20:44 - 01/06/2025

Trở ngại khi triển khai dịch vụ cung cấp giải pháp tiết kiệm năng lượng

Mô hình Công ty Dịch vụ Năng lượng (Energy Service Company – ESCO) là hình thức kinh doanh trong đó các công ty dịch vụ năng lượng cung cấp giải pháp tiết kiệm năng lượng thông qua Hợp đồng Hiệu quả Năng lượng (EPC).

Lắp đặt hệ thống điện mặt trời tại một doanh nghiệp ở tỉnh Hậu Giang. Ảnh: Trung Chánh.

Doanh nghiệp trả phí dựa trên mức năng lượng tiết kiệm được, thường thấp hơn chi phí điện từ lưới điện quốc gia. Khi hợp đồng kết thúc, doanh nghiệp có thể sở hữu hệ thống với chi phí tượng trưng. ESCO chịu trách nhiệm khảo sát, thiết kế, lắp đặt, và vận hành các hệ thống năng lượng tái tạo (như điện mặt trời) mà doanh nghiệp không cần bỏ vốn ban đầu.

Với ưu điểm giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả năng lượng mà không cần bỏ vốn đầu tư ban đầu, được coi là giải pháp lý tưởng. TS Trịnh Quốc Dũng, Khoa Năng lượng nhiệt, Trường Cơ khí, Đại học Bách khoa Hà Nội nhận xét, tại Hội thảo “Thúc đẩy mô hình ESCO và phát triển dự án hiệu quả năng lượng cho doanh nghiệp khu vực Đồng bằng sông Cửu Long” do VCCI Chi nhánh ĐBSCL,Văn phòng Dịch vụ dự án của Liên hợp quốc (UNOPS), Chương trình Đối tác chuyển đổi năng lượng Đông Nam Á (ETP) phối hợp tổ chức ngày 30/5/2025.

Ông Trần Đức Minh, đại diện Điện Quang Solar, ESCO giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả năng lượng mà không cần đầu tư ban đầu. Điều này loại bỏ gánh nặng tài chính, giúp doanh nghiệp giảm tiền điện từ 20-30% so với giá điện lưới. Đặc biệt, tại ĐBSCL, nơi các doanh nghiệp chế biến nông sản, thủy sản đối mặt với chi phí điện năng lớn, ESCO hứa sẽ mang lại lợi ích kép: giảm chi phí sản xuất và giảm phát thải, đáp ứng các tiêu chuẩn xuất khẩu ngày càng khắt khe.

Tuy nhiên, ESCO có nhiều trở ngại, thứ nhất do tâm lý e dè do thông tin, lo ngại rủi ro khi đầu tư tài chính (SMEs). Thứ hai, hạ tầng kỹ thuật tại một số khu vực ở ĐBSCL còn hạn chế, gây khó khăn trong việc triển khai các hệ thống năng lượng quy mô lớn. Thứ ba, cơ chế chính sách và hướng dẫn kỹ thuật cho ESCO cần được hoàn thiện để tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững.

ADB quan tâm đến việc phát triển du lịch xanh và khu công nghiệp xanh tại Cần Thơ, trong đó có hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp thay đổi máy móc, thiết bị. Sở Công Thương đề xuất ADB hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để xanh hóa các khu công nghiệp hiện hữu tại Cần Thơ.

Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đang được sửa đổi, dự kiến sẽ được thông qua vào ngày 16/6/2025. Việc triển khai mô hình như ESCO còn phải chờ thêm thời gian nữa.