21:33 - 12/08/2016
Thí điểm bảo hiểm nông nghiệp ‘hỏng từ cách tiếp cận’?
Theo ông Phạm Xuân Phong, Phó TGĐ Tổng công ty cổ phần Bảo Minh, vấn đề không chỉ về sản phẩm, mà chính sách đối với loại hình bảo hiểm này cũng cần tiếp tục hoàn thiện, bởi sau khi thẩm định, doanh nghiệp bảo hiểm đã nhận thấy nguy cơ rủi ro quá lớn.
Ngày 5/8, tại TP Cần Thơ, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ban chỉ đạo Tây Nam bộ tổ chức hội nghị Đánh giá việc triển khai thí điểm bảo hiểm nông nghiệp đối với thủy sản (tôm, cá).
Bảo hiểm không phải là nơi giảm nghèo
Theo thống kê của Bộ Tài chính, đến nay, có hơn 304.000 hộ nông dân, tổ chức sản xuất nông nghiệp tham gia thí điểm bảo hiểm nông nghiệp.
Trong đó, 236.396 hộ nông dân tham gia bảo hiểm cây lúa, hơn 60.000 hộ tham gia bảo hiểm đối với vật nuôi và 7.487 hộ tham gia bảo hiểm đối với thủy sản. Số tiền bồi thường (tính bằng = (tỷ lệ thiệt hại được bảo hiểm x số tiền bảo hiểm) x (100% – mức khấu trừ) là 712,8 tỷ đồng, trong khi doanh thu phí bảo hiểm đạt 394 tỷ đồng.
Trong tổng số tiền bồi thường thì bồi thường cho bảo hiểm thủy sản chiếm tỷ lệ cao nhất và tỷ lệ bồi thường ở nghiệp vụ này lên tới hơn 300% doanh thu bảo hiểm (bồi thường hơn 675,9 tỷ đồng), tỷ lệ bồi cây lúa là 19% doanh thu và vật nuôi là 23,3% so với doanh thu bảo hiểm.
Ông Phùng Ngọc Khánh, Cục trưởng Cục Quản lý giám sát Bảo hiểm cho biết, số lượng hộ dân tham gia bảo hiểm nông nghiệp chủ yếu là hộ nghèo và cận nghèo (chiếm hơn 76,8%).
“Hộ nghèo và cận nghèo khi tham gia, được Nhà nước hỗ trợ 90-100% phí bảo hiểm nên họ tham gia vì họ không mất gì mà vẫn được hưởng lợi từ chương trình. Nhưng đối với các hộ thường, tỷ lệ tham gia ít vì đây là sản phẩm còn mới tại Việt Nam”, ông Khánh nói.
Về hạn chế của chương trình, theo ông Khánh, phạm vi bảo hiểm mỗi tỉnh 3 huyện, mỗi huyện 3 xã do Bộ NN&PTNT lựa chọn, với phạm vi này, chưa đủ đảm bảo số đông bù số ít.
Ông Phạm Xuân Phong cho rằng, lĩnh vực nông nghiệp là lĩnh vực chứa đựng nhiều rủi ro, nếu để doanh nghiệp bảo hiểm chịu lỗ hoài là không thể được, phải dựa trên nguyên tắc chia sẻ rủi ro, mang tính thương mại.
Ngoài ra, năng lực chuyên môn về lĩnh vực nông nghiệp cũng như thẩm quyền của các đơn vị bảo hiểm không thể kiểm soát, phân biệt được đâu là rủi ro do môi trường, dịch bệnh hay do yếu tố chủ quan từ nông dân.
Ông Phong đề xuất Chính phủ mời gọi các đơn vị bảo hiểm phi nhân thọ cùng tham gia. Nhà nước hỗ trợ cho hộ nghèo tập trung vào 1 số sản phẩm chủ yếu, không hỗ trợ 100% mà người dân phải tự chi trả theo tỷ lệ nhất định, để người dân có trách nhiệm hơn trong việc quản lý và kiểm soát rủi ro.
Nuôi tôm, trúng … bảo hiểm
Địa bàn triển khai chương trình ở 20 tỉnh, thành phố, trong đó bảo hiểm cây lúa áp dụng ở Nam Định, Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Thuận, An Giang, Đồng Tháp; bảo hiểm vật nuôi triển khai ở Bắc Ninh, Nghệ An, Đồng Nai, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Thanh Hoá, Bình Định, Bình Dương, Hà Nội; bảo hiểm thuỷ sản triển khai ở Bến Tre, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bạc Liêu, Cà Mau.
Theo Quyết định 315/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (áp dụng từ 1/7/2011) thì hộ nghèo được hỗ trợ 100% phí bảo hiểm; hộ cận nghèo 80%; hộ thường 60% và các tổ chức là 20%. Doanh nghiệp tham gia chương trình, gồm: Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt, Tổng công ty cổ phần Bảo Minh, Tổng công ty Tái bảo hiểm Quốc gia Việt Nam.
Trái với tỷ lệ số hộ nghèo tham gia bảo hiểm vượt trội so với cây lúa và vật nuôi. Trong số 7.487 hộ tham gia bảo hiểm đối với thủy sản (tôm, cá), tỷ lệ hộ nghèo tham gia bảo hiểm chỉ có 27,4%, 4% hộ cận nghèo và 68,8% hộ bình thường.
Tỉnh Bạc Liêu có 1.465 hộ tham gia bảo hiểm, tổng phí bảo hiểm là 56,8 tỷ đồng nhưng số tiền bồi thường lên tới hơn 190 tỷ đồng.
Quy trình nuôi trồng thủy sản, yêu cầu phải có cống cấp và thoát nước riêng biệt, đảm bảo chắc chắn không rò rỉ, nước được khử trùng trước khi thả con giống, bổ sung vi sinh có lợi, kiểm tra độ kiềm, PH, độ mặn, nhiệt độ thích hợp, hàm lượng oxy hòa tan và các chỉ tiêu nguồn nước đạt chuẩn…
Trong khi thực tế, các ao vuông nuôi tôm, cá đều chung đường nước vào, ra. Đây là ví dụ điển hình được xem là chưa phù hợp, không đáp ứng được yêu cầu về kỹ thuật.
Với quy mô 10 ha, đạt chứng chỉ trang trại tôm sạch, ông Sáu Ngoãn (Võ Hồng Ngoãn), ở Vĩnh Trạch Đông, TP Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu, cho biết, ông không mặn mà với việc thí điểm này, vì không thiết thực lắm, dễ phát sinh điều kiện trục lợi. Thực tế là đã có người “nuôi tôm trúng bảo hiểm”.
“Về lý thuyết thì mô hình rất có ý nghĩa, nếu có chuẩn đàng hoàng, tôi sẵn sàng tham gia. Tuy nhiên, người nghèo thật sự không hưởng lợi bao nhiêu, người giàu thì dễ dàng trục lợi, đối với những người nghèo, quy mô nhỏ (vài ngàn m2) thì lấy gì tiếp cận?”
Ông Sáu Ngoãn dẫn chứng, mấy năm trước, có trường hợp, người nuôi thả giống xuống nữa tháng thì tôm chết, nhưng không báo ngay cho bảo hiểm. Họ đợi tới 2 tháng mới báo (lúc này mức bảo hiểm mới cao), mua tôm chết.
Những hộ khá, giàu đầu tư nuôi tôm với số lượng lớn tham gia bảo hiểm nuôi tôm, kết quả là mặc dù không được mùa nhưng nhiều hộ bỗng chốc trở thành đại gia nhờ tiền bồi thường của bảo hiểm.
Mở rộng đối tượng bảo hiểm nông nghiệp
Ông Nguyễn Hữu Lập, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre, đồng tình chấm dứt thí điểm bảo hiểm nông nghiệp với thủy sản, đồng thời, triển khai bảo hiểm nông nghiệp theo nguyên tắc tự nguyện, không giới hạn phạm vi địa bàn và đối tượng bảo hiểm (cây trồng, vật nuôi, thủy sản).
Quy trình thẩm định, công bố dịch bệnh, quy trình nuôi… còn nhiều bất cập, chưa chính xác. Vì vậy, cần phải nghiên cứu lại quy trình trình này sao cho công khai, minh bạch, nhất thiết phải có hướng dẫn chung, thống nhất giữa các nơi để làm cơ sở tính toán.
Anh Trương Hữu Thuận, chủ cơ sở sản xuất khổ qua rừng Thuận Lộc, TP Cần Thơ, thành viên Mạng lưới sản xuất sạch, lần đầu tiên nghe về chương trình bảo hiểm nông nghiệp và cho biết rất thích về chương trình này, đặc biệt với những đối tượng sản xuất sạch, hữu cơ.
Một người có kinh nghiệm hơn 10 năm sản xuất sạch tại TP Cần Thơ, ông Triệu Công Đỉnh, HTX rau an toàn Long Tuyền, quận Bình Thủy, biết chương trình này cách đây hơn 3 năm, nhưng do HTX rau an toàn không thuộc nhóm đối tượng của chương trình nên không có cơ hội tiếp cận.
Ông Đỉnh nói: “Nếu chương trình này triển khai với các sản phẩm sạch, an toàn như rau củ quả, trái cây… thì tôi sẽ tự nguyện mua bảo hiểm và vận động thêm các thành viên khác của HTX cùng tham gia. Quy trình sản xuất của mình nắm vững kỹ thuật, biết xử lý tình huống khi có dịch hại. Mua bảo hiểm là để phòng rủi ro về thiên tai, thời tiết. Nếu liên kết được luôn cả yếu tố thị trường, giá cả thì quá hay”.
Ngọc Bích
Theo BSA.org.vn
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này