09:22 - 30/11/2022
Rủi ro nợ xấu của ngân hàng ASEAN
Hầu hết các ngân hàng Đông Nam Á đạt mức lợi nhuận đáng mơ ước trong quí 3/2022 khi biên lãi suất nới rộng do tác động tăng lãi suất ở Mỹ. Nhưng giờ họ đang phải đối mặt với rủi ro tín dụng nghiêm trọng khác thời tiền rẻ biến mất.
Chẳng hạn các ngân hàng Singaproe chịu tác động từ bất ổn của thị trường bất động sản Trung Quốc, lãi suất thả nổi khiến người mua nhà Thái Lan chới với hoặc các gói ưu đãi tín dụng của chính phủ Indonesia và Malaysia chấm dứt.
Các ngân hàng ASEAN đang tra soát sổ sách để nhận diện sớm các vị khách có nguy cơ nợ xấu trong bối cảnh chi phí vay gia tăng, nền kinh tế toàn cầu đang có dấu hiệu suy thoái.Bên cạnh đó là các căng thẳng địa chính trị, mọi chi phí tăng vọt giữa lúc lạm phát tăng vọt.
Mối lo lớn từ thị trường bất động sản Trung Quốc
Ba ngân hàng lớn nhất ASEAN từ Singapore – gồm DBS Group Holdings, Oversea-Chinese Banking Corp. (OCBC) và United Overseas Bank (UOB) – đưa ra các thang lãi suất dựa vào tín hiệu từ Quỹ Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Chiến lược tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát của Fed trong năm nay đã giúp các ngân hàng Singapore hưởng lợi khi biên lãi suất tăng lên.
Đầu tháng 11, DBS – ngân hàng lớn nhất Đông Nam Á – đã báo cáo rằng lợi nhuận ròng của họ đã tăng 32% so với một năm trước lên mức kỷ lục 2,24 tỷ Singapore đô la (1,6 tỷ đô la) trong quí 3/2022. Thu nhập lãi ròng trong quí, tức doanh thu tạo ra từ các khoản cho vay trừ đi lãi phải trả cho người gửi tiền, đã tăng 23% so với quí trước lên 3,02 tỷ Singapore đô la.
“Chúng tôi sẽ bước vào năm 2023 với đòn bẩy tăng lãi suất, bảng cân đối kế toán mạnh mẽ và khả năng nắm bắt tăng trưởng đã được chứng minh. Điều này sẽ cho phép chúng tôi tiếp tục mang lại lợi nhuận cho cổ đông”, CEO Piyush Gupta của DBS nói.
Tuy vậy, DBS và các ngân hàng khác đang xem xét rủi ro tín dụng của các khoản vay. Trong báo cáo công bố hồi tháng 10, Ngân hàng Malayan của Malaysia đã cảnh báo về những mặt trái mà các ngân hàng Singapore phải đối diện trong các hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc.
Nhà phân tích Thilan Wickramasinghe của Maybank lưu ý: “Một rủi ro quan trọng cần đề phòng là chất lượng tài sản từ Bắc Á đang xấu đi, khiến chi phí tín dụng tăng cao hơn. Không thể không nhắc đến những bất ổn trong lĩnh vực bất động sản ở Trung Quốc và các tác động tiềm tàng đến kết quả kinh doanh của các ngân hàng”.
Chiếm đến 25% GDP của Trung Quốc, ngành bất động sản đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ làn sóng vỡ nợ trái phiếu của các hãng bất động sản đang nợ ắp lẳm, khiến nhiều dự án dang dở hay đình trệ. Các đợt biểu tình, ngừng trả nợ tiền nhà khiến niềm tin vào lĩnh vực bất động sản Trung Quốc càng sa sút. Một đồng hương khác của DBS là UOB có 17% các khoản vay có liên quan đến đại lục – phân khúc lớn nhất thứ hai sau thị trường nội địa của UOB. Trong báo cáo thu nhập quí 3/2022, UOB nhấn mạnh rằng các nhà thầu xây dựng Trung Quốc vay của ngân hàng đến 3 tỷ Singapore đô la.
“Tôi nghĩ rằng lo lắng chính yếu là thị trường Trung Quốc.Những diễn biến đáng lo ngại ở đại lục, các đợt siết chặt chính sách và doanh nghiệp nợ nần quá mức và không thể trả tiền lãi khiến chất lượng tài sản, danh mục đầu tư rất đáng lo ngại. Chúng tôi đang theo dõi sát sao danh mục đầu tư của mình tại Trung Quốc”, Giám đốc tài chính Lee Wai Fai của UOB thú nhận trong buổi họp báo cuối tháng 10.
Sau khi các ngân hàng Singapore công bố kết quả kinh doanh hàng quí, dịch vụ Investors Service của hãng Moody’s đã chỉ ra rằng: Các bất ổn trong lĩnh vực nhà đất Trung Quốc là các tác nhân chính góp phần vào rủi ro nợ xấu của các ngân hàng Singapore. Investors Service nói rằng chất lượng tài sản của các ngân hàng giảm nhẹ khi lãi suất cao hơn, tạo áp lực đối với các doanh nghiệp “đã yếu mà hay ra gió”.
“Khả năng sinh lợi nhuận sẽ chịu một số áp lực vào cuối năm 2023 bởi các ngân hàng phải bổ sung các khoản trích lập dự phòng khi chất lượng tài sản bị suy giảm do lãi suất cao hơn. Tình hình này khiến tăng trưởng tín dụng bị hạn chế”, báo cáo viết.
Lãi suất thả nổi khiến người mua nhà đau tim
Thị trường bất động sản tiếp tục ảnh hưởng đến khối nợ của các ngân hàng Thái Lan. Trong báo cáo công bố hồi tháng 10, hãng nghiên cứu tài chính CreditSights đã “điểm mặt” Thái Lan nằm trong số các nước có mức nợ hộ gia đình rất cao so với GDP. Nợ hộ gia đình đã leo thang từ hơn 68% GDP danh nghĩa trong năm 2012 lên hơn 80% trong năm 2018 và tăng đều. Cuối quý 2/2022, nợ hộ gia đình Thái Lan đã vượt qua ngưỡng 400 tỷ đô la, hơn 90% GDP – mức cao nhất trong 14 năm qua. Hầu hết đều là nợ vay mua nhà, kinh doanh và tiêu dùng như mua xe máy, xe hơi…
Hơn 50% trong tổng số 66 triệu dân của xứ chùa vàng đang mang nợ. Decharut Sukkumnoed, Giám đốc tổ chức Think Forward Centre, nhận định các khoản nợ hộ gia đình ở Thái Lan chủ yếu là để tiêu dùng, vì vậy, có rủi ro trở thành nợ xấu cao hơn. Ông cho rằng sẽ mất nhiều thập niên để tỷ lệ nợ hộ gia đình/GDP giảm xuống, tùy thuộc vào thể trạng của nền kinh tế trong những năm tới.
Còn Ngân hàng Credit Suisse đánh giá rằng các gia đình có thu nhập thấp ở Thái Lan có tỷ lệ mắc nợ cao hơn và có tỷ lệ tài sản trên nợ thấp. Do đó, khi lãi suất tăng, các hộ gia đình này phải giảm tiêu dùng để trả nợ, khiến nền kinh tế tăng trưởng chậm lại.
Các khoản vay bất động sản sẽ trở thành mối lo của các gia đình ở Thái Lan trong năm nay. “Các khoản vay mua nhà lãi suất thả nổi chiếm phần lớn các khoản thế chấp tại các ngân hàng Thái Lan.Điều kiện vay vốn rẻ đã trở thành dĩ vãng, tạo thêm gánh nặng cho người mua nhà và tăng nguy cơ nợ xấu”, báo cáo của CreditSights nói.
Dữ liệu của CreditSights cho thấy các khoản thế chấp thả nổi lãi suất của Ngân hàng Bangkok chiếm đến 80%, trong khi tỷ lệ của Ngân hàng TMBThanachart là 90%.
CreditSights cho biết: “Thái Lan có vẻ như đang gặp thách thức độc nhất vô nhị, với nợ hộ gia đình cao và triển vọng kinh tế đầy thách thức. Các ngân hàng nhận thức được tác động của việc tăng lãi suất đối với khách hàng và đang tích cực tìm cách xác định các dấu hiệu khó khăn tiền bạc của những vị khách đang vay ngân hàng”.
Mất chiếc phao cứu sinh
Ngân hàng ở Malaysia và Indonesia sẽ đối phó với các rủi ro mới khi các gói hỗ trợ kinh tế của chính phủ chấm dứt trong năm nay hoặc năm tới. Trong một báo cáo khác được công bố vào tháng 11 này, CreditSights lưu ý rằng các ngân hàng Indonesia đang mơ hồ với những triển vọng trái chiều về chất lượng tài sản dù các ngân hàng này đạt lợi nhuận tốt và biên lợi nhuận cao hơn nhờ lãi suất cho vay cao hơn.
CreditSights chỉ ra rằng việc cải thiện chất lượng tài sản đã chậm lại hoặc đứng hẳn đối với các ngân hàng quốc doanh như Bank Negara Indonesia và Bank Tabungan Negara.Cơ quan quản lý tài chính của Indonesia đã đưa ra chương trình tái cơ cấu nợ vay cho người dân và doanh nghiệp bị Covid ảnh hưởng nặng nề. Nhưng chính sách này sẽ thu hẹp trong năm tới, và các quan chức nói rằng có rất ít khả năng chương trình sẽ được gia hạn trong năm 2023 mặc cho một số ngành chưa kịp hồi phục sau dịch. “Triển vọng phục hồi của các khoản cho vay tái cơ cấu sẽ ngày càng bị thách thức theo thời gian. Bởi những người bị tụt hậu, bỏ lại ở phía sau là những người bị tác động của Covid nhiều nhất”, CreditSights lưu ý về áp lực của các ngân hàng Indonesia.
Trong báo cáo hồi tháng rồi, Fitch Solutions đã nhấn mạnh tình trạng tương tự với các ngân hàng Malaysia.Hãng đánh giá tín dụng nhấn mạnh rằng các khoản cho vay sẽ trở nên xấu hơn khi các hộ gia đình và doanh nghiệp vừa và nhỏ không thể tiếp tục trả nợ sau khi các chương trình ưu đãi tín dụng kết thúc. Nguy cơ vỡ nợ cũng sẽ tăng cao.
“Chúng tôi cho rằng các khoản nợ xấu sẽ tiếp tục tăng trong những quý tới sau khi cắt giảm các biện pháp hỗ trợ. Lãi suất cao hơn và lạm phát gia tăng cũng sẽ khiến các trường hợp phá sản tăng trong các quý tới”.
Song Hảo (theo TGHN*)
———
(*) Nguồn: Nikkei Asia, Reuters, Bangkok Post
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này