08:33 - 17/11/2016
Phòng chống HIV/AIDS đối mặt với nguy cơ ‘vỡ trận’
Tham gia chỉ đạo phòng chống HIV/AIDS tại TPHCM nhiều năm, nhưng giờ đây TS.BS Lê Trường Giang, chủ tịch hội Y tế công cộng TPHCM, nguyên phó giám đốc sở Y tế TPHCM, đã phải nói đến hai từ “vỡ trận” khi nguồn viện trợ nước ngoài cho công tác phòng chống HIV/AIDS bị cắt giảm.
Không thể dựa mãi vào tâm huyết
Theo ThS.BS Võ Minh Quang, trưởng phòng Quản lý chất lượng bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, kể từ năm 2017 nguồn thuốc ARV miễn phí điều trị HIV/AIDS sẽ bị cắt giảm và tiến tới không còn.
Muốn tiếp tục điều trị, bệnh nhân chỉ còn cách tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), nhưng 40% bệnh nhân ở đây lại chưa có thẻ BHYT, trong khi mục tiêu hết năm nay 100% bệnh nhân HIV/AIDS phải có BHYT.
Khó khăn không chỉ thế, viện trợ nước ngoài giảm kéo theo cắt giảm chi phí cho xét nghiệm, mua sắm trang thiết bị, bồi dưỡng nhân viên y tế tham gia khám chữa bệnh, huấn luyện và đào tạo nâng cao trình độ cho người làm việc.
Những năm qua, tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM có khoảng 6 – 7 bác sĩ làm việc tại phòng khám và điều trị ngoại trú.
Công việc chính của họ ở khoa, nhưng kiêm nhiệm công việc điều trị bệnh nhân HIV/AIDS. Mỗi tháng họ nhận được một số tiền bồi dưỡng tượng trưng từ dự án nước ngoài, nhưng sắp tới số tiền nhỏ này cũng không còn.
Gặp TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, giám đốc bệnh viện, một tuần sau cuộc họp về tình trạng trên, ông nói: “Chúng tôi hỏi bác sĩ nào không muốn tham gia thì có thể xin rút, nhưng không một ai rút, họ vẫn muốn đồng hành với bệnh nhân”.
Tại phòng khám và điều trị ngoại trú quận 10 TPHCM, BS Bùi Thị Thu Phượng tham gia chữa trị người nhiễm HIV cũng thuộc số đó.
Năm qua bà về hưu, nhưng cấp trên giữ bà lại vì biết khó tìm được một bác sĩ nào khác tâm huyết với công việc và chấp nhận một mức lương không nhiều.
Bà nói: “Thương bệnh nhân HIV/AIDS lắm nên tôi tiếp tục làm tiếp”.
BS Nguyễn Thị Kim Oanh, nguyên trưởng trạm y tế phường 9, quận 10, TPHCM, về hưu tháng chín qua và cũng được giữ lại làm tiếp.
Làm nhiệm vụ quản lý và điều trị bệnh nhân HIV/AIDS cả chục năm qua, bà lo lắng: “Làm công tác phòng chống HIV/AIDS cực lắm, vì thế ít người trẻ gắn bó. Khi kinh phí công tác bị cắt giảm nhiều, càng khó tìm được người làm tốt công việc”.
Một hệ thống phòng chống hiệu quả đại dịch thế kỷ nhiều năm qua đang có nguy cơ bị xộc xệch. TPHCM, địa phương phòng chống HIV/AIDS tốt nhất nước còn bị ảnh hưởng, huống chi những địa phương khác.
Không thể trông chờ mãi vào tâm huyết của đội ngũ nhân viên y tế hiện nay, thế nhưng nguồn lực Nhà nước… lại có hạn.
Cần bỏ hai chữ “dự phòng”
Ngồi chờ xét nghiệm và lãnh thuốc ARV định kỳ tại bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, ông L.T.L, 50 tuổi, đến từ Kiên Giang, nói: “Bệnh viện vận động chúng tôi về địa phương chữa, nhưng tôi không muốn chút nào vì sợ địa phương không làm tốt như ở đây”.
Để thu gọn nhân sự và quy mô làm việc do nguồn lực cắt giảm, thời gian qua bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM đã vận động bệnh nhân HIV/AIDS điều trị ổn định về nơi cư trú và tư vấn họ mua BHYT để chữa tiếp. Hàng ngàn người được trả về tuyến dưới, nhưng bệnh viện vẫn còn quản lý khoảng 2.000 người.
ThS.BS Nguyễn Lê Như Tùng, trưởng khoa nhiễm E bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, nói: “Nhiều người cũng lo ngại chất lượng điều trị bệnh nhân HIV/AIDS tuyến dưới không bằng ở đây. Mặt khác, khi bệnh nhân được gửi về quá nhiều, tuyến dưới có thể không quản lý tốt việc tuân thủ điều trị của họ. Khi đó xuất hiện nguy cơ kháng thuốc, tạo ra gánh nặng cho cộng đồng”.
Trong thực tế việc quản lý và điều trị bệnh nhân HIV/AIDS tuyến dưới thời gian qua do các bác sĩ khối y tế dự phòng đảm nhiệm, nhưng trớ trêu là theo luật Khám chữa bệnh hiện hành, bác sĩ dự phòng lại không có chức năng điều trị, như thế trong một thời gian dài những bác sĩ này đã hoạt động… “bất hợp pháp”.
TS.BS Lê Trường Giang nói: “Cần nhanh chóng cắt bỏ hai chữ “dự phòng” trong tên gọi “trung tâm y tế dự phòng” hiện nay để các bác sĩ được “hợp pháp hoá” công việc khám chữa bệnh BHYT, đặc biệt làm tốt công tác chữa trị bệnh nhân HIV/AIDS, một nhiệm vụ rất quan trọng vì lợi ích sức khoẻ cộng đồng. Nếu không làm được điều này, nguy cơ “vỡ trận” hoàn toàn có thể xảy ra”.
BS Trương Hữu Khanh, trưởng khoa nhiễm bệnh viện Nhi Đồng 1 TPHCM, người gắn bó với điều trị HIV trẻ em, đồng tình: “Đang có xu hướng xem nhiễm HIV/AIDS là một bệnh mạn tính như bệnh tiểu đường, tim mạch. Điều này cũng đúng, nhưng cần nhớ rằng bệnh nhân tiểu đường, tim mạch ngưng thuốc vài ngày không sao, còn với bệnh nhân HIV/AIDS họ cần uống thuốc liên tục cả đời.
“Một khi ngưng là virút bùng phát, có thể dẫn đến kháng thuốc, mà kháng thuốc thì công cuộc phòng chống HIV/AIDS hàng chục năm qua sẽ đổ sông đổ biển”.
Ngày kết thúc nguồn thuốc ARV viện trợ nước ngoài đang cận kề, nhưng tình hình vẫn chưa rõ ràng. Một bác sĩ điều trị bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS của bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, bộc bạch: “Đến giờ G đó, nếu không có thuốc ARV, chúng tôi và bệnh nhân chỉ còn nước… ngồi nhìn nhau”.
bài, ảnh Phan Sơn
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này