09:19 - 25/05/2022
Kinh tế Trung Quốc lao dốc vì ‘kẻ giết người kép’
Tin mới nhất tôi nhận được vào lúc tờ tạp chí này lên khuôn là ông giám đốc điều hành của nền tảng thương mại điện tử JD.com, một đại gia công nghệ Trung Quốc than thở: “Kẻ giết người kép” – chính sách “zero Covid” – đã tấn công người tiêu dùng, còn triệt hạ chuỗi cung ứng nghiêm trọng hơn.
Ông Xu Lei, CEO sàn thương mại điện tử JD.com cho Nikkei Asia biết như trên.
Các vụ phong tỏa cứng ở Thượng Hải và một số khu vực của Bắc Kinh, theo ông nói tại một hội nghị hôm 17/5 rằng đợt bùng phát năm nay đã gây ra thiệt hại lớn cho người tiêu dùng và chuỗi cung ứng hơn bất kỳ thời gian nào trước đây. “Dịch bệnh trong nước có lợi cho lĩnh vực thương mại điện tử trong hai năm đầu tiên, vì khu vực bị ảnh hưởng nhỏ và thời gian kéo dài ngắn, và có sự chuyển dịch rõ ràng của tiêu dùng ngoại tuyến sang trực tuyến. Nhưng lần này thì khác hẳn”.
Doanh thu công ty có tăng 18% trong năm qua lên 239,7 tỷ nhân dân tệ (35,3 tỷ USD) và trong quý 1 năm nay có cao hơn một chút so với ước tính. Tuy nhiên, công ty đã lỗ ròng 3 tỷ nhân dân tệ trong quý này, so với lợi nhuận ròng 3,6 tỷ nhân dân tệ trong cùng kỳ năm ngoái.
Nhà bán lẻ trực tuyến cho biết khoản lỗ chủ yếu là do đầu tư cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và phát triển công nghệ, lương thưởng và phúc lợi cho nhân viên, hỗ trợ hậu cần cho Thượng Hải cũng như trợ cấp cho các đối tác. Một nhân viên nói với Nikkei Asia tháng trước rằng hầu hết các bộ phận đang sa thải 20-40% vị trí nhưng những bộ phận khác đang bị đóng cửa, gồm các nhóm mua chung, sách và mỹ phẩm bị cắt giảm nhiều nhất.
Hôm 16/5, Trung Quốc báo cáo doanh số bán lẻ trong tháng 4 giảm 11,1% so với một năm trước, mức giảm mạnh nhất kể từ những ngày đầu của đại dịch. Sản lượng công nghiệp giảm 2,9%. Tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 6,1% từ mức 5,8% một tháng trước đó.
“Trong khi lưu lượng truy cập và số lượng người dùng đều tăng trong tháng 4 và tháng 5 thì giá trị giao dịch trung bình lại thấp hơn những năm trước. Niềm tin và thu nhập của người tiêu dùng không đủ, và sức mua hiện nay đang bị chậm và đang giảm”, ông Xu cho biết. Tình trạng nhà kho và trạm giao hàng bị phong tỏa nhiều nơi đã ảnh hưởng đến việc vận chuyển trong và ngoài nước, khiến tỷ lệ hủy đơn hàng tăng mạnh trong tháng 4.Mặc dù đã cải thiện trong tháng 5, tỷ lệ hủy chuyến vẫn ở mức cao so với năm trước.
Chính sách “zero Covid” nghiêm ngặt của Trung Quốc và cuộc đàn áp của Bắc Kinh đối với doanh nghiệp lĩnh vực công nghệ đã tạo ra những lo lắng về tác động của chúng đối với nền kinh tế.
Sức mua lao dốc, đầu tư suy giảm
Việc ngừng hoạt động hoàn toàn hoặc một phần ở hàng chục thành phố đã làm ảnh hưởng đến sức mua của người tiêu dùng khi hàng triệu người bị bó chân ngồi trong nhà. Sản xuất công nghiệp cũng bị đình đốn do nhiều nhà máy đóng cửa và chuỗi cung ứng gặp khó khăn. Doanh số bán xe trong tháng đánh dấu mức thấp nhất kể từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu, giảm 47,6% xuống 1,18 triệu chiếc được bán ra, do sản xuất bị cắt giảm và các phòng trưng bày trống rỗng.Sản xuất công nghiệp cũng giảm 2,9%, đảo ngược mức tăng 5% trong tháng 3. Hoạt động tại các nhà máy ở khu vực Thượng Hải do Tesla và đơn vị địa phương của Volkswagen điều hành đã gần như dừng lại giữa thời gian bị đóng cửa.
Bill Russo, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn Automobility có trụ sở tại Thượng Hải cho biết: “Điều này rõ ràng nhấn mạnh rằng những hạn chế từ phía nguồn cung cùng với việc đóng cửa các nhà máy đã ảnh hưởng đến khả năng duy trì khối lượng sản xuất ổn định của ngành”. Các số liệu về việc làm khá bi quan: tỷ lệ thất nghiệp của Trung Quốc tăng từ 5,8% lên 6,1% vào tháng 4, mức cao nhất kể từ đầu năm 2020.
Tommy Wu, trưởng nhóm Kinh tế Trung Quốc tại tổ chức nghiên cứu Oxford Economics ở Hong Kong, cho biết: “Tiêu dùng của các hộ gia đình còn bị ảnh hưởng nặng nề hơn do họ bị hạn chế di chuyển và tâm lý sa sút; ngoài ra sự yếu kém của thị trường lao động đã làm gia tăng màu xám của thị trường. Nạn gián đoạn hoạt động kinh tế có thể kéo dài sang tháng 6”. Vốn đầu tư cũng bị ảnh hưởng trong tháng 4, phản ánh bởi sự thu hẹp đầu tư vào tài sản cố định, giảm 0,82% hàng tháng.
Đầu tư vào lĩnh vực bất động sản chủ chốt, chiếm khoảng 1/4 nền kinh tế, đang bị giảm 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái trong bốn tháng đầu năm, gây áp lực lên lĩnh vực mà một số nhà phát triển lớn nhất đã vỡ nợ.
Theo các nhà phân tích, việc cắt giảm lãi suất thế chấp không giúp thúc đẩy sự nhiệt tình mua nhà, thể hiện ở doanh số bán bất động sản trong tháng 4 giảm 39% so với cùng kỳ năm ngoái và 47% theo giá trị, do tình trạng bất ổn của nền kinh tế. Jorg Wuttke, Chủ tịch Phòng Thương mại EU tại Trung Quốc, cho biết: “Sự không chắc chắn đang ở mức cao ngất ngưỡng. Trong tình trạng hiện nay, tôi không thấy bất cứ điều gì giống với hồi phong tỏa Vũ Hán, nghĩa là có thể kỳ vọng một sự trở lại hay sự phục hồi tích cực”.
Hy vọng mong manh đầu tháng 6
Nói hi vọng, vì tại Thượng Hải, một nửa số trung tâm cách ly đóng cửa từ hôm 13-5, dấu hiệu cho thấy các ca nhiễm Covid-19 đã giảm.
Tuy nhiên, lại nói hi vọng mong manh vì chỉ cần… một ca dương tính xuất hiện là mệt mỏi liền.Cho nên, có thể nói, cuộc sống bình thường chắc còn lâu mới trở lại với người dân. Tương tự, tại thủ đô Bắc Kinh, các xét nghiệm tầm soát diện rộng vẫn tiếp tục được thực hiện, các biện pháp phòng dịch vẫn được tăng cường, dù chính quyền Trung Quốc muốn tránh kịch bản phong tỏa hoàn toàn như ở Thượng Hải.
Các nhà báo kể rằng, vào ngày thứ 11 liên tiếp tiến hành xét nghiệm PCR tại khu Triều Dương ở ngoại ô của thủ đô Bắc Kinh, loa phóng thanh đã đổi giọng lịch sự hơn với dân “Cảm ơn quý vị tôn trọng các biện pháp y tế”, hay “Xin cảm ơn quý vị đeo khẩu trang”. Nhưng hễ hệ thống dữ liệu kích hoạt khi có một ca dương tính mới phát hiện gần đó là phong tỏa bắt đầu. Có điều giờ phạm vi phong tỏa được khoanh gọn hơn. Bên cạnh đó, chính quyền vẫn áp dụng các biện pháp phòng ngừa như đình chỉ giao thông công cộng, đóng cửa các cửa hàng mua bán, toàn bộ các khu phố phải chuyển sang chế độ làm việc từ xa…
Julian Evans-Pritchard, chuyên gia kinh tế cấp cao về Trung Quốc tại Capital Economics, cho biết: “Các đợt bùng phát ở những nơi khác trong nước cũng khiến niềm tin người dân mong manh hơn. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, sự phục hồi lần này có thể sẽ trầm lắng hơn so với sự phục hồi từ đợt bùng phát ban đầu ở Vũ Hán vào năm 2020.”
Kim Hạnh (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này