Thêm hãng hàng không VASCO có tránh được độc quyền?
Tin mới
10:14
Bún, phở Việt Nam thương hiệu Mr Rice trên kệ hàng siêu thị châu Âu
10:04
Áo mưa Sơn Thủy – 10 năm giữ vững danh hiệu Hàng Việt Nam Chất lượng cao
10:02
Nổi bật thần thái với trang sức kim cương Ngọc Thẩm Jewelry
09:59
Khám phá các sản phẩm đất nặn mới của Văn phòng phẩm Thuận Nam
09:43
Doanh nghiệp khách sạn gồng lỗ
09:37
Thủ tướng chỉ đạo triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS
09:29
Chủ tịch KorCham: Muốn chuyển đổi sang các ngành công nghệ cao VN phải thu hút được các tập đoàn lớn
09:14
Ngành xây dựng: khó khăn chồng chất
15:41
Đầu tư nước ngoài tiếp tục giảm, 3 tháng chỉ đạt 5,45 tỷ USD
15:35
Không bổ sung quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư
15:25
Những tên tuổi nổi bật trong phái đoàn doanh nghiệp Mỹ vừa đến Việt Nam
15:01
VPBank đạt thỏa thuận bán 15% cổ phần cho ngân hàng SMBC của Nhật Bản
10:15
Chỉ ‘lót ổ’ chờ ‘đại bàng’ là chưa đủ
10:10
Tham vọng ‘xuất ngoại’ cà phê đặc sản của các doanh nhân trẻ
10:00
Bất động sản ế ẩm dù giá giảm mạnh
09:48
Fed tăng lãi suất: những tác động khó lường
09:37
Phá thế khó cho thủy sản
09:13
Cổ phiếu BĐS khởi sắc sau khi Novaland ‘gỡ bom’ trái phiếu thành công?
09:05
Thưa khách, trung tâm thương mại hoạt động cầm chừng
10:02
Nông trại và ‘Thượng đế’
Bản tin thị trường
10:23
Vàng được dự báo sẽ tiếp tục xu hướng tăng giá
10:39
Giá vàng thế giới tiếp tục tăng mạnh
10:04
Vàng trong nước ‘leo dốc’ theo giá thế giới
09:48
Vàng SJC quay đầu giảm sau phiên ‘bốc đầu’
15:44
Vàng SJC vượt ngưỡng 67 triệu đồng/lượng
14:55
Bộ Tài chính xem xét giảm thuế nhập khẩu khô đậu tương
11:57
Giá vàng thế giới tăng sốc
21:55
Giá USD lao dốc trên thị trường tự do
21:31
Giá vàng ‘rơi tự do’ sau phát biểu của Chủ tịch Fed
11:00
Đồng VND giảm giá so với đồng USD trong 2 tháng đầu năm 2023
10:57
Vàng SJC ‘ngược dòng’ trước sự phục hồi giá vàng thế giới
16:20
VN Index mất gần 15 điểm phiên cuối tuần
10:26
Giá thép xây dựng tiếp tục tăng hơn 1 triệu đồng/tấn
10:24
Giá vàng SJC xuống thấp nhất 1 tháng
10:06
Vàng SJC giữ giá chiều mua, điều chỉnh giảm chiều bán
21:50
Giá USD ngân hàng bật tăng, tỷ giá tự do giảm mạnh
08:32
Giá vàng tăng mạnh
15:26
Giá vàng thế giới tăng trở lại
10:03
Thị trường bắp còn nhiều dư địa tăng giá
10:30
Giá vàng giảm mạnh trước sức ép của đồng USD
  • Trong nước
    • Cà phê sáng
    • Đời sống
  • Thế giới
    • Tin tức
    • Thương mại
    • Môi trường
  • Kinh doanh
    • Góc nhìn
    • Doanh nghiệp
    • Tài chính
    • Thông tin doanh nghiệp
  • Thị trường
    • Tiếp thị
    • Tiêu dùng
    • Công nghệ
    • Ứng viên HVNCLC
  • Nông nghiệp
    • Mekong Connect
    • Chuẩn hội nhập
    • Xuất nhập khẩu
  • Phát triển bền vững
    • Mekong Connect
  • Lối sống
    • Sức khỏe – Y tế
    • Văn hóa – Giáo dục
    • Ẩm thực – Du lịch
    • An toàn thực phẩm
  • Video
Trang chủ Thị trườngCông nghệ
2023/03/28 - 12:19:22 PM

11:37 - 09/03/2016

Thêm hãng hàng không VASCO có tránh được độc quyền?

13

Bài viết này đánh giá hiệu quả đề án này dựa trên sự tác động đối với cạnh tranh trên thị trường vận tải hàng không nội địa.

Chuyện “chợ búa” và thị trường

Một khu dân cư kia, chưa có chợ để phục vụ người dân. Bởi thế, người dân mới góp tiền, giao cho trưởng thôn để làm một cái chợ. Trên cơ sở đó, ông này xây quầy bán hàng khang trang. Nhưng vì là chợ mới, nên chưa có ai buôn bán. Vậy nên ông lấy tiền do dân địa phương góp, giao cho con trai để kinh doanh trong chợ. Sau vài năm, cái chợ trở nên sầm uất, nhiều người mua và cũng có nhiều người thuê quầy ở chợ để kinh doanh.

Câu chuyện của Vietnam Airlines (VNA) cũng tương tự như câu chuyện giả định về cái chợ ở trên. Cùng chung gốc sở hữu nhà nước, VNA có nhiều lợi thế cạnh tranh so với các hãng hàng không kinh doanh vận tải hàng không nội địa khác. Kinh doanh vận tải hàng không, DN phải có mối liên hệ với các dịch vụ mặt đất, không lưu, xăng dầu…

Mặc dù về mặt pháp lý, VNA hiện là một công ty cổ phần, là DN độc lập với các DN hỗ trợ bay. Nhưng nhìn từ khía cạnh cạnh tranh, VNA cùng với các DN hỗ trợ này tồn tại bao nhiêu quan hệ chằng chịt cả nổi lẫn chìm với xuất phát điểm chung gốc sở hữu nhà nước.

Nhìn từ góc độ quản lý nhà nước, vấn đề đặt ra khi phê duyệt đề án của VNA là gì?

Sẽ chẳng có gì đáng bàn, nếu tất cả bối cảnh trên xảy ra trong khu vực kinh tế tư nhân. Một DN vận tải hàng không (tư nhân), sở hữu toàn bộ các điều kiện thiết yếu phục vụ cho việc vận tải hàng không.

Khi bị sức ép từ DN kinh doanh vận tải hàng không khác, nó sẽ dùng chính các điều kiện thiết yếu này để gây khó khăn cho đối thủ, làm cho chi phí của đối thủ cạnh trang tăng lên, qua đó hưởng lợi thế cạnh tranh trong thị trường vận tải hàng không chiến lược này trong cạnh tranh rất quen thuộc với tên gọi “rising rivals cost”.

Quan sát tình hình kinh doanh trong lĩnh vực hàng không nội địa trong vài năm gần đây, với sự xuất hiện của đối thủ mới là Vietject Air, rõ ràng hoạt động kinh doanh của VNA đã không còn an nhàn như trước. Cạnh tranh tạo ra áp lực thay đổi và sự suy giảm lợi nhuận.

Trong bối cảnh của một DN đang giữ vị trí thống lĩnh trên thị trường như VNA, khi vị trí của mình trong làng bay bị đe dọa, hãng này phải tự vệ là chuyện bình thường. Nhìn từ góc độ của VNA, có hai phương án để lựa chọn:

Một là: Năng cao hiệu quả bay, đầu tư thêm đội ngũ (nâng cao hiệu suất cạnh tranh.

Hai là: Tận dụng ưu thế của việc sở hữu hạ tầng bay, gây sức ép đến hoạt động của đối thủ.

Lựa chọn phương án thứ nhất, đó là con đường tất yếu. Nhưng lựa chọn này thì lại quá dài hơi và tốn kém. Kinh nghiệm rút ra từ quản trị DN là việc cải tổ trong các DN lớn như VNA luôn chậm và khó khăn hơn so với các DN nhỏ. Đồng thời lựa chọn này yêu cầu sự đầu tư về tài chính cao.

Trong khi đó, lựa chọn thứ hai, mang lại hiệu quả nhanh chóng và dễ dàng hơn rất nhiều. Đẩy giá dịch vụ mặt đất cao, phân bổ cổng bay bất hợp lý để đối thủ trễ chuyến phải delay chuyến bay…

Mặt khác, thế cạnh tranh trong thị trường hàng không nội địa hiện nay, VNA đang là DN ở phân khúc khách hàng cao cấp hơn. Trong khi đó, các đối thủ của VNA muốn tồn tại, tránh đối đầu trực diện với hãng này, lựa chọn kinh doanh giá rẻ. Cái đánh đổi cho giá vé rẻ là việc cắt giảm các giá trị cộng thêm trong chuyến bay như phục vụ bữa ăn miễn phí, số lượng hành lí mang theo.

Nói cách khác, xét ở mảng kinh doanh giá rẻ, VNA chưa với tay đến. Chính vì thế, nếu VNA là một DN tư nhân, cách đơn giản là thành lập một hãng giá rẻ. Chiến lược kinh doanh của hãng này phải là giá rẻ, đối đầu trực tiếp cùng các hãng giá rẻ khác.

Kết quả là công ty con kinh doanh trên thị trường giá rẻ với sự hỗ trợ từ VNA cùng với các DN phục vụ bay, sẽ tạo nên sức ép buộc các DN còn lại phải thua lỗ (thậm chí là phá sản), mục tiêu sau cùng là độc chiếm thị trường.

Chỉ khi xác định được mục tiêu rõ ràng và bảo đảm được những điều kiện trên, mới có cơ sở để trông mong một thị trường vận tải hàng không nội địa cạnh tranh hơn trong tương lai. Nhà nước phải có những hướng dẫn để người nông dân bắt buộc phải liên kết với nhau trong một khu vực tập trung thành một hợp tác xã sản xuất quy mô lớn.

Quản trị cách nào?

Nhưng VNA là một DN với 51% phần vốn sở hữu bởi nhà nước bất kể sự thay đổi về thuật ngữ trong Luật DN 2014, thông lệ chung của thế giới thì VNA vẫn bị coi là DNNN. Nhìn từ chiến lược cạnh tranh, tôi không thấy được hiệu quả về mặt kinh tế đối với đề án thành lập hãng bay mới của VNA.

Bởi ưu thế mà hãng này có là từ vốn của Nhà nước và ưu thế trong việc sử dụng hạ tầng bay. Việc nhà nước đi đầu tư, cạnh tranh trực tiếp với dân cần được xem xét lại. Tôi nhận nhận thấy tinh thần cởi mở từ các cơ quan cao nhất của Việt Nam khi đọc Quyết định 14/2011/QĐ-TTg.

Quyết định này cùng với sự ra đời của luật DN 2014 cũng sẽ hết hiệu lực. Việc phân loại này, được kế thừa trong Luật quản lý và sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại DN… theo đó mục tiêu khi Nhà nước đầu tư vào nền kinh tế chỉ nên giới hạn trong các lĩnh vực: công ích, an ninh quốc gia, hạ tầng chung cho nền kinh tế. Bản chất của DN nhà nước là như vậy. Khi đầu tư như thế, cũng chính là đang phục vụ cho chức năng quản lý của nhà nước và phù hợp với chuẩn mực chung của thế giới.

Cho nên, mặc dù hiện nay VNA là một công ty cổ phần, có phần vốn đầu tư của các nhà đầu tư tư nhân, thì Bộ GTVT vẫn có thẩm quyền với tư cách là người quản lý phần vốn của nhà nước tại DN. Có hai điều nên cân nhắc:

Một là, phải bảo đảm rằng có sự công bằng trong việc tiếp cận và sử dụng các dịch vụ mặt đất giữa VNA với các hãng khác. Cho nên, một khi không có sự công bằng trong việc sử dụng hạ tầng, bất kể là thị trường có hình thành thêm DN mới hay không, khuynh hướng và mức độ cạnh tranh vẫn chỉ do VNA quyết định và chi phối. Theo tôi, đây là điều kiện quan trọng nhất để bảo đảm cạnh tranh trong giai đoạn hiện nay.

Hai là, xác định mục tiêu quản lý trong lĩnh vực vận tải hàng không nội địa trong giai đoạn sắp tới là gì? Nếu như muốn đẩy mạnh hàng không giá rẻ, thì ngoài việc bảo đảm điều kiện trên còn phải bảo đảm rằng rào cản gia nhập thị trường phải bị hạn chế. Với đặc thù về an toàn bay, yêu cầu về kĩ thuật cao đã đặt ra những thách thức thật sự cho các DN.

Tuy vậy, ngoài cản trở về tài chính và kĩ thuật thì rào cản về hành chính cũng là một cản trở không nhỏ, làm sờn lòng nhiều DN khi muốn bước chân vào lĩnh vực này. Xét ở khía cạnh đó, việc Techcombank chỉ đầu tư chưa đến 200 tỷ đồng, nhưng đã sở hữu được 49% giấy phép về vận tải hàng không là một chi tiết khá là khó hiểu, nếu không nói là phi lí.

Do vậy, chỉ khi xác định được mục tiêu rõ ràng và bảo đảm được những điều kiện trên, mới có cơ sở để trông mong một thị trường vận tải hàng không nội địa cạnh tranh hơn trong tương lai.

ThS Phạm Hoài Huấn (ĐH Luật TPHCM)
Theo DĐDN

Có thể bạn quan tâm

Ấn Độ thu hút các đại gia công nghệ

Cần Thơ: Giá thuê đất trong Khu công nghiệp cao gấp đôi các tỉnh lân cận

Những startup của người Việt được mua lại với số tiền khủng

Nút ‘tắt tiếng’ có lợi không?

Mỹ tiếp tục gia hạn ‘giấy phép mua hàng tạm thời’ cho Huawei

Ý kiến của bạn về bài viết

Không có chức năng bình luận cho bài viết này

Tags:hàng khôngtechcombankvascovietnam airlines

Tin khác

Bước trượt dài của đế chế Toshiba

Bước trượt dài của đế chế Toshiba

Startup công nghệ toàn cầu ‘khốn đốn’ sau vụ sụp đổ Silicon Valley Bank

Startup công nghệ toàn cầu ‘khốn đốn’ sau vụ sụp đổ Silicon Valley Bank

LG Electronics ‘chơi lớn’

LG Electronics ‘chơi lớn’

Xúm vào đầu tư công nghệ AI tương sinh

Mặt trái của ChatGPT

Dạy AI học làm bác sĩ cho bệnh nhân Việt

Startup Việt tìm cách ‘lợi dụng’ CHAT GPT

AI và được mất trong nền kinh tế chia sẻ?

Công nghệ
Bước trượt dài của đế chế Toshiba

Bước trượt dài của đế chế Toshiba

Startup công nghệ toàn cầu ‘khốn đốn’ sau vụ sụp đổ Silicon Valley Bank

Startup công nghệ toàn cầu ‘khốn đốn’ sau vụ sụp đổ Silicon Valley Bank

LG Electronics ‘chơi lớn’

LG Electronics ‘chơi lớn’

‘Bà mai’ Fika giữ chân người chung tình

‘Bà mai’ Fika giữ chân người chung tình

Tiếp thị
Thế Giới Hội Nhập nằm trong danh sách ‘đã được xác thực’ của Bộ TT&TT

Thế Giới Hội Nhập nằm trong danh sách ‘đã được xác thực’ của Bộ TT&TT

Giày Thượng Đình bất ngờ ‘hot’ nhờ màn lăng xê vô tình của các Tiktoker

Giày Thượng Đình bất ngờ ‘hot’ nhờ màn lăng xê vô tình của các Tiktoker

TP.HCM tổ chức chuỗi sự kiện thúc đẩy xuất khẩu

TP.HCM tổ chức chuỗi sự kiện thúc đẩy xuất khẩu

Đừng chỉ bán chiếc bút bi hay gói bánh phồng tôm, hãy bán ‘Hàng Việt Nam’

Đừng chỉ bán chiếc bút bi hay gói bánh phồng tôm, hãy bán ‘Hàng Việt Nam’

Tiêu dùng
Sức mua giảm sâu

Sức mua giảm sâu

Kỳ vọng bứt phá trong năm 2023

Kỳ vọng bứt phá trong năm 2023

Các xu hướng thị trường mới, ghi nhận từ cuộc khảo sát HVNCLC 2023

Các xu hướng thị trường mới, ghi nhận từ cuộc khảo sát HVNCLC 2023

Thịt gà trong nước dư thừa, gà nhập khẩu vẫn cao

Thịt gà trong nước dư thừa, gà nhập khẩu vẫn cao

Ứng viên HVNCLC
Công ty CP Tràng Tiền 35

Công ty CP Tràng Tiền 35

Công ty TNHH TMDV & SX Trí Việt Phát

Công ty TNHH TMDV & SX Trí Việt Phát

Công ty CP Chế tạo và Lắp ráp Thiết bị Điện Việt Nam (VNE)

Công ty CP Chế tạo và Lắp ráp Thiết bị Điện Việt Nam (VNE)

Công ty TNHH Nhôm Nam Sung

Công ty TNHH Nhôm Nam Sung

THÔNG TIN DOANH NGHIỆP
  • Trong nước
    • Cà phê sáng
    • Đời sống
  • Thế giới
    • Tin tức
    • Thương mại
    • Môi trường
  • Kinh doanh
    • Góc nhìn
    • Doanh nghiệp
    • Tài chính
    • Thông tin doanh nghiệp
  • Thị trường
    • Tiếp thị
    • Tiêu dùng
    • Công nghệ
    • Ứng viên HVNCLC
  • Nông nghiệp
    • Mekong Connect
    • Chuẩn hội nhập
    • Xuất nhập khẩu
  • Phát triển bền vững
    • Mekong Connect
  • Lối sống
    • Sức khỏe – Y tế
    • Văn hóa – Giáo dục
    • Ẩm thực – Du lịch
    • An toàn thực phẩm
  • Video
THEGIOIHOINHAP.VN
Giấy phép thiết lập Trang thông tin điện tử tổng hợp trên mạng số 38/GP-STTTT do Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM cấp ngày 20.10.2020.
Cơ quan chủ quản: Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp – BSA.
ĐC: 60/2 Lý Chính Thắng, phường 8, quận 3, TP.HCM.
Tel: 028-38466136 — Fax: 028-38466180. Hotline: 0903 647 911.
Email:thegioihoinhap@bsa.org.vn.

Chịu trách nhiệm nội dung: Lê Anh Đủ
Copyright 2015 - BSA