07:48 - 02/09/2018
Khám bệnh, chọn bác sĩ nam hay nữ?
Chọn bác sĩ giới tính nào có thể tuỳ thuộc vào sự chủ quan của bệnh nhân: ý thích cá nhân, bệnh họ đang mắc, trải nghiệm ở những lần khám trước.
Nhưng nghiên cứu khoa học lại chứng minh bác sĩ nữ đang qua mặt bác sĩ nam về hiệu quả chữa bệnh.
Mắc bệnh tim, bác sĩ nữ chữa tốt hơn
Nếu căn cứ một nghiên cứu mới công bố hồi đầu tháng này, giới tính bác sĩ có thể là “vấn đề sống còn” của bệnh nhân. Sau khi phân tích hồ sơ của gần 582.000 bệnh nhân nhồi máu cơ tim nhập viện từ năm 1991 – 2010 tại các bệnh viện ở TP Florida (Hoa Kỳ), TS Brad Greenwood và cộng sự phát hiện một điều thú vị: trong khi tỷ lệ tử vong chung của bệnh nhân là 11,9%, thì con số này sẽ giảm 0,6% nếu bệnh nhân và bác sĩ có cùng giới tính như nhau.
Đáng nói ở đây là nếu được bác sĩ nữ thăm khám, tỷ lệ sống sót của cả bệnh nhân nam và nữ, đặc biệt là nữ, sẽ cao hơn nhóm được bác sĩ nam chữa trị. Cụ thể, khi được điều trị bởi bác sĩ nam, 12,6% bệnh nhân nam giới tử vong, trong khi bệnh nhân nữ là 13,3%. Nhưng khi bệnh nhân được bác sĩ nữ điều trị, tỷ lệ này giảm còn 11,8% ở bệnh nhân nam và 12% ở bệnh nhân nữ. Nghiên cứu cũng phát hiện một điểm thú vị, bệnh nhân nữ có nhiều cơ hội sống sót hơn khi ở phòng cấp cứu hôm ấy nếu số bác sĩ nữđiều trị nhồi máu cơ tim nhiều hơn bác sĩ nam.
Lý giải những kết quả trên như thế nào? Nhóm nghiên cứu cho rằng có lẽ bệnh nhân nữ dễ nói chuyện với bác sĩ nữ hơn bác sĩ nam, hoặc bác sĩ nữ tập trung tốt hơn vào những triệu chứng bệnh tim đặc thù ở nữ giới, hoặc cũng có thể là bác sĩ nữ giao tiếp tốt hơn các đồng nghiệp nam giới.
Nhưng có một sự thật cần biết là có đến 50% phụ nữ lên cơn đau tim bị chẩn đoán nhầm so với nam giới. Đây là kết quả của một nghiên cứu thực hiện tại Anh từ 2004 – 2013 trên gần 600.000 bệnh nhân nhồi máu cơ tim nhập viện, trong đó gần 200.000 người bị chẩn đoán nhầm lúc ban đầu.
Định kiến có thể dẫn đến điều này. Theo Chris Gale, giáo sư tim mạch đại học Leeds (Anh quốc), phụ nữ nhồi máu cơ tim thường không có những triệu chứng điển hình, trong khi các thầy thuốc lại thường quan niệm chỉ nam giới trung niên và có các yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, béo phì, cao huyết áp mới dễ bị đau tim.
TS Nieca Goldberg, chuyên gia tim mạch và tác giả cuốn Phụ nữ không phải là nam giới bé nhỏ (Women Are Not Small Men), đồng tình với ý kiến trên, nhưng bà lại nhìn ở góc độ giao tiếp: “Triệu chứng đau ngực khá ít gặp ở phụ nữ nhồi máu cơ tim, nhưng nếu bác sĩ hỏi bệnh nhân về triệu chứng này để chẩn đoán bệnh thì họ có thể nhầm lẫn. Vì thế đối với bệnh nhân nữ, các thầy thuốc cần bỏ nhiều thời gian để tìm kiếm những dấu hiệu tinh tế của họ”.
Bác sĩ nữ dành thời gian cho bệnh nhân nhiều hơn
Trong buổi trò chuyện về “Các rối loạn niệu dục ở phụ nữ” mới đây, các chuyên gia của bệnh viện Bình Dân TP.HCM cho biết, rối loạn tình dục nữ xảy ra ở người trẻ khá nhiều nhưng phần lớn họ lại ngại đi chữa bệnh. Một bác sĩ nhận xét, do tâm lý Á Đông, phụ nữ ngại thổ lộ chuyện riêng tư với người khác.Vì thế để bệnh nhân cởi mở các vấn đề nhạy cảm, nên để họ khám với bác sĩ nữ hơn là bác sĩ nam.
Ngoài đặc thù về bệnh lý, các bác sĩ nữ hiệu quả hơn bác sĩ nam, vì họ thường dành nhiều thời gian để lắng nghe bệnh nhân.Điều này rút ra được từ một nghiên cứu của trường Y tế công cộng Johns Hopkins Bloomberg (Hoa Kỳ). Theo quan sát của các nhà nghiên cứu, bác sĩ nữ trung bình dành thời gian cho bệnh nhân nhiều hơn 2 phút so với bác sĩ nam, vì thế họ thường kết thúc ngày làm việc muộn hơn đồng nghiệp nam một giờ đồng hồ hoặc khám ít bệnh nhân hơn.
Nhưng điều này lại mang đến kết quả tích cực. Thật vậy, một nghiên cứu của đại học Harvard (Hoa Kỳ) vào năm 2016 trên hơn 1,5 triệu người nhập viện, cho thấy nếu được điều trị bởi bác sĩ nữ, bệnh nhân ít có khả năng tử vong hoặc tái nhập viện trong vòng 30 ngày so với khi được điều trị bằng bác sĩ nam. Sự khác biệt ở đây rất nhỏ, chỉ 0,5%, nhưng khi áp dụng cho tổng số người Mỹ nhập viện hàng năm, nó đồng nghĩa với 32.000 người thoát khỏi tử vong nếu được bác sĩ nữ chữa trị.
Với những kết quả này liệu bệnh nhân nên ưu tiên chọn bác sĩ nữ để điều trị cho mình? Theo Nieca Goldberg, không nên suy nghĩ như thế, đúng hơn là bệnh nhân nên chọn bác sĩ nào biết lắng nghe vấn đề sức khoẻ của mình. Về điểm này bác sĩ nam chưa hẳn thua kém đồng nghiệp nữ.
GS Don Barr của đại học Y khoa Stanford (Hoa Kỳ), người từng thực hiện nghiên cứu về sự khác biệt trong giao tiếp của bác sĩ, cho biết bác sĩ nam giỏi hơn bác sĩ nữ trong chuyện ngắt lời bệnh nhân để tập trung vào chủ đề đang nói. Ông nhận thấy bác sĩ nữ phải chờ trung bình 3 phút trước khi ngắt được lời bệnh nhân, trong khi bác sĩ nam chỉ mất trung bình… 47 giây.
Theo GS Barr, bác sĩ hãy để bệnh nhân có cơ hội nói ra vấn đề sức khoẻ của mình mà không làm mất thời gian, nếu cần dẫn dắt câu chuyện thì hãy làm nó thật tinh tế. Ông nói: “Vấn đề là bác sĩ hãy nghe bệnh nhân nói, quan tâm đến bệnh nhân và thấu hiểu những gì bệnh nhân đang đối mặt với bệnh tật, như thế việc chữa bệnh sẽ dễ dàng hơn”.
Châu Giang (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này