14:57 - 07/05/2020
Kìm giá heo hơi sẽ khó kêu gọi nông dân tái đàn
Phải đến tận đầu tháng 5/2020, lần đầu tiên sau nhiều tháng khăng khăng quan điểm nguồn cung không thiếu, bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường mới thừa nhận đàn heo đã mất trên 20% (tương đương 10% sản lượng thịt).
Cá biệt có nhiều địa phương mất trên 50% do dịch ASF xảy ra cách nay hơn một năm.
Trước thực trạng này, ông Cường dự báo nếu không có biện pháp tái đàn kịp thời, tình trạng mất cân đối cung cầu thịt heo còn kéo dài thêm một thời gian nữa.
Như vậy, giá heo hơi tăng cao thời gian qua hoàn toàn không phải do các doanh nghiệp hay thương lái mà do mất cân đối cung cầu. Dù đã thừa nhận, nhưng bộ NN&PTNT (Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn) vẫn dùng mệnh lệnh hành chính can thiệp vào giá heo hơi bằng cách yều cầu 15 doanh nghiệp chỉ được bán 70.000 đồng/kg.
Việc ép các doanh nghiệp bán giá thấp hơn thị trường đã tạo ra ngày càng nhiều đối tượng trung gian, cò, buôn nước bọt là điều đương nhiên. Ngoài ra còn làm cho thị trường thịt heo thêm phức tạp, nhà nước khó quản lý, không làm gia tăng giá trị heo hơi, không thu được thuế và người tiêu dùng không được hưởng lợi gì từ việc giảm giá bán heo hơi của doanh nghiệp.
Nhiều ý kiến cho rằng Bộ Nông nghiệp và Công Thương đang điều hành giá heo hơi một cách máy móc, đi ngược quy luật thị trường, không mang lại hiệu quả. Việc giá heo trên thị trường vẫn đang cao hơn giá của doanh nghiệp từ 15.000-20.000 đồng/kg, gây thiệt hại không chỉ cho doanh nghiệp, người chăn nuôi (phải bán giá thấp hơn giá thị trường) mà còn không giúp người tiêu dùng được mua thịt giá rẻ (giá bán lẻ vẫn cao) và phần chênh lệch rơi vào một nhóm đầu nậu.
Theo các chuyên gia chăn nuôi, để kéo giá heo xuống chỉ có cách tái đàn, trong đó quan trọng nhất là đàn heo nái sinh sản. Tuy nhiên, bệnh tả heo châu Phi tại VN vẫn đang là mối đe dọa thường trực khi chưa có vắc xin phòng và thuốc đặc trị.
Thương lái từng được đề cao là đóng vai trò quan trọng trong kết nối nông dân với thị trường, thì nay lại bị kết tội nâng giá heo hơi bất hợp lý. Họ có phần bị oan trong việc này, bởi nhiều đối tượng trung gian mới hình thành. Bản thân thương lái làm ăn chân chính, bền lâu với nông dân, họ thực sự đóng vai trò kết nối giữa sản xuất với thị trường, đặc biệt trong điều kiện chăn nuôi nhỏ còn nhiều. Họ có lãi lúc này nhưng cũng từng bao phen thua lỗ nặng nề mỗi khi giá cả thị trường giảm vì phải mua cao và bán thấp.
Theo số liệu mới nhất của bộ NN&PTNT, đến đầu tháng 5/2020, VN vẫn có 37 xã ở 6 tỉnh bùng phán bệnh ASF, hàng ngàn con heo đã, đang bị tiêu hủy. Tình trạng liên tục nổ ra các ổ bệnh mới là hậu quả của quá trình chôn lấp, tiêu hủy heo cẩu thả trước đó.
Từ khi xảy ra dịch bệnh ASF hồi đầu năm 2019, hàng triệu con heo chết chỉ được chôn lấp sơ sài ngay sát các trang trại chăn nuôi, nên bây giờ, vi trùng ASF vẫn còn tồi tại trong môi trường, khi không xữ lý vệ sinh trại nuôi kỹ càng mà vội vàng tái đàn, rủi ro heo chết rất cao. Thực tế này đang xảy ra ở nhiều tỉnh thành phía Bắc. Các chuyên gia còn cảnh báo ASF sẽ trở lại nặng hơn vào mùa mưa tới đây.
Bên cạnh rủi ro dịch bệnh, hiện nay giá heo giống đang lên quá cao (trên 2,5 triệu đồng/con heo con), quá trình nuôi phải tốn nhiều chi phí khử trùng chuồng trại, chích ngừa kháng sinh, vắc xin, tỷ lệ heo chết cao…nên chi phí nuôi cao hơn trước nhiều lần. Nhiều người nuôi cho biết nuôi heo đang trở thành một ngành kinh doanh rủi ro rất lớn, việc duy trì giá heo hơi ở mức “siêu lợi nhuận” hiện nay chính là động lực mạnh mẽ để kích thích doanh nghiệp và người dân tái đàn. Nếu bộ NN và các cơ quan chức năng vẫn dùng mệnh lệnh hành chính ép các doanh nghiệp giảm giá về 70.000 đồng/kg, đồng thời phải đưa ra lộ trình giảm giá tiếp sẽ làm nhụt chí người nuôi vì họ lo lắng lặp lại xảy ra thảm cảnh mất giá.
Trong khi giá heo ở mức cao, thì giá gia cầm và trứng gà đang ở mức thua lỗ. Dù trước đó, chính bộ NN&PTNT khuyến khích tăng nhanh sản lượng gia cầm để bù đắp thiếu hụt cho thịt heo, nhưng nay giá giảm lại không thể hiện một động thái nào với người chăn nuôi gia cầm. Điều này cho thấy, bộ chỉ quan tâm đến vấn đề giá heo cao ảnh hưởng đến chỉ số CPI mà chưa thực sự quan tâm đến yếu tố rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh, thừa nguồn cung tác động đến tính đặc thù của ngành chăn nuôi.
Bảo Ngọc (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này