
09:24 - 06/11/2019
Công nghệ và người sản xuất tí hon
Trái cây hay củ khoai lang không nên bán tươi, bán đứt bán đoạn nữa, mà phải cho vào nhà máy chế biến.
Công nghệ không cần cao siêu gì, chỉ cần vừa túi tiền, sản xuất ra đúng thứ mà thị trường cần, cũng có thể giúp nâng thêm giá trị. Hàng triệu nông dân tí hon, họ đang cần được hỗ trợ công nghệ như vậy…
Công nghệ ở nông trại nhỏ
Cơ sở Năm Hiếu là số ít đơn vị ở đồng bằng, liên kết với các trường đại học để nhờ họ giúp chế tạo máy, áp dụng công nghệ chế biến nước trái cây thành công. Từ vườn trái cây sẵn có, ông Năm Hiếu được bộ môn cơ khí, trường đại học Cần Thơ lắp dây chuyền sản xuất với công suất thiết kế 500 chai/ngày nước trái cây. Trên nền tảng nhà xưởng 30m2, vốn khoảng 300 triệu đồng, giờ đây nước trái cây hiệu Năm Hiếu đã xuất hiện ở đám tiệc, teabreak, cửa hàng. Ông Phạm Văn Hiếu, 76 tuổi, cười hiền nói “cũng bất ngờ khi người mua ủng hộ nhà vườn”.
Ông Năm kể hoàn cảnh ra đời của cái xưởng “tí hon” ở ấp Bình Phó B, phường Long Tuyền, quận Bình Thuỷ, TP Cần Thơ, như vầy: sau khi đoạt giải Bông lúa vàng về “Kỹ thuật xử lý mai nở không rụng” của bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn năm 1997 với sản phẩm “Mai không rụng” từ Auxin và các nguyên tố đa, vi lượng, (10g/gói, giá 120.000 đồng), ông nghĩ đến việc trồng và cho thanh long ruột đỏ ra hoa theo ý muốn. Một dịp tình cờ đi hội chợ quốc tế nông nghiệp Cần Thơ, thấy 10 hom thanh long ruột đỏ bán với giá 35.000 đồng/hom. Từ những hom thanh long mua ở hội chợ, ông Năm đã nhân ra 200 gốc thanh long ruột đỏ, bây giờ vườn thanh long là nguyên liệu chính để ông sản xuất nước thanh long ruột đỏ.
Có máy móc, có nguyên liệu tại vườn nhà và của anh em, ông Năm đang ấp ủ ý định chế biến nước từ trái ổi, bưởi… Theo TS Phan Thị Thanh Quế, người trực tiếp giúp ông Năm Hiếu làm nước ép trái cây, áp dụng công nghệ sẽ mở ra con đường mới cho nông trại nhỏ, chỉ có cách này mới tăng giá trị nông sản.
Bà Đào Lê Bảo Châu, chủ cơ sở nấm Phong Nhã, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp, cũng cho hay đang đi tìm mẫu máy sấy, máy đóng gói quy mô nhỏ chừng 20 – 30 triệu đồng trở xuống, mà chưa có. Bà Châu đã chủ động được quy trình nhân giống, sản xuất phôi nấm, và nay bà muốn dấn thêm một bước mới về chế biến, đóng gói sản phẩm nấm và xây dựng thương hiệu. Thường, trại nấm thu hoạch hai lần mỗi ngày, vào sáng sớm và chiều tối. Chỉ cần chế biến 5 – 10kg nấm mỗi ngày, là sẽ nâng thêm giá trị cho cây nấm.
Khởi nghiệp từ 2 – 3 năm nay, cơ sở nấm Phong Nhã từng đầu tư máy sấy để làm ra hai sản phẩm là nấm bào ngư rim và kimchi nấm bào ngư. Nhưng mọi thứ, đến bây giờ chỉ là làm tạm, dù sản lượng nấm đã tăng lên 50kg mỗi ngày. Vì vậy, Phong Nhã ấp ủ phải tìm một dây chuyền công nghệ hiện đại hơn, vừa giúp nâng công suất, vừa làm sản phẩm có giá trị hơn.
Có biết bao nông dân đồng bằng mong mỏi được sở hữu công nghệ như Phong Nhã, vì họ đã quá ngán cảnh bán nông sản tươi, bấp bênh. Những loại máy cắt lát khoai, máy phun trộn để tẩm ướp snack, máy sấy quay ly tâm, máy đóng gói… loại nhỏ, không quá phức tạp, nếu được đưa về vùng này, có thể giúp nâng cao giá trị. Anh Đỗ Văn Mừng, cơ sở khoai lang cắt lát 8 Mập, huyện Kế Sách, Sóc Trăng, lắp máy và vận hành xưởng nhỏ công suất tối đa 2.000 bịch/ngày. Nhiêu đó là ước mơ của Mừng, dù quy trình làm ra snack khoai lang chưa thể tự động hoá, khép kín như những dây chuyền ở nước ngoài.
Hành động toàn cầu
“Đầu tư thiết bị, ứng dụng công nghệ là ước mơ của các doanh nghiệp vừa và nhỏ, may mắn lắm mới thành hiện thực”, ông Nguyễn Phụng Hoàng, giám đốc công ty TNHH MTV Bà Giáo Khoẻ 55555, Châu Đốc, tỉnh An Giang, nói về sự ra đời của bột mắm sấy khô cách đây hai năm. Hiện nay, mặt hàng này được nhiều Việt kiều đặt hàng.
Tổng vốn đầu tư của dàn máy khoảng 4 – 5 tỷ đồng, công suất 50 tấn/năm, bằng công nghệ sấy nhiệt độ thấp, nhờ sử dụng thiết bị trong nước, nên chi phí mua máy móc rẻ hơn 50 – 60% so với máy nhập khẩu. Ông Hoàng sử dụng năng lượng mặt trời nên chi phí hạ, phù hợp với mục tiêu của công ty là sản phẩm chất lượng “hảo hạng”, nhưng giữ giá bán vừa túi tiền người tiêu dùng.
Mỗi năm, công ty này chế biến và bán ra thị trường trên 200 tấn mắm các loại, trong đó 60% xuất khẩu đi Mỹ, Úc, châu Âu, Đài Loan, Hàn Quốc và Thái Lan, 40% tiêu thụ nội địa. Chỉ riêng mùa hành hương lễ hội Vía Bà Chúa Xứ, lượng hàng bán ra cao hơn lúc bình thường trên 40% sản lượng. Bột mắm sấy là một trong những loại hàng được ưa chuộng, đó là sự bất ngờ từ đơn đặt hàng của Nhật, Thái Lan, và cuối cùng từ công nghệ của Nhật Bản, ông đã làm ra mặt hàng này. Kế đó là cách làm nước mắm cô đặc có hàm lượng đạm cao, giữ được hương vị tự nhiên – chuyên đóng hàng xuất khẩu.
Đối với ông Ngô Văn Tua, giám đốc hợp tác xã (HTX) khoai lang Thành Đông, huyện Bình Tân, việc sở hữu công nghệ chế biến khoai lang thành bột, thành món gì đó để tránh cảnh bán hàng thô, là mơ ước cả đời của ông.
HTX làm lại quy trình an toàn sinh học diệt tuyến trùng, bọ hà, nhưng diện tích không bao nhiêu. Muốn nhân rộng thì nông dân nói đã chuyển qua trồng mít rồi.Gia đình ông Tua có 2ha cũng đã chuyển qua trồng mít Thái, 1ha cây đã tám tháng tuổi. Chỉ còn 1ha trồng khoai tím Nhật, theo VietG.A.P.
Lâu nay, trồng khoai lang quy mô nhỏ lẻ không đủ chuẩn nên khó cơ giới hoá khâu xới, tưới tiêu không phù hợp. Việc xây nhà máy chế biến ra thêm sản phẩm lại càng khó. “Người trồng khoai chỉ mong có nhà máy chế biến công suất lớn, công nghệ ngon lành, làm ra được nhiều sản phẩm có giá trị gia tăng. Khi đó, không chỉ nâng giá trị khoai lang, mà nông dân cũng có vị thế đàm phán với khách hàng”, ông Tua ao ước.
Khánh An – Ngọc Bích (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này