09:26 - 30/06/2022

Có một ngày không đủ 24 giờ của TIM

Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức GIZ là nơi tôi và Tim cùng hợp tác. Tôi hay gởi bánh tét nhưn chuối, rượu gạo ST hay những đặc sản miền Tây mà Timothy Edward McGrath ưa chuộng sau những chuyến công tác.

Timothy Edward McGrath, người bạn của ĐBSCL. Ảnh do gia đình cung cấp.

Tháng 3/2022, Tim cùng đoàn công tác liên kết vùng của chương trình MCRP/GIZ tại 13 tỉnh, thành phố đồng bằng sông Cửu Long.

Bất ngờ, tôi nghe di nguyện của TS. Timothy Edward McGrath:“Khi tôi mất, hãy hỏa thiêu rồi chia tro thành ba phần. Một phần cho tôi xin gửi lại trong dòng sông Cửu Long. Một phần cho tôi được nằm lại bên vợ yêu. Còn lại hãy cho tôi về đất mẹ Australia”. Sững sờ trước hung tin Tim ra đi ngày 18/4, một vì sao đã tắt và vùng châu thổ đã mất một người bạn hết mình vì vùng đất này.

Tim giỏi tiếng Việt, ông sẵn sàng ngồi ở đâu đó trò chuyện với nông dân, chỉ họ cách trồng, nâng cao giá trị cây trái, giữ trái tươi khi đưa ra hàng chợ; sẵn sàng ăn tô bún mắm prohok ở quán ven đường Trà Vinh hay thủ sẵn mấy đòn bánh tét thay cơm trong những chuyến công tác bất kể ngày giờ. Gần ba thập niên gắn bó với ĐBSCL, với tư cách là Phó Giám đốc dự án “Thích ứng với biến đổi khí hậu vùng đồng bằng sông Cửu Long”, Giám đốc Chương trình thoát nước và chống ngập đô thị ứng phó Biến đổi khí hậu (BĐKH)… Tim đóng góp vào định hướng quy hoạch ĐBSCL, từ dự án “Phân tích hiện trạng đói nghèo vùng đồng bằng sông Cửu Long” do AusAID tài trợ đến hoạt động chống ngập đô thị, ứng phó với biến đổi khí hậu, cảnh báo sớm thiên tai, chính sách nông nghiệp, liên kết vùng, quản lý và xử lý rác thải… những kết quả nghiên cứu, những đánh giá của ông khi tham gia nhiều chương trình trợ giúp quốc tế (NGOs) đã giúp nhiều nhà tài trợ khác hiểu rõ hơn ĐBSCL, giúp các địa phương tháo gỡ khó khăn do BĐKH. Theo Bộ Xây dựng, hơn 5,5 triệu người dân ba tỉnh Kiên Giang, An Giang và Cà Mau sinh sống yên tâm hơn khi được hỗ trợ tăng cường năng lực chuẩn bị ứng phó với thiên tai, thông tin cảnh báo sớm, kế hoạch di dời khi có thiên tai. 752.000 người dân ở các đô thị Rạch Giá, Long Xuyên và Cà Mau được hưởng lợi từ việc nâng cao chất lượng dịch vụ thoát nước và chống ngập nhờ quy hoạch thoát nước và lộ trình giá dịch vụ thoát nước tại địa phương, hơn 7,2 triệu người dân đồng bằng sông Cửu Long được hưởng lợi từ việc tăng cường năng lực cảnh báo lũ.

“TS. Timothy Edward McGrath tận tâm, nhiệt huyết và đầy trách nhiệm. Không chỉ là một chuyên gia, Tim còn là một người bạn rất hiểu về thiên tai cũng như những biện pháp phòng ngừa bền vững”, ông Trần Quang Hoài, Tổng Cục trưởng Tổng Cục phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) nói.

Những triệu chứng bất ổn hậu Covid-19 khiến sức khỏe sa sút, đến khi biết mình đã bị ung thư di căn giai đoạn cuối, bà quả phụ Tim McGrath – Lê Thị Hoài Dương, nói: “Những ngày Tim bệnh nặng, mọi người dành tình cảm cho anh, không chỉ là một đồng nghiệp mà còn là một người bạn, người anh trai chân thành nhất.”

Chào đời ở Brisbane, Queensland, Úc châu, Tim tham gia các chương trình hỗ trợ Việt Nam và có những ngày dài ở châu thổ… nhưng có một ngày không đủ 24 giờ – ngày ngắn nhất trong cuộc đời ông. Bạn bè ở miền Tây nhớ Tim nhiều lắm, một trái tim nhân hậu và bao dung. Làm sao tôi có thể gởi bánh tét nhưn chuối, rượu gạo ST cho Tim được nữa?