09:18 - 27/06/2018
Đi theo lối nhỏ là lối an toàn
Thị trường ngách và đại dương xanh thường dùng để chỉ các doanh nghiệp nhỏ, khởi nghiệp. Tôi xin kể hai câu chuyện thú vị về hai doanh nghiệp nhỏ đã len được vào thi trường ngách này…
Mưa lũ khốc liệt chỉ hai hôm nay đã phá tan hoang đường sá, nhà cửa tại huyện Quản Bạ, Hà Giang. Quản Bạ là cửa ngõ của vùng Công viên địa chất toàn cầu cao nguyên đá Đồng Văn, nơi có nhiều loại lâm sản quý cùng các dược liệu quý hiếm như: thảo quả, sa nhân, nấm hương, tam thất, ấu tẩu, hương thảo, giảo cổ lam, đỗ trọng.
Khác biệt từ… tài nguyên bản địa
Trên cổng trời Quản Bạ có một cửa hàng bán các sản phẩm thảo dược của các hợp tác xã trong huyện, do chàng trai dân tộc Lý Tà Giàng lập ra (đoạt giải khuyến khích cuộc thi khởi nghiệp 2017 do BSA tổ chức). Tổ chức sản xuất, phát triển sản phẩm mới, bao tiêu và đem sản phẩm đi bán khắp nơi trong nước, cửa hàng của Lý làm ăn ổn định. Tin mới nhất là cửa hàng có thiệt hại, nhưng tạm thời vẫn vững. Ông trời chưa làm gì, nhưng thị trường lại luôn là nỗi lo.
Còn chocolate Âu Lạc của hai vợ chồng Mỹ – Việt là một cách len vào thị trường ngách rất cam go mà đáng công. Chị Hồ Nguyên Thảo kể: đầu năm 2015 đính hôn với chàng trai Mỹ và đưa nhau đi du lịch ở Nepal. Gặp ngay trận động đất kinh hoàng khiến hơn 10.000 người chết ngày 25/4/2015. Quyết định quay về Việt Nam, sống ở Hội An và tìm một việc gì đó để kiếm tiền. Chồng là Ronald Henry Romanowicz, đầu bếp của một số nhà hàng ở quê hương anh – New York. Những năm 1990, Ronald từng nấu ăn cho Michael Jackson trong những chuyến lưu diễn. Lúc đầu định mở nhà hàng nhưng rồi nghe mấy người bạn nói về cacao Việt Nam, về chocolate Marou, anh quyết định dành tất cả thời gian tìm hiểu về các vùng trồng cacao ở Việt Nam và các thương hiệu Marou, Belvie, Alluvia… Anh nói: cacao Việt Nam đang rất hot trong giới làm chocolate thế giới. Rồi anh bắt đầu lên kế hoạch chi tiết cho việc thành lập công ty; mua máy móc; thiết kế, in ấn bao bì. Tôi vay tiền gia đình, mang sổ đỏ nhà cầm ngân hàng lấy tiền mua hạt, mua máy móc… Bao nhiêu tiền bạc dành dụm được, hai đứa rót vào Au Lac Chocolate Maker.
Thật không biết làm sao để tả hết những gian nan, bao nhiêu mồ hôi, nước mắt từ ngày quyết định khởi nghiệp với chocolate. Những lúc khó khăn nhất, tôi vẫn tâm niệm công thức của thành công là… không được bỏ cuộc. Chồng tôi quyết tâm vậy, nhưng cũng không rành máy móc, đụng cái nào trục trặc cái đó, rồi quá nhiều thủ tục giấy tờ… cũng khiến ảnh muốn buông bỏ. Một tuần trước khi ra đời mẻ chocolate tuyệt đẹp đầu tiên, ảnh than: “Tụi mình cần có một cái hạn cuối để quyết định bao giờ thì mình dừng lại. Vì cái máy cân bằng nhiệt độ (Tempering machine) lại hỏng rồi”… Tôi nghe mà phát hoảng, vì chợt nghĩ về đống nợ mà cả hai đứa đã quậy ra.
Vì vậy có thể nói, tôi chọn làm chocolate trước tiên là vì tình yêu với Ronald; muốn sống một cuộc đời đáng sống; muốn chiến thắng chính bản thân mình, và muốn mang lại một tương lai tươi sáng hơn cho con gái nhỏ. Và trên tất cả, tôi là người Việt Nam. Tôi muốn mình có được niềm tự hào về một loại sản phẩm Việt Nam chất lượng cao, một thương hiệu thuần Việt, sử dụng hoàn toàn nguyên liệu từ Việt Nam, được bạn bè thế giới ưa chuộng.
Trong dải sản phẩm của Âu Lạc, hot nhất là chocolate vị tiêu Amót, Nguyên Thảo giới thiệu. Chọn loại tiêu này, một nguyên liệu lạ của đồng bào Cơ Tu huyện Tây Giang, Quảng Nam là một may mắn bất ngờ khi chúng tôi tham dự hội chợ văn hoá của đồng bào Cơ Tu ở Hội An. Tại đó, bà con bày bán sản vật của địa phương. Lần đầu tiên nếm thử tiêu Amót – mùi vị choáng ngợp đánh thức mọi giác quan, đã hấp dẫn chúng tôi quyết định làm thử. Tiêu Amót có thân là cây gỗ, mọc ở trong rừng sâu, cho quả vào khoảng tháng 9 – 10. Quả tiêu rừng có vị cay nhẹ, cùng với mùi thơm của sả và lá chanh, đã làm nên hương vị rất đặc trưng. Cái hay là mối mọt không thể ăn được, để đến bao lâu vẫn còn nguyên hương vị.
Chocolate Âu Lạc sản xuất thủ công, chỉ tập trung ưu tiên phát triển về chất lượng.Thực tế là sau sự thành công của chocolate Marou, giới chuyên gia quốc tế đã thực sự quan tâm đến chất lượng vượt trội của hạt cacao Việt Nam.Nhiều công ty chocolate danh tiếng của thế giới muốn làm sản phẩm từ hạt cacao Việt Nam.
Trong nghề làm chocolate thì sự khác biệt giữa các thương hiệu nằm ở kỹ thuật sản xuất, tỷ lệ lên men của hạt cacao mà họ lựa chọn sử dụng. Hương vị khác biệt khi được trồng ở từng vùng đất khác nhau, và yếu tố không kém phần quan trọng là khẩu vị riêng biệt của các nhà chế biến chocolate.
Cần hỗ trợ để phát triển bền vững
Nguyên Thảo và chồng biết tại Mỹ có đến 250 công ty làm chocolate thủ công như Âu Lạc của cô.Họ nghĩ đến một vùng nguyên liệu rộng lớn và hệ thống cung ứng, hậu cần cho các nhà sản xuất.Hiện thời, cacao Bến Tre làm ra vẫn thừa ế, trong khi nhu cầu lớn đến vậy. Rõ ràng, cần có một hệ thống đáp ứng các yêu cầu có thật này.
Còn chàng trai Lý Tà Giàng biết cách tập hợp sản phẩm lại mang đi bán, là giải quyết đầu ra cho các hợp tác xả rải rác huyện Quản Bạ. Nhưng thị trường ở đâu, ai giúp họ tiếp thị, thay đổi bao bì, phát triển thương hiệu? Các doanh nghiệp khởi nghiệp nhỏ đang cần hỗ trợ, quan trọng nhất là thông tin về thị trường: xu hướng tiêu dùng mới, sản phẩm mới, bao bì mới, và cần được tư vấn về công nghệ mới. Trên toàn chuỗi giá trị, họ sở hữu năng lực cốt lõi là phát hiện được nguyên liệu quý, phương pháp chế biến thành sản phẩm quý. Vậy, việc cập nhật thông tin, giúp họ tiếp thị, xây dựng thương hiệu (trong đó, rất cần thiết kế bao bì đẹp, hiện đại và bán hàng trong, ngoài nước). Công nghiệp 4.0 còn có thể mang lại cho các nhà khởi nghiệp địa phương những hợp đồng lớn khi các công ty khởi nghiệp thế giới ở lĩnh vực sinh học, y học, thực phẩm chế biến, chức năng, đang tìm ra những công thức chế biến có giá trị gia tăng thật cao và đang cần tìm nguyên liệu. Đó chính là công việc mà các cơ quan hỗ trợ khởi nghiệp nên làm, thay vì khua chiêng reo hò cổ vũ theo phong trào, thật vô nghĩa và vô ích.
“Mới đây, có một cô bạn ở Sydney, Úc làm chocolate, cô ấy nhờ vợ chồng tôi mua giùm hạt cacao của Bến Tre gửi sang để làm thử và tỏ ra vô cùng thích thú với hương vị mà hạt cacao Bến Tre mang lại. Điều này cũng làm cho chúng tôi suy nghĩ về việc sẽ tìm đường xuất ngoại cho hạt cacao Việt Nam đi các nước, đặc biệt là Mỹ, vì ở đó có đến 250 công ty Craft Chocolate như Âu Lạc hay Marou”. – Hồ Nguyên Thảo
Kim Hạnh (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này