10:43 - 02/12/2022
Sukhothai mùa Loy Krathong
Khá nổi tiếng với khách trong ngoài nước, Lễ hội hoa đăng, thả đèn trời bên Thái Lan được tổ chức theo lịch âm, thường rơi vào tháng 11, 12 dương. Lừng danh nhất là Chiang Mai nhưng ít ai hay ở một miền cố đô khá lặng xứ bển cũng rất tưng bừng, đầy bản sắc.
Nhưng rất ít du khách biết cái đêm thả đèn trời lừng danh Chiang Mai gọi là Yi Peng/ Yee Peng, chứ không phải Loy Krathong. Lý thú ở chỗ, Loy – thả, Krathong – cái bè nổi hình hoa sen, hoa đăng… diễn ra mùa trăng tròn tháng 12 lịch âm Thái. Còn Yi Peng, với Yi là “hai”, Peng là “rằm”, lễ hội “Rằm tháng Hai” lại theo lịch âm Lanna/Lan Na, tiểu quốc xưa giờ thuộc bắc Thái, với Chiang Mai là cố đô. Dù khác nhau về hình thức, mục đích vẫn giống nhau, nhằm dâng lên sự tôn kính với nữ thần sông nước, để thả trôi hay bay đi những sân hận, mấy thứ xấu xa muộn phiền, cầu mong điều tốt lành cho gia đình, người thân… Lệch lịch, thường Yi Peng xảy ra sau ngày cuối Loy Krathong – đó là lý do hay bị lầm, Chiang Mai và vài tỉnh miền bắc vốn thuộc vương triều Lanna xưa chơi nối hai lễ. Còn mấy miệt khác đất Chùa Vàng chỉ làm mỗi Loy Krathong. Lớn nhất và lâu nhất là ở Sukhothai, cố đô đầu tiên xứ Thái.
Không hội hè, vẫn quyến rũ
Sukhothai, tiếng Phạn là “Bình minh của hạnh phúc”, ngoài việc là kinh đô đầu tiên còn ghi dấu nhiều niềm tự hào người xứ Xiêm. Như việc vị vua Ramkhamhaeng phát minh ra bảng ký tự Thái ngữ, sử dụng tới giờ… Kinh đô trong 140 năm, miền này sau đó trải qua bao cuộc tang thương khói lửa, chiến trận với người Miến Điện, cả tiểu quốc Ayuthaya kề bên… Giờ, phố thị Sukhothai mới đã dời cách đó chừng 12km, thuận tiện hơn với việc tựa lưng sông nước, dựa thế núi đồi… Được trùng tu, những hoang tàn hơn bảy thế kỷ trong Công viên lịch sử quốc gia Sukhothai trở thành Di sản thế giới UNESCO, cùng với hai công viên Kamphaengphet và Si Satchanalai.
Dài 2km, rộng 1,6km với hào sâu viền quanh thành cổ nhiều đoạn sụp đổ, hơn 90 di tích cung điện, đền đài, chùa tháp… xen với công viên cỏ biếc hoa thơm, bên hồ xanh, hàng cọ thanh thoát. Ngày thường, Sukhothai đã là điểm đến thú vị, chưa kể sẽ nhiều hấp dẫn trong ngày hội hè, mà nghe nói Loy Krathong thú vị nhất nhì.Nên, dù đã thăm Sukhothai, tôi vẫn quay lại mùa lễ hội. Để mê mệt với một Sukhothai rất lạ, cả một Loy Krathong rực sắc, độc đáo hơn nhiều nơi khác.
Loy Krathong, bản sắc miền cố đô xưa
Điều cuốn hút quan trọng, không đâu khác ngoài Sukhothai có, khi Loy Krathong tổ chức trong khuôn viên kinh thành cũ.Ngày thường đã lý thú, bên hoa đèn càng lung linh bội phần.Các ngày trong tuần khách ngoại quốc sẽ mất 100 baht (khoảng 65.000 đồng) cho vé vô cửa và chỉ tham quan tới 18h. Loy Krathong thì miễn phí và có thể lang thang từ sáng sớm khi các vị sư làm lễ, tới tận khuya. Chưa nói gì tới hội hè, các điểm này đã quá hấp dẫn.
Được cho là nơi xuất xứ Loy Krathong, Sukhothai chơi lớn khi tổ chức lễ hội này trong 10 ngày, năm 2022 là từ 29/10 tới 8/11. Phần lớn, các hoạt động diễn ra từ chiều muộn tới khuya, khi hoa đăng trên ao hồ, cả đèn trời bay cao lung linh hơn, làm tăng nét huyền ảo mấy pho tượng Phật cổ, tháp đền,… Lôi cuốn hơn, đến mức khó lựa chọn bên này hay chỗ nọ là những chương trình biểu diễn nghệ thuật xưa.Thường diễn ra bên chân di tích lớn, cạnh ao hồ… các tiết mục ca múa nhạc kịch đầy sắc màu càng cuốn hút hơn trong ánh đèn đêm lung linh nhân lên bởi bóng nước.
Hoa đăng, làm từ nguyên liệu cỏ cây, để rồi tan rữa theo dòng nước tránh ô nhiễm, từ thân chuối – để giúp bồng bềnh và các lá hoa cỏ như lá dừa, hoa các loại… vẫn rực rỡ màu sắc, đa dạng hình. Thêm đèn cầy nhỏ giúp chúng càng lung linh buổi đêm.Ngày trước, chỉ thả hoa đăng nơi sông hồ, giờ đèn trời cũng được gửi gió phơi phới ở Loy Krathong. Nhưng ít người biết gần đây bên Thái quy định không thả đèn trời trong bán kính 9km từ sân bay, nếu có phải sau 9g đêm, khi chuyến bay ít. Trung tâm Chiang Mai dính vô mấy điều này, nên chọn điểm tập trung thả đèn trời xa, còn ở phố thì phải trễ. Sukhothai thì cứ bồng bềnh bay mọi lúc, còn tô điểm bằng pháo bông, lộng lẫy bầu trời và mặt đất thấp thoáng vươn cao bóng tượng tháp, đền đài…
Không đông như lễ hội Bangkok, Chiang Mai… có khi khách nước ngoài đông hơn người bản địa, ai không thích xô bồ dễ mê Loy Krathong ở Sukhothai. Kéo theo việc này, từ tổ chức, trang trí, biểu diễn… tới ẩm thực phục vụ hội hè cũng nhiều nét bản địa hơn. Những gian hàng từ người bán, tới bàn ghế, trang trí… thường giả xưa, như lều tranh bên thân dừa, gốc chuối, ngoài mấy món hay gặp bển, cũng ngạc nhiên khi thấy bánh xèo Thái, cả loại to như bánh miền Tây mình hay nhỏ, dày cui kiểu bánh khoái Huế… có mặt.
Bữa đó, ham hố chơi Loy Krathong ở Sukhothai xong, sáng sau vọt lên Chiang Mai chơi Yi Peng tiếp. Cố đô Lana xưa đúng là đông đúc, náo nhiệt, rực rỡ hơn với các lễ rước, diễu hành… Nhưng nhiều lúc toát mồ hôi trong đám đông ồn ào, cứ nhớ mấy khoảnh khắc mới đêm qua thôi lang thang Sukhothai mấy góc chùa tháp cũ, ven đền xưa thoáng đãng thoang thoảng hương hoa đêm. Chắc lại sẽ có một lần nữa thôi!
Cách 428km, từ Bangkok có thể đi Sukhothai bằng máy bay – khoảng 1h15’, vé dao động từ 1 triệu đồng, xe đò, 6-8 giờ, vé từ 240.000 đồng. Xe lửa từ Bangkok dừng ga Phitsanulok, cách 59 km – là rẻ nhất nếu đi ghế cứng tàu thường, hơn 8 giờ, 45.000 đồng, rồi đi buýt thêm 1 giờ. Lưu ý là xe từ Bangkok hay Phitsanulok cần nói rõ đi Old hay New Sukhothai. Old Sukhothai kề khu di tích, phố mới cách đó 12km. Ban ngày có song-thẻo – buýt nhỏ, đi về (24.000 đồng/lượt), tối thì tuk-tuk (khoảng 200.000 đồng/lượt).
Ngày thường, New Sukhothai thu hút với cuộc sống về khuya, chợ đêm ẩm thực đa dạng, hấp dẫn. Còn ở Old Sukhothai, Công viên quốc gia 18h đã đóng cửa. Tới mùa Loy Krathong, hay vào các đêm rằm Công viên mới mở cửa đêm, có biểu diễn nghệ thuật miễn phí, thì nên ở Old Sukhothai – giá nhỉnh hơn bên phố mới tý. Chia tay Sukhothai, nếu muốn đi Chiang Mai chơi tiếp hội hè, tham quan, xe đi 4-5 giờ, vé từ 190.000 đồng.
Cách New Sukhothai 22km, có buýt tới là di tích UNESCO khác, Si Satchanalai, từng là thành phố lớn thứ hai của vương triều Sukhothai. Có 42 di tích cung điện, đền đài, có cái thời Khmer xưa cổ hơn Sukhothai, tiết kiệm có thể thăm 32 cái miễn phí. Vé 100 baht (khoảng 65.000 đồng) để vô khu chính, với 10 di tích còn lại. Điểm buýt dừng ngay trước tiệm thuê xe đạp (32.000 đồng/ngày), hoặc có thể cuốc bộ ngó nghiêng hơn 3km là tới cổng chính.
Bài và ảnh Trần Thái Hoãn (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này