10:13 - 12/11/2022
Ngon dễ sợ cá ngát nước lợ
Thịt cá ngát béo ngọt, chắc dẻo hợp cùng miếng măng chua giòn sần sật, với muỗng nước lẩu chua thơm dịu dàng. Sao mà say mồi dễ sợ!
Từng cơn gió chướng quen thuộc đã quay lại, làm lao xao cành lá những vùng giáp biển Tây Nam bộ, độ gần giữa tháng Chín âm lịch. Đồng thời, đám cá tôm dưới sông rạch cũng đã tới tuổi trưởng thành. Nhất là, lứa cá ngát mập mạp, ưa chui rúc theo các hốc kẹt vùng nước lợ Cần Giờ (TP.HCM), Gò Công Đông (Tiền Giang), Bình Đại (Bến Tre)…
“Cưỡi” măng chua thổi bay mệt nhọc
Cá ngát (Plotosus canius) khá quen thuộc với dân Nam bộ. Nó có thể sống ở nước lợ, nước mặn và kể cả nước ngọt trong lòng các con sông, rạch nơi đây. Trong đó, chất lượng thịt cá ngát nước lợ béo chắc vượt trội hơn đồng loại, sống trong hai môi trường nước còn lại.
Đồng thời, giống cá da trơn đặc biệt này, cũng là một trong những loại cá “sát thủ” ở vùng sông nước Nam bộ, cùng với đám cá mặt quỷ và cá nâu. Một người cháu ở miệt biển Gò Công Đông, tỉnh Tiền Giang từng bị một con cá ngát đỉa cỡ đầu đũa, chích nhẹ vào bắp chân phải, khi lội bắt cá tháo đầm. Báo hại, cậu ta ôm chân rên la gần 3 ngày, mặc dù đã uống thuốc giảm đau và hạ sốt đủ liều.
Thế nhưng, thịt cá ngát lớn, cỡ 300gam/con trở lên lại chất chứa một trời luyến khoái mới đáng nói. Ví dụ như, món canh hoặc lẩu cá ngát nấu măng chua vừa kể.
Chấm với dĩa nước mắm ngon giầm ớt hiểm và thả đặc, nhúm sả củ bào mỏng mới thật “bén” mồi. Từng miếng da thịt cá ngát vốn béo ngọt, khá săn chắc, còn được uống thêm lượng đạm từ dĩa nước mắm ngon với chút cay thơm từ tinh dầu ớt và sả, nên càng thêm hấp dẫn. Còn những lát rau măng chua, vừa giúp hãm bớt độ béo từ mỡ cá vừa tạo nên tràng âm giai sần sật (khi nhai), cho nên không chỉ giúp thanh tân khẩu vị người ăn mà còn tăng thêm hứng khởi.
Mùa gió chướng thổi qua miền tây, cũng là mùa hàng cây so đũa khoe những chùm bông tòn teng màu trắng sữa. Nhúng thêm mớ bông “sư phụ” mê này vào nồi lẩu, sẽ rất ngon miệng. Và nếu được thưởng thức món ngon dân dã này, cạnh những dòng sông hoặc khúc đầm mà đám cá ngát ưa sinh sống sẽ thêm phần thú vị gấp bội. Chẳng hạn như, quán cô Tẻ Bến Đò. Với lại, cái bến đò Cây Keo sát vách quán này, nay đã được nâng cấp thành bến phà. Do vậy, khi ngồi ăn uống ở gần bờ đê, trong quán, cái quán có sẵn vựa cá tôm nước lợ khá phong phú đó, thực khách sẽ được cộng hưởng thêm nhiều thú vui khác nữa. Ví dụ như, hứng gió sông Soài Rạp mát rượi trên nền tiếng xuồng máy “tành tạch”, của một số chiếc ghe cào, lưới đóng đáy chạy – thường ngược xuôi qua đây. Đặc biệt, với những ai từng ngóng cổ chờ phà ở Nam bộ, sẽ không khỏi bồi hồi khi thấy bóng chiếc phà cỡ trung bình nơi đây, chầm chậm hướng mũi vào bờ.
Độc lạ món chả trứng
Món ấn tượng kế nữa về cá ngát, phải kể đến món chả trứng khá độc lạ. Trứng cá ngát sau khi được làm sạch, đầu bếp sẽ phối thêm ít cà chua, theo tỷ lệ: 2-1, xay nhuyễn, nêm ít: muối, đường, hành lá xắt nhuyễn, tiêu hạt xay. Kế nữa, họ sẽ mang chiên vừa vàng hoặc hấp cách thủy khối chả ấy.
Bữa đó, nhóm chúng tôi có cơ may thưởng thức món chả trứng cá ngát chiên, trên đầm Bà Tường thuộc huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau thơm ngon lạ lùng. Miếng chả dẻo mịn, nổi trội vị béo ngọt vừa phải của trứng cá ngát tươi. Càng ăn càng ghiền!
Cá do cha con ông Hai Hùng, một “vua đầm” ở đây đặt lú bắt được. Quan trọng là, sự chọn lựa nguyên liệu phối kết phù hợp nhất: cà chua. Bột cà chua tươi, không chỉ tô điểm gam màu đỏ hồng cho khối chả trứng thêm bắt mắt mà còn giúp tăng độ ngọt lẫn chua thanh tự nhiên. Nhẩn nha thưởng thức miếng chả trứng cá ngát thơm ngon hài hòa hương vị, người viết cảm thấy mình đang hàm ơn các bà nội trợ khéo tay nơi đây.
Cộng thêm, những cơn gió chướng mát rượi thổi ào vào lòng căn nhà sàn trống vách, đứng chơi vơi ngoài đầm Bà Tường, của ông Hai Hùng. Và tấm lòng hiếu khách của một số bà con nơi đây nữa. Chính những gia vị bản địa đó, khiến không ít du khách sành ăn nhớ mãi một món ăn đơn giản mà hấp dẫn và ấm áp đến bất ngờ.
Ngoài ra, các món thông dụng khác về cá ngát, cũng thơm ngon suýt quên lối về chứ chẳng chơi. Như: nướng muối ớt, chưng tương, kho tộ…
Cũng cần lưu ý thêm, xin bạn đọc đừng nhầm giữa con cá ngát với cá quáp. Bởi vì, thịt cá quáp thường lạt và dai hơn cá ngát nhiều. Độ chênh lệch này, tương tự như chất lượng thịt giữa gà tre với gà tây vậy. Mặc dù, thoạt trông hình dáng hai dạng cá này khá giống nhau. Nhưng thật ra vẫn có sự khác biệt. Cụ thể, đám cá quáp ưa sống gần cửa sông – giáp biển, đầu chúng bạnh (dẹp) hơn cá ngát và lớn bất thường. Trọng lượng cá quáp lớn, nặng gấp 2 – 3 lần so với cá ngát trưởng thành. Có con, nặng tới 3- 4 ký. Riêng ông Sáu Nên, từng làm thương lái cá tôm nước lợ ở cù lao Long Hựu, huyện Cần Đước, tỉnh Long An còn cho rằng, cá quáp cũng là cá ngát đực sống lâu năm mà thành.
Và đôi khi, một số đầu bếp chuyên nghiệp ở các thành phố lớn như TP.HCM, Cần Thơ lại chế biến các món cá ngát không mê mẩn bằng mấy bà nội trợ địa phương. Bởi “trăm hay không bằng tay quen” mà lỵ.
Bài và ảnh Tấn Tri (theo TGHN)
Có thể bạn quan tâm
Một chuyến du hí ‘đảo Đài Loan’ miệt vườn
Những gian bếp hạnh phúc
Mồng gà ba bữa Tết
Sujata, làng mang tên thôn nữ cúng cháo sữa
Gà nấu trái giác ngon hơn nấu lá giang
Tags:cá ngát nước lợ
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này