08:14 - 05/06/2019
Áo blouse làm khổ bệnh nhân
Là biểu tượng nghề nghiệp của giới thầy thuốc phương Tây từ đầu thế kỷ 20, bao lâu nay chiếc áo blouse (áo choàng trắng) vẫn quen thuộc với nhiều bệnh nhân, vì đồng nghĩa với sự sạch sẽ, an toàn. Nhưng điều này ít nhiều đang được xem lại vì nhiều lý do.
Trắng nhưng không chắc sạch
Những ai cho rằng chiếc áo trắng tinh tươm của bác sĩ sạch sẽ, có lẽ phải suy nghĩ lại khi biết rằng một nghiên cứu tổng hợp công bố trên tờ Infection Control and Hospital Epidemiology vào năm 2016, cho thấy trang phục này là ổ chứa của những vi khuẩn có hại, thậm chí là vi khuẩn kháng thuốc gây ra tình trạng nhiễm trùng bệnh viện.
Theo nghiên cứu này, 16% chiếc áo blouse thử ra có MRSA (vi khuẩn staphylococcus aureus kháng thuốc methicillin) và 42% vi khuẩn gram âm. Cần biết, hai loại vi khuẩn này là nguồn cơn có thể dẫn đến những vấn đề sức khoẻ nghiêm trọng như nhiễm trùng da, nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng và viêm phổi. Nhưng chưa hết, nghiên cứu cũng phát hiện những chiếc ống nghe, điện thoại và máy tính bảng mà bác sĩsử dụng cũng có thể nhiễm vi khuẩn độc hại.
Thực tế phát hiện trên không có gì mới, vì nhiều nghiên cứu trước đây cũng xác nhận điều này, thậm chí nghiên cứu của một nhóm khoa học gia người Anh công bố trên tờ Bulletin of the Royal College of Surgeons of England hồi năm 2002 còn cho thấy 45% vi khuẩn có mặt trên chiếc cà vạt bác sĩ mang phù hợp với vi khuẩn có trong vết thương bệnh nhân mà… họ điều trị!
Điều gì tạo ra nghịch lý những bác sĩ – giới có kiến thức y khoa đầy mình – lại mặc trang phục “dơ bẩn” như thế? Lý do đầu tiên, được nhiều nghiên cứu tại Mỹ chỉ ra, là phần lớn bác sĩ mặc áo blouse hơn một tuần mới mang đi giặt, thậm chí đến 17% bác sĩ mặc đi mặc lại áo blouse hơn… một tháng trời.
Kiểu trang phục cũng gây ra vấn đề. Một khảo sát năm qua tại Mỹ, đã chứng minh loại áo blouse tay ngắn ít khả năng làm nhiễm mầm bệnh hơn kiểu áo tay dài, dễ vướng víu và dính phải những môi trường không sạch sẽ vốn hiện diện nhiều trong bệnh viện. Vì điều này hội Dịch tễ học y tế Hoa Kỳ khuyến cáo các bác sĩ chọn áo blouse có tay áo “không dài quá khuỷu tay”.
Cuối cùng, việc sử dụng các chất rửa tay có cồn cũng liên quan đến tình trạng áo blouse dơ bẩn. Tại Mỹ, vào những năm 2000 quy định phòng cháy chữa cháy đòi hỏi bệnh viện phải lấy đi hoặc sắp xếp lại các chai nước rửa tay, do chúng chứa hơn 60% cồn dễ gây cháy nỗ. Vì thế giờ đây ở nhiều bệnh viện chai nước rửa tay không còn hiện diện nhiều như trước, hoặc chúng đặt ở những nơi bất tiện. Không có sẵn nước rửa tay, tay bác sĩ cũng không được làm sạch thường xuyên và dẫn đến làm dơ chiếc áo.
Không còn được ưa chuộng
Áo blouse trắng vốn là “vật bất ly thân” của người thầy thuốc trong hành nghề, thế nhưng một khảo sát vào năm 2004 tại Anh cho thấy chỉ một trong bảy bác sĩ nước này còn mặc áo blouse trắng khi làm việc, bảy trong mười người cho rằng trang phục này dễ làm lây lan vi trùng, và sáu trong mười người thấy nó quá nóng, mặc không thoải mái. Khảo sát cũng nhận thấy chỉ các bác sĩ lớn tuổi chuộng chiếc áo trắng truyền thống, còn bác sĩ trẻ lại không thích, vì nó quá… đơn điệu và nhàm chán.
Có những lý do khác để bác sĩ thời nay “chán” áo blouse trắng. Clare Murphy, nhà báo sức khoẻ của BBC, trong bài viết có nhan đề Cái chết của chiếc áo choàng trắng bác sĩ đã dẫn lời Ayan Panja, một bác sĩ đa khoa tại London, cho rằng số người không phải bác sĩ mặc áo trắng trong bệnh viện ngày càng nhiều. Ông nói: “Từ dược sĩ cho đến nhân viên vận chuyển máu, tất cả đều mặc áo trắng, do đó vị thế đặc biệt của người thầy thuốc, tách biệt với những người làm công việc khác, đã không còn nguyên vẹn”.
Rõ ràng có một sự “kiêu hãnh” không hề nhỏ về nghề thầy thuốc trong phát biểu của Panja, nhưng ông cũng nên biết rằng, thực tế chiếc áo blouse trắng không phải là trang phục nguyên thuỷ của giới bác sĩ. Thật vậy, cho đến thế kỷ 19, các thầy thuốc phương Tây vẫn vận đồ đen khi hành nghề, vì cho rằng đó là sắc màu nghiêm túc, tương tự như màu áo của giới tăng lữ.
Những ai yêu hội hoạ có thể biết Thomas Eakins, hoạ sĩ vẽ tranh hiện thực thế kỷ 19, từng sáng tác bức tranh nổi tiếng có tên Bệnh viện của bác sĩ Gross, trong đó mô tả bác sĩ Samuel Gross và cộng sự – tất cả đều vận trang phục đen chỉnh tề – khi thực hiện ca mổ chân
cho một nam thanh niên.
Cuối những năm 1800, áo choàng trắng lần đầu xuất hiện, nhưng trong các phòng thí nghiệm, vì lúc này khoa học bắt đầu biết đến vi sinh và mầm bệnh.Với sự tiến bộ nhanh chóng của y học và y tế công cộng, thấy được lợi ích của việc giữ vệ sinh và khử trùng, các bệnh viện dần dà chuyển màu trang phục của bác sĩ từ đen thành… trắng. Trên tờ The Globe and Mail năm qua, tác giả Andre Picard, viết: “Bác sĩ phẫu thuật là những người đầu tiên mặc áo choàng trắng, sau đó là các bác sĩ ở bệnh viện và bác sĩ tổng quát hành nghề ở phòng mạch”.
Dù có truyền thống hơn 100 năm nay, nhưng thực tế chiếc áo blouse của bác sĩ ngày càng được nhiều bệnh viện xét lại. Chẳng hạn ở bệnh viện West Middlesex (Anh quốc), kể từ tháng 9/2007 mọi bác sĩ trẻ vào làm ở đây đều được cung cấp đồng phục màu xanh sáng, phong cách tunic (áo suôn rộng phủ dài qua mông) để tạo sự thoải mái cho người mặc. Hẳn nhiên đa phần người trẻ thích thú với trang phục này, đặc biệt bác sĩ nữ, vì nó giúp che bớt một số khuyết điểm ở vùng eo, mông, nhưng vẫn không làm mất đi nét… quyến rũ và gợi cảm của họ.
Áo blouse: Mỗi người mỗi ý
Một khảo sát ở Anh cho thấy, trong khi các bác sĩ phụ khoa và phẫu thuật vẫn trung thành với chiếc áo blouse trắng, thì giới bác sĩ tâm thần và nhi khoa lại không thích. Về phần bệnh nhân, bệnh nhân ở Anh và Đan Mạch không muốn thầy thuốc mặc trang phục trắng, nhưng bệnh nhân ở Thuỵ Điển, Na Uy và Phần Lan, lại thích áo màu này. Khảo sát cũng phát hiện những bệnh nhân trẻ không thích bác sĩ mặc áo trắng, còn bệnh nhân lớn tuổi lại chuộng màu này.
Bình Yên (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này