09:40 - 29/07/2022
Nho ‘dại’ và màu xanh lam nước Pháp
Trong ký ức người Pháp, Brennus (thế kỷ IV TCN) là vị tướng Gaulois tài ba đã chinh phục Rome.
Nên nhạc sĩ Pháp François Béranger từng hát về Brennus thế này: “Những cánh đồng ở Rome đã phải trả giá cho những chiến công của tôi,/ Và tôi mang về một thân nho./ Nhờ cây nho, dân tôi đoàn kết mãi mãi/ Trong danh dự, nghệ thuật, vinh quang và tình yêu…”. Thật sự đó chỉ là truyền thuyết cho rằng ý tưởng xâm lược của người Gauls là muốn chiếm hữu rượu ngon Ý. Trên thực tế, các giống nho cổ rất khó trồng tại một vùng thổ nhưỡng khác.
Nho dại
Cách nay không lâu, Viện Khoa học Tiến hóa Montpellier vén bức màn về câu chuyện này bằng cách phân tích hạt nho khảo cổ của vùng Champagne, bên Pháp. Từ các cuộc khai quật được thực hiện ở Troyes và ở Reims, có niên đại từ thế kỷ 1 đến thế kỷ 15 CN, cuộc nghiên cứu tỉ mẩn này đã lần đầu tiên làm sáng tỏ sự phát triển của nghề trồng nho Champagne, trước khi phát minh ra rượu sâm banh nổi tiếng.
Pinot Noir có thể là giống nho lâu đời nhất của nước Pháp, có nguồn gốc từ đại gia đình giống nho Noiriens. Vì vậy là cha đẻ của vô số giống nho như Chardonnay, Aligoté, hay Gamay. Chỉ có một vài thế hệ tách nó ra khỏi những loài dây leo hoang dã hiện diện trong các khu rừng, thậm chí trước cả thời đại Gallo-La Mã. Văn bản đầu tiên đề cập đến giống nho, dưới tên Pinot Noir hoặc Plant Fin, có từ năm 1375.
Nho miền Nam đất nước Gaule
Trong một đoạn văn đáng gây tò mò từ một học giả và nhà ngữ pháp Hy Lạp, Athénée de Naucratis (170 CN) thể hiện rằng vào thời điểm thành lập Marseille, một tục lệ mà chúng ta sẽ tìm thấy tại đây cho đến thế kỷ 15: Một cô gái trẻ đẹp sau khi đã chọn một vị hôn phu thì dâng cho anh ta một ly rượu nho đầy.
Marseille là thành phố lâu đời nhất ở Pháp được thành lập từ thời cổ đại với tên gọi Massalia vào khoảng năm 600 trCN bởi các thủy thủ và thương nhân Hy Lạp từ Phocaea (ngày nay là Foça, gần Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ). Như vậy có thể tin rằng giống nho miền Nam đất nước Gaule xuất phát từ Marseille và bắt đầu vào thời điểm này bởi người Phocaea.
Champagne và các nhà vua Pháp
Vào ngày 16/8/1284, một cặp hoàng gia trẻ tuổi tiến bước đến nhà thờ Đức Bà tại Paris.Đến từ khắp nơi, các đại sứ và đại diện của các thế lực châu Âu không tiếc lời ca ngợi. Giữa tiếng hò reo của người dân Paris, Nữ hoàng Jeanne de Navarre, 21 tuổi, và thái tử đẹp trai Philippe (trong tương lai là vua Philippe le Bel), kém cô 5 tuổi. Mọi người đều biết rằng, một tình cảm chân thành đã gắn bó hai người bạn hoàng gia này từ thời thơ ấu.
Hôn nhân của Jeanne de Navarre (tên thật là Jeanne de Champagne, công chúa duy nhất của vua de Navarre và cũng là bá tước vùng Champagne) với vua Philippe le Bel (Philipppe Đẹp trai) chắc chắn đã liên kết vận mệnh của rượu Champagne với vận mệnh của vương miện nước Pháp.
Theo dòng đời đã hình thành nhiều nhà sản xuất Champagne thật đáng nể trọng, trong đó có nhà Canard-Duchêne. Và dòng sản phẩm mang tên Charles VII cuvée đầu tiên được tạo ra vào năm 1968 nhân dịp kỷ niệm một trăm năm của thương hiệu làm sâm banh Canard-Duchêne. Chai với dáng riêng rất lạ và độc quyền, tưởng nhớ nhà vua Charles VII, đã đăng quang tại nhà thờ Đức Bà Reims vào năm 1429.
Reims là thành phố trung tâm sản xuất champagne, còn được gọi là “Thành phố của lễ đăng quang” hay “Thành phố của những vị vua”. Vua Charles VII đã theo lời thuyết phục của nữ anh hùng Jeanne d’Arc, có biệt danh là “Trinh nữ xứ Orléans” giao quyền cho cô tiến đánh Reims, sâu trong lãnh thổ đối phương (cách xa gấp đôi Paris). Jeanne d’Arc là nhân vật nổi tiếng nhất trong lịch sử nước Pháp, vì tích cách “Trinh Nữ thành Orléans” cùng tác phong chiến trận của cô. Chính giọng nói của Thánh Michel mà cô liên tục nghe thấy đã gọi cô: “Jehanne la Pucelle (Jehanne Trinh Nữ), con của Chúa Trời”.
Bản thân cô ấy sẽ tự giới thiệu mình với vua Charles VII: “Thái Tử hiền lành ơi, tên tôi là Jeanne Trinh Nữ”. Hơn nữa, tin lời tiên tri mà theo đó nước Pháp, bị đánh mất bởi một phụ nữ (Isabeau of Bavaria), và sẽ được cứu bởi một trinh nữ, Charles VII đã đồng ý đón Jeanne vào tối ngày 25.2 tại sảnh lớn của Lâu đài Chinon. Jeanne nhận ra ông ngay lập tức, mặc dù ông đã ẩn mình giữa các khách mời và thông báo cô ấy đến, nhân danh Chúa, để chiến thắng và đưa ông lên ngai vàng nước Pháp.
Từ năm 2015, toàn vùng Champagne với các nhà sản xuất, các sườn đồi vườn nho (coteaux) đều đã được Unesco công nhận là Di sản thế giới. Năm 2021, tuy trong thời đại dịch nhưng số lượng chai Champagne xuất kho ra khắp thế giới cũng đã tăng vọt lên hơn 322 triệu và Việt Nam xếp hạng 70 trong số 120 thị trường “khát” Champagne nhất trên thế giới.
Lịch sử màu xanh lam nước Pháp
Nếm chai champagne Charles VII Blanc de Blancs thanh lịch và tươi mát. Hương thơm tinh khiết của trái cây trắng, chẳng hạn như lê hoặc vải, nhường dần chỗ cho sự kích động, cảm nhận được bởi những người sành ăn kem bánh ngọt (mặc dù tỷ lệ đường chai này chỉ là 5g/l). Với biểu trưng đại bàng hai đầu đội vương miện, từ thời cung cấp chính thức cho Sa hoàng Nicolas II (năm 1890). Một biểu tượng khác sẽ được thêm vào sau này, thanh kiếm của những kỵ binh Cossack, để tưởng nhớ đến truyền thống chém nút chai sâm banh của thời Napoléon I.
Nhãn dáng chai rượu màu xanh lam, màu xanh nền cờ của vua Charles VII, người chiến thắng và chấm dứt Chiến Tranh Trăm Năm (1337-1453), cuộc chiến tranh giữa Anh và Pháp, nhằm giành giật lãnh thổ và ngôi vua Pháp. Cuộc chiến này thường được xem là một trong những cuộc chiến tranh quan trọng nhất trong lịch sử các cuộc chiến tranh thời Trung cổ.
Màu xanh lam là màu lâu đời nhất trong lịch sử nước Pháp, sau khi vua đầu tiên nước Pháp Clovis cải đạo, vào năm 496 tại nhà thờ Đức Bà Reims, quân đội đã được đặt dưới sự bảo vệ của thánh tích. Tương truyền rằng năm 507 trong trận chiến Vouillé, gần Poitiers, vua Clovis đã nhận được quân phục màu xanh lam từ Thánh Saint Martin và do đó đã giành được chiến thắng.
Vua Charlemagne Đại đế vẫn thường mặc áo choàng màu xanh lam, luôn mang theo một thanh kiếm trong mình. Năm 800, ông được thụ phong bởi Chúa, lễ đăng quang được tiến hành bởi chính Đức Giáo hoàng Léon III, trở thành Hoàng Đế của Đế chế La Mã. Bức tranh mosaic khảm trong Vương cung thánh đường Saint John ở Lateran tại Rome cho thấy bên phải Giáo hoàng Leo III và Charlemagne, đang quỳ dưới chân của Thánh Peter. Thánh Peter đưa cho họ những chiếc chìa khóa và biểu ngữ cũng màu xanh lam với 6 hoa hồng đỏ.
Được phân bố rộng rãi từ cuối thế kỷ 12, màu xanh lam là màu phản chiếu hình ảnh thần thánh vào thời Trung cổ.Thật vậy, Đức Trinh Nữ Maria được thể hiện trong hội họa, điêu khắc, cũng như các văn bản văn học bằng cách mặc một chiếc áo khoác màu xanh lam.
Ảnh hưởng của Maria, Nữ Vương Thiên Đàng, đã có tác động đặc biệt đến hoàng gia Pháp. Các vị vua của Pháp mặc màu xanh lam được coi là những người đáng kính như Đức Trinh Nữ. Chính người Capetians đã đưa màu xanh lam vào trang phục hoàng gia vào thế kỷ 12. Nó sẽ ngay lập tức là biểu tượng của sự giàu có và quyền lực vì màu xanh lam vào thời điểm đó rất hiếm vì rất tốn kém để sản xuất.
Nâng ly thưởng thức chai Charles VII Blanc de Blancs cùng với tôi là một đầu bếp Pháp tại Chiang Mai, cũng tên Jean, cũng mặc áo sơ mi xanh. Nâng ly chúc sức khỏe mọi người, màu xanh của bầu trời quang đãng, một buổi sáng như thời thanh xuân. Màu xanh của nước Pháp (bleu de France), màu xanh của những vì vua (bleu de roi), màu của áo khoác Đức Trinh Nữ Maria, màu xanh trên cửa sổ nhà thờ tại thành phố Chartres (bleu de Chartres). Tất cả là màu xanh của niềm vui,tình yêu, lòng trung thành và hòa bình.
Phi Tuấn (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này