13:07 - 09/03/2016
Nông nghiệp nín thở lo ngân hàng rút vốn, tăng lãi suất
Hơn một tháng nay, tình hình tài chính của doanh nghiệp, nhất là khu vực nông nghiệp, thuỷ sản bị xáo trộn đáng kể.
Doanh nghiệp phản ánh, các ngân hàng, trong đó có cả ngân hàng nội lẫn ngoại đang có động thái rút vốn về, không cho vay mới, đồng thời phát đi tín hiệu tăng lãi suất…
Hơn tuần nay, ông Nguyễn Minh H, giám đốc công ty chuyên nuôi trồng và chế biến cá tra xuất khẩu ở Cần Thơ chạy đôn chạy đáo tìm nguồn vốn 60 tỉ đồng bổ sung vào khoản vay vừa bị ngân hàng thương mại có chi nhánh ở Cần Thơ cắt.
Ông H nói đây là khoản vay đầu tư nuôi cá tra, cách nay hơn tháng giám đốc chi nhánh ngân hàng đã yêu cầu doanh nghiệp bổ sung thêm tài sản thế chấp để khoản vay này tái tục sau đáo hạn vào 29/2.
Nghe theo chỉ dẫn, công ty liền đem thêm sổ đỏ miếng đất ở Cần Thơ lên thế chấp và được ngân hàng đồng ý. “Lúc đó tôi cứ đinh ninh sẽ tiếp tục được vay 60 tỉ như trước đây. Tuy nhiên, cách nay hai tuần thì công ty lại nhận được văn bản của ngân hàng thông báo khoản vay này không được tái tục, buộc phải trả trước ngày 29/2/2016”, ông H bức xúc, nói.
Không được vay mới
Không chỉ công ty ông H, với các doanh nghiệp cá tra, chủ yếu là trong lĩnh vực nuôi trồng, họ đang cùng chịu trận bị ngân hàng rút vốn.
Nhiều doanh nghiệp cho biết, nếu như trước đây, ngân hàng chấp nhận cho vay tỷ lệ 2/1, nghĩa là dành cho hai phần vốn vay làm vốn lưu động, còn một phần cho đầu tư nuôi trồng. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà vài tháng trở lại đây, các khoản cho vay đầu tư nuôi trồng từng bước bị bóp lại, sau đó là ngưng hoàn toàn.
Cũng có ý kiến cho rằng, rất có thể các ngân hàng thương mại được “chỉ đạo” từ ngân hàng Nhà nước phải tập trung giải ngân vốn cho người dân, nghĩa là phải tạo điều kiện cho dân nuôi cá, tham gia vào chuỗi cung ứng chế biến cá tra xuất khẩu chứ không tập trung hết vốn về doanh nghiệp.
Làm theo cách này, tuy tạo được an sinh xã hội, nhưng nếu chỉ rót vốn cho người dân thì rủi ro rất lớn, bởi người dân không thể “bao” hết được sản lượng nguyên liệu lên đến 1,2 – 1,4 triệu tấn cá mỗi năm.
Ngoài ra, có ý kiến đề cập đến việc thời gian qua con cá tra “gây ra quá nhiều rắc rối” cho ngân hàng. Nhiều doanh nghiệp phá sản để lại một cục nợ xấu khổng lồ nên bây giờ ngân hàng “sợ” là phải.
Tuy nhiên, nếu nhìn nhận một cách thấu đáo, việc ngành cá tra hoạt động lộn xộn như ngày nay cũng có lỗi từ cơ chế chính sách mà ra, vì thời gian qua, ngân hàng chỉ cho doanh nghiệp cá tra vay ngắn hạn chứ vốn cho trung và dài hạn rất hạn chế.
Trong khi đó, nuôi con cá phải một năm chứ không giống như bán ly cà phê, hôm nay bán cho bao nhiêu khách vô uống là có thể hạch toán lỗ lãi rồi ngày sau bán tiếp. Mặt hàng cá tra phải chịu sức ép giải quyết vấn đề an sinh xã hội, có xuất khẩu được được thì mới chế biến, mới nuôi và vốn xoay vòng phải một năm trở lên.
Do đó, theo ông Ông Hàn Văn, phó tổng giám đốc công ty cổ phần thuỷ sản Trường Giang, Đồng Tháp, những doanh nghiệp làm ăn đàng hoàng, khép kín và có quỹ đất nuôi cá thì phải tiếp tục cho họ vay chứ không thể cắt ngang được.
Trường Giang thuộc số ít doanh nghiệp cá tra ở Đồng Tháp có vùng nuôi riêng. Tỷ lệ cá “nhà” của doanh nghiệp này chiếm tới 70%, nghĩa là họ chỉ phải mua bên ngoài 30% và họ được ngân hàng chấp thuận cho sử dụng một phần vốn trong khoản vay 240 tỉ đồng để đầu tư nuôi cá.
Theo ông Ông Hàn Văn, hiện nay ngân hàng vẫn tiếp tục cho công ty vay vốn, tuy nhiên, đầu tư nuôi cá thì đồng vốn bị “ngâm” ít nhất một năm, nên doanh nghiệp cần được vay trung, dài hạn và nguyên liệu thường chiếm tới 70 – 80% chi phí sản phẩm xuất khẩu nên nguồn vốn nuôi cá rất lớn.
Nếu ngân hàng không tiếp tục cho vay thì doanh nghiệp chắc chắn sẽ gặp khó khăn.
Lo lãi suất cao
Không riêng gì các ngân hàng nội địa rút vốn, ngay cả các ngân hàng nước ngoài cũng đang thực hiện rút vốn khá mạnh của các doanh nghiệp nông nghiệp. Một doanh nghiệp cá tra tầm cỡ cho biết họ bị ba ngân hàng nước ngoài rút gần 2.000 tỉ đồng chỉ trong vòng quý 4/2015.
Đến các tháng đầu năm 2016, tình hình rút vốn vẫn tiếp tục diễn ra và họ phải tìm cách phát hành trái phiếu để cơ cấu lại vốn vay theo hướng giảm dần vốn ngắn hạn sang trung và dài hạn.
Trong khi đó, ông Nguyễn Minh H khẳng định cách ưu tiên của ngân hàng hiện nay là họ nhìn vào địa ốc chứ không phải nông nghiệp.
“Có lần tôi hỏi giám đốc ngân hàng giữa cho vay địa ốc với nông nghiệp khác nhau chỗ nào? Vị giám đốc ngân hàng trả lời đúng một câu: khác nhau ở chỗ cho vay địa ốc tôi còn thấy được căn nhà, lỡ không bán được tôi còn giữ được nó, còn cho vay nông nghiệp thì thiên tai, rủi ro tôi bỏ vô làm chi”, ông H kể.
Hiện nay, cộng đồng doanh nghiệp đang vay lãi suất từ 8 – 11% tuỳ từng khoản vay. Tuy nhiên, cuộc đua lãi suất huy động diễn ra vài tháng gần đây cũng đang mang đến nhiều nỗi lo lãi suất sẽ tăng trong thời gian tới.
Nếu được vay USD với lãi suất khoảng 3,5%/năm sau đó đổi ra tiền đồng để hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi.
Trong khi đó, theo các doanh nghiệp, thông tư 24 của ngân hàng Nhà nước ban hành ngày 8/12/2015, có hiệu lực từ đầu năm 2016 thu hẹp đối tượng được vay bằng USD như trước, nên nhiều doanh nghiệp không còn nguồn vay lãi suất thấp.
Minh Khoa
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này