09:13 - 13/12/2019
GS.TS Võ Tòng Xuân: Nông nghiệp tuần hoàn cần lớp nông dân đổi mới
Phát triển nông nghiệp bền vững theo chuỗi giá trị, bảo đảm nâng cao lợi tức của nông dân, cần một tầng lớp nông dân đổi mới.
Viễn cảnh một tương lai xán lạn về nền nông nghiệp mới Việt Nam, ngoài sự trợ giúp từ những doanh nhân năng động, cần có sự đổi mới của từ chính bản thân người nông dân. Phần lớn nông dân Việt Nam ngày nay là những người làm ăn nhỏ lẻ trên diện tích đất đai manh mún của mình, nhất là nông dân trồng lúa. Phần lớn bà con nông dân còn nghèo, hoặc rất nghèo. Suy cho cùng, cái nghèo của nông dân ta một phần vì chỉ biết trồng lúa, bán giá quá rẻ mà chi phí quá cao, một phần vì chính họ luôn luôn chỉ suy nghĩ nhỏ lẻ, thiển cận. Họ không thấy xa, hiểu rộng, chỉ khư khư giữ lấy miếng đất nhỏ bé của mình, từ cái bờ ruộng nhỏ hẹp cũng không muốn phá đi, không chịu cùng nhau dồn điền đổi thửa để có một trang trại lớn với những kênh tưới, kênh tiêu theo đúng kỹ thuật hiện đại.
Dĩ nhiên, ngày nay chúng ta cũng có một số nông dân giàu, nhưng đây là những nông dân thấy xa hiểu rộng, dám nuôi, trồng những gì khác hơn cây lúa, trên diện tích lớn. Làm sao cho người nông dân nhỏ lẻ chịu thấy xa hiểu rộng, để tự họ cũng sẽ làm giàu được? Đây là một thách thức lớn nhất đối với xã hội nông thôn nước ta hiện nay. Trước đây, chúng ta “đổ thừa” cho nhà nước ép dân trồng lúa, chỉ có lúa và lúa, nhưng bây giờ, nhà nước đã đổi mới tư duy cho chính quyền địa phương đầu tư đa dạng hơn cây lúa, thì đến lượt nông dân nhỏ lẻ cũng phải tham gia với nhà nước trong chiến lược mới đã được chỉ ra trong nghị quyết 120.
Người nông dân đổi mới mà đất nước cần trong thời đại này là những người nông dân tuy diện tích đất manh mún, nhưng biết tự giác thoả thuận đứng chung nhau trong những hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới (HTXNNKM), để tạo thành một cánh đồng lớn. Họ sẵn sàng liên kết với các nhà đầu tư lớn xây dựng vùng công nghiệp sản xuất rau quả chế biến, hoặc vùng công nghiệp thuỷ sản chế biến, cung cấp cho thị trường trong nước và thị trường quốc tế. Với sự tổ chức hợp lý của nhà đầu tư và nhà nước, những người nông dân đổi mới này sẽ không bị mất đất, mà đất của mọi người trong HTXNNKM sẽ được phá bỏ bờ ruộng manh mún, cày xới và trang bằng thành cánh đồng lớn, được phân lô ngay ngắn theo hệ thống kênh mương đúng theo kỹ thuật khoa học, có hệ thống giao thông thuận tiện cho việc chăm sóc và vận chuyển cây trồng hoặc thuỷ sản của bà con, đến khu chế biến và bảo quản trước khi xuất kho giao cho khách hàng.
Như vậy, mỗi nông dân xã viên của HTXNNKM đều được chia lại diện tích (trừ tỷ lệ bỏ ra để làm kênh mương và đường giao thông) để canh tác, chăm sóc cây trồng, vật nuôi của mình dưới sự hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật của doanh nghiệp.
Người nông dân đổi mới làm việc trong môi trường mới này, sẽ không còn lo lắng gì nữa trong quá trình nuôi trồng của mình, và cũng không lo bị thương lái ép giá. Mọi thứ đều có doanh nghiệp đầu tư lo. Người nông dân đổi mới sẽ thật sự đổi đời, lợi tức thu nhập ổn định cao hơn. Doanh nghiệp cũng có thu nhập ổn định cao hơn, nên sẽ làm nghĩa vụ đóng góp vào GDP của địa phương tốt hơn.
Tiền đề của sự thành công này là phải có sự tự giác đổi mới của nông dân. Bây giờ đã đến lúc, nông dân phải tự cứu mình trước khi đòi hỏi nhà nước cứu mình.
Hoàng Lan ghi (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này