15:32 - 07/04/2021

Amazon giám sát nhân viên như thế nào?

Mâu thuẫn giữa người lao động với “đế chế” tỷ đô Amazon ngày càng leo thang. Tập đoàn thương mại điện tử hàng đầu thế giới thường bị chỉ trích vì điều kiện làm việc khắc nghiệt và những nỗ lực đàn áp người lao động thành lập công đoàn.

Đầu năm nay, Amazon tiến hành lắp các camera giám sát tài xế bên trong xe tải. Hệ thống camera tên Driveri của công ty Netradyne được lắp ở bốn khu vực, gồm camera hành trình hướng về phía trước, hai camera bên, một camera hướng về phía người lái xe.

Business Insider chỉ ra một số biện pháp mà “gã khổng lồ” Amazon sử dụng để kiểm soát nhân viên của mình.

Theo dõi tài xế giao hàng

Camera chĩa vào tài xế có thể phát hiện khi nào đối tượng mất tập trung, tăng tốc hay buồn ngủ, rồi gửi cảnh quay trực tiếp cho người quản lý. Một số tài xế không đồng tình với động thái này, thậm chí có người còn nghỉ làm để biểu tình phản đối cách làm việc của Amazon.

Khi được hỏi về việc tài xế giao hàng nghỉ làm, Amazon khẳng định họ đầu tư vào hệ thống camera nhằm đảm bảo sự an toàn cho tài xế trong lúc lái xe chứ không vì mục đích theo dõi.

Kiểm soát nhân viên trong kho

Từ tháng 4/2019, Amazon đã thiết lập hệ thống theo dõi “thời gian nghỉ việc” của công nhân. Thực chất, “thời gian nghỉ việc” ở đây tức là khoảng thời gian họ ở đó nhưng không trực tiếp tham gia vào công việc. Hệ thống này có thể tự ý sa thải nhân viên mà không cần thông qua con người.

Tuy nhiên, Amazon đã phủ nhận thông tin này: “Không có chuyện nhân viên bị chấm dứt hợp đồng qua một hệ thống tự động”. Họ khẳng định các quyết định về nhân sự của công ty vẫn phụ thuộc vào người quản lý.

Một nhân viên Amazon chia sẻ với Insider rằng cô cảm thấy công nhân bị trừng phạt bất công, hệ thống không đủ minh bạch. Nhà tuyển dụng có thể tùy ý chỉnh sửa thời gian nghỉ việc “theo quyết định của họ”. Hệ thống này là một trong những vấn đề nhức nhối được đưa ra thảo luận trong cuộc bỏ phiếu công đoàn ở Bessemer, Alabama (Mỹ) cuối tháng 3 vừa qua.

Giữa năm 2020, Amazon tiết lộ công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) mới để giúp nhân viên tuân thủ quy tắc giãn cách xã hội, được gọi là “trợ lý khoảng cách”. Công cụ này kết hợp màn hình TV, cảm biến độ sâu, camera AI để theo dõi chuyển động của nhân viên và phản hồi theo thời gian thực. Khi nhân viên đến gần nhau ở khoảng cách dưới 2 m, vòng tròn dưới chân họ sẽ hiển thị màu đỏ. Khi họ giữ khoảng cách an toàn, vòng tròn trở lại màu xanh lá.

Theo The Verge, dù giải pháp này giúp nhân viên trở lại làm việc trong mùa Covid-19, các chuyên gia quyền riêng tư cũng lo ngại cách làm của Amazon góp phần “bình thường hóa” việc giám sát, tạo cơ hội cho họ kiểm soát người lao động nhiều hơn.

Năm 2018, Amazon còn được cấp bằng sáng chế cho loại vòng đeo tay giúp theo dõi chuyển động của nhân viên theo thời gian thực. Vòng đeo tay không chỉ hướng dẫn họ tác vụ cần làm, mà còn nhắc nhở nếu họ không tuân thủ theo yêu cầu.

Chống thành lập công đoàn

Tháng 4/2020, Insider đưa tin Amazon sử dụng bản đồ nhiệt (heat map) để theo dõi các cửa hàng có nguy cơ thành lập công đoàn. Bản đồ nhiệt sử dụng hơn hai chục số liệu khác nhau, tập trung vào ba lĩnh vực chính là “rủi ro bên trong”, “rủi ro bên ngoài” và “tâm lý thành viên nhóm”. Ví dụ, “rủi ro ngoài” được đo bằng các chỉ số như quy mô thành viên công đoàn địa phương, khoảng cách giữa cửa hàng với công đoàn gần nhất, số cáo buộc được đệ trình lên Ủy ban Quan hệ Lao động Quốc gia…

Tháng 11/2020, Motherboard cho biết Amazon còn hợp tác với công ty thám tử Pinkerton để theo dõi các nhân viên kho hàng trên khắp châu Âu, ngăn chặn mọi nỗ lực thành lập công đoàn. Đến tháng 12 năm đó, các đặc nhiệm từ Pinkerton đã xâm nhập vào cuộc đình công ở Barcelona (Tây Ban Nha) để lập báo cáo gửi về cho công ty.