11:16 - 09/06/2025

Doanh nghiệp ngành ô tô ‘hụt hơi’

Mặc dù thị trường ô tô Việt Nam vẫn tăng trưởng mạnh, nhưng kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp trong ngành vẫn sụt giảm sâu, chỉ số ít doanh nghiệp tăng trưởng nhờ tái cấu trúc.

Từ ngày 01/12/2024 trở đi, ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước không còn được hưởng ưu đãi 50% thuế trước bạ theo Nghị định 109/2024/NĐ-CP.

Trong quý đầu năm, Công ty CP City Auto (HoSE: CTF) mặc dù ghi nhận doanh thu tăng trưởng 34% so với cùng kỳ, lên hơn 2.000 tỷ đồng, nhờ hợp nhất thêm Công ty phân phối xe Volkswagen; Tuy nhiên, lợi nhuận của doanh nghiệp ngành ô tô này chỉ đạt vỏn vẹn 2,2 tỷ đồng, lao dốc đến 71% so với cùng kỳ.

Theo giải trình từ doanh nghiệp, ngoài yếu tố chu kỳ ngành, nguyên nhân còn đến từ việc nguồn thu từ hoạt động tài chính giảm mạnh, làm hụt lực hỗ trợ cho lợi nhuận vốn đã mong manh. Đây cũng là mức lãi thấp nhất trong 4 năm qua của doanh nghiệp phân phối xe Ford này.

Tương tự, tại Công ty CP Dịch vụ Ôtô Hàng Xanh (HoSE: HAX), trong quý đầu năm, doanh thu hợp nhất đạt gần 959 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế sụt giảm 48% so với cùng kỳ, xuống còn hơn 16,5 tỷ đồng. Nguyên nhân do sức tiêu thụ của thị trường còn yếu.

Đáng chú ý, công ty mẹ, đơn vị phụ trách kinh doanh xe Mercedes-Benz chỉ ghi nhận doanh thu 467 tỷ đồng trong quý đầu năm, giảm 28% và là mức thấp nhất kể từ năm 2016. Nguyên nhân chính đến từ sự sụt giảm chung của thị trường ô tô, đặc biệt là ở phân khúc xe cao cấp do sức mua yếu và tâm lý thắt chặt chi tiêu của người tiêu dùng.

Tại Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (UpCOM: VEA) mặc dù vẫn giữ vị trí đầu tàu về lợi nhuận, nhưng cũng có sự sụt giảm đáng kể so với cùng kỳ. Cụ thể, trong quý đầu năm, VEA ghi nhận doanh thu hợp nhất đạt hơn 1.046 tỷ đồng, tăng hơn 16,3% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế đạt hơn 1.277 tỷ đồng, giảm 11% so với cùng kỳ.

Lãnh đạo doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân khiến lợi nhuận trong kỳ này sụt giảm chủ yếu là do phần lãi/lỗ trong công ty liên doanh, liên kết sụt giảm 11% so với cùng kỳ.

Công ty CP Ô tô TMT (HoSE: TMT) là điển sáng hiếm hoi trong ngành có kết quả kinh doanh tăng trưởng mạnh, đồng thời ngắt mạch thua lỗ sau 3 quý kinh doanh thua lỗ liên tiếp. Cụ thể, TMT ghi nhận doanh thu tăng gần 31% so với cùng kỳ, lên 676 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế đạt gần 34 tỷ đồng, tăng gấp hơn 120 lần so với cùng kỳ. Qua đó, đánh dấu quý có lãi đầu tiên sau 3 quý thua lỗ liên tiếp.

Theo giải trình từ lãnh đạo doanh nghiệp, có được kết quả trên là nhờ tái cấu trúc sản phẩm, tập trung vào các dòng xe tải Euro 5 giá cạnh tranh. Ngoài ra, nhờ giải phóng hàng tồn kho và tất toán nợ ngân hàng, chi phí tài chính giảm mạnh; Chi phí bán hàng và chi phí quản lý đều giảm do doanh nghiệp đẩy mạnh tái cấu trúc sản xuất, tránh lãng phí.

Tại Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (HoSE: SVC), ghi nhận doanh thu tăng trưởng 37% so với cùng kỳ, đạt hơn 5.547 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế đạt gần 32 tỷ đồng, tăng mạnh 300% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, lãi ròng của doanh nghiệp này chỉ đạt gần 11 tỷ đồng, giảm hơn 21,4% so với cùng kỳ.

Doanh nghiệp cho biết, nguyên nhân chính là do tình hình kinh doanh của thị trường xe ô tô quý I/2025 cải thiện rõ rệt so với cùng kỳ năm 2024, doanh thu của Savico tăng 36,5% và lợi nhuận gộp tăng tương ứng.

Kết quả kinh doanh có phần “hụt hơi” của nhiều doanh nghiệp ngành ô tô trong quý đầu năm được đánh giá là do ngành ô tô không còn được hưởng ưu đãi giảm 50% thuế trước bạ đối với các loại xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo Nghị định 109/2024/NĐ-CP.

Theo đó, Nghị định 109/2024/NĐ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/9/2024 đến hết ngày 30/11/2024. Từ ngày 01/12/2024 trở đi, mức thu lệ phí trước bạ tiếp tục thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2022/NĐ-CP ngày 15/01/2022 của Chính phủ quy định về lệ phí trước bạ.

Tuy nhiên, đặt trong bối cảnh chung của ngành ô tô trong quý đầu năm thì kết quả kinh doanh của nhiều doanh nghiệp lại đi ngược lại với xu hướng tăng trưởng chung của toàn ngành.

Theo Báo cáo từ Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), thị trường ô tô trong nước ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể trong quý I/2025 với tổng doanh số đạt 72.249 xe, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, doanh số xe du lịch đạt 51.089 xe, tăng 22%; xe thương mại đạt 20.360 xe, tăng 28%; xe chuyên dụng đạt 800 xe, tăng 104%.

Báo cáo của Cục Thống kê cũng cho thấy, sản lượng ô tô sản xuất và lắp ráp trong nước tháng 3 ước đạt 36.700 chiếc, tăng 15% so với tháng 2, và tăng 63,6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong quý I/2025, các nhà sản xuất ô tô trong nước ước tính đã xuất xưởng 106.400 chiếc, tăng mạnh 81,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bên cạnh sản xuất trong nước, việc nhập khẩu ô tô vào Việt Nam cũng ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể cả về lượng và giá trị. Cụ thể, trong quý I/2025, ước tính đã có 46.207 chiếc ô tô được nhập khẩu nguyên chiếc vào Việt Nam, với giá trị đạt 983 triệu USD, tăng 43,5% về lượng và 45,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.

Theo các chuyên gia, thị trường ô tô Việt Nam năm 2025 dự kiến sẽ tăng trưởng ổn định, với mức tăng khoảng 8-10% so với năm 2024. Ngoài ra, thị trường ô tô Việt Nam cũng được kỳ vọng xác lập kỷ lục mới và duy trì vị trí vững chắc trong top 4 thị trường ô tô lớn nhất Đông Nam Á.

Các chuyên gia cũng lưu ý về sự cạnh tranh giữa các hãng xe ngày càng gay gắt, đặc biệt là khi các hãng ô tô Trung Quốc đang xuất hiện phổ biến trên thị trường. Bên cạnh đó, các yếu tố như sự phát triển của hạ tầng giao thông, chính sách ưu đãi thuế và xu hướng tiêu dùng “xanh” sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành ô tô trong năm nay.