16:34 - 04/08/2017
Mùa thứ 3 tưởng đã chết, nhưng không…
Ông bạn của Đỗ Khuê gần nửa đời người xa quê, nhớ da diết mùa nước nổi, và gọi tên nó là mùa thứ ba ngoài hai mùa mưa nắng. Mùa nước nổi còn có tên khác là mùa cá linh.
Năm nay, nghe nước về, hôm 27/7, chúng tôi đã rượt đuổi con cá linh cả mấy trăm cây số…
Tin nước về như chảy đúng sợi dây nhớ của tôi làm vang lên tiếng nao nao, giục giã. Ba năm rồi còn gì. Có năm chỉ có chưa đầy một mùa rưỡi, nước không về. Ông bạn Hoàng Lan ở Cần Thơ cho ý kiến, xuống dưới này đi Vàm Nao gặp thổ địa Nguyễn Thanh Tùng, để coi mắt nước về… Thế là khăn gói balô đi Cần Thơ.
Cuộc rượt đuổi đến nao lòng
7 giờ sáng 27/7, tôi và đồng nghiệp Thanh Dũ xuôi gắn máy đi Long Xuyên. Mới qua khỏi Ô Môn một khúc thì mưa như thác đổ. Gió bạo liệt. Cơn mưa kéo dài với những người đã phóng lao, phải đội mưa lết cho đến Long Xuyên. May mà chừng nửa tiếng sau mưa nguôi tạnh. Đến Long Xuyên thì nhận tin lỡ hẹn. Thổ địa Tùng đang ở Sài Gòn, tối mới về tới Long Xuyên…
Nhớ có lần Tùng giải thích cho tôi là chỉ có sông Vàm Nao mới có cá bông lau. Trước khi rượt theo con cá linh ở Vàm Nao, ông bạn Đoàn Hữu Đức còn dặn vói theo: nhớ đem cá hô về. Như vậy không thổ địa chúng tôi bèn chạy ra Châu Thành. Xe qua cầu Chắc Cà Đao, tôi mới chỉ cho đồng nghiệp trẻ cái nơi mà nhiều người, kể cả anh ta, cứ nghĩ là giống như dân Tây nói đến xứ Oz, một nơi xa xôi trong hóc bà tó nào đó không có thật. Đến Châu Thành, chúng tôi hỏi thăm một người bán hàng dạo trên một chiếc ba gác. Chị ta hướng dẫn phải qua bắc Năng Gù. Xe đi mỏi mòn mới tới nơi. Về sau mới biết nó nằm đã rất gần Châu Đốc và cách Long Xuyên tệ gì cũng gần/khoảng 30 cây số. Năng Gù, một địa danh gốc Khmer đang có nhiều tranh cãi về vùng đất mang tên này.
Chợ Vàm Nao không có cá linh
Xuống phà, chúng tôi lại phải đi một đoạn khá dài nữa, theo thông tin của người phụ nữ bán hàng dạo, để tìm đến chợ Vàm Nao thuộc xã Mỹ Hội Đông, huyện Chợ Mới, An Giang, nơi “xà/cù/gù” dưới Vàm Nao vừa nuốt 14 căn nhà để lại hai cái lỗ sâu hoắm lấp mấy chục tỉ chưa ăn thua. Chợ nhỏ như chiếc khăn tay mẹ may cho em. Tới nơi đã hơn 11 giờ. Chợ đã tan. Tôi hỏi thăm một cô bán cá rộng trong các thau nước. Cô nói: “Cá linh bây giờ còn bột lắm, không về chợ nhỏ như chợ này đâu”. Bột nghĩa là cá đang còn thiếu nhi. Sát lưng chợ là con sông Vàm Nao, nơi đang lúc la lúc lắc vài chiếc ghe trống trơn giữa trưa nắng.
Ngẫm lại đoạn đường về cả trăm cây số, mà cá linh của mùa thứ ba thương nhớ cả ba năm nay chẳng thấy đâu, lòng nao núng chẳng khác gì người xưa đi thuyền qua sông Vàm Nao.
Nhưng trời cuối cùng đã độ người có lòng… Chúng tôi đã tìm thấy cá linh còn bột ấy.
Hỏi thăm ba người phụ nữ đang ngồi ăn trưa đường nào về Long Xuyên gần nhất. Người miền Tây tốt thiệt. Cả ba người đều thi nhau chỉ đường theo cách của mình như một dàn hợp xướng ba bè, đến độ người nghe chỉ biết đi một đoạn ngắn tới ngã ba lại hỏi thăm tiếp. Nơi chúng tôi phải đến để về Long Xuyên là bến đò Rạch Gộc. Trời đất, cái bến đò nằm không xa ngã ba lộ tẻ, thay vì phải chạy lên bến phà Năng Gù phía Châu Đốc xa lắc. Một người dân đi cùng đò chỉ hướng về Long Xuyên. Một người bạn đi chung của ông nói: “Bến đò cách Long Xuyên mười tám cây số”.
Vừa tới ngã ba lộ tẻ ăn trưa là mưa. Hết mưa, chúng tôi chạy vội về Long Xuyên.
Hên đâu gặp người quen. Cô ấy nói: “Chợ Bình Khánh thấy có bán cá linh”. Và chúng tôi đi theo nữ hướng dẫn viên ấy. Hên đâu có một người phụ nữ bán cá linh gần cuối chợ. Hỏi mãi chị mới nói tên là Khoe. Nhìn những con cá lính lớn hơn đầu cán đũa một chút đang vùng vẫy nhẹ nhàng trong thau nước, mà nghe lòng êm dịu làm sao. 150.000 đồng/kg là đã bớt rồi. Chị Khoe đang cắt đuôi cá. Chúng tôi vội vã mua cá về Cần Thơ…
Tại cái quán Nhi đầu quận Ô Môn giáp Bình Thuỷ, tôi nhờ bà chủ quán kho lạt. Lần đầu tiên, tôi được húp nước cá linh kho vắt trái chúc. Chị Nhi dạy là khi vắt loại chanh này, cần phải vắt ngược xoay phần vỏ chanh xuống phía miệng chén mới thơm. Ôi ngụm nước và miếng cá linh đầu tiên ngon đến lạ lùng với vị chanh sả. Sau đó vội vã dỡ về Cần Thơ chung vui cùng bạn bè…
bài, ảnh Ngữ Yên
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này