, và được hoàn trả lại khi có dòng tiền mặt.
Hợp phần phân xưởng nhựa và ủ phân đã có quỹ khởi động từ một dự án tài trợ của Hà Lan. Những nguồn tài chính bên ngoài (quỹ nghiên cứu, tài trợ, đầu tư…) sẽ được tìm kiếm.
Một mô hình kinh doanh được tạo ra trong năm đầu tiên và triển khai năm thứ hai, để công viên có thể tự vận hành bền vững. Đối tác tham gia gồm công ty Trung An, Kim Delta, Cantho Farm… và BSA. Hiện nay, dự án đang chờý kiến phê duyệt của UBND TP Cần Thơ.
bài và ảnh Kim Thanh – Ngọc Bích (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này