10:39 - 02/08/2024

Đề xuất giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện hybrid

Góp ý Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), các chuyên gia cho rằng, cần có mức thuế suất đối với ô tô, lộ trình áp dụng phù hợp với thực trạng sản xuất và nhu cầu tiêu dùng hiện nay.

Các chuyên gia kiến nghị giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid (xe điện lai xăng).

Bộ Tài chính đang chủ trì xây dựng Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) và điều chỉnh một số nội dung quan trọng. Trong đó, nội dung về mức thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) cho xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện (hybrid) và xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép nhận được nhiều quan tâm.

Liên quan đến nội dung này, đại diện Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang ở giai đoạn chuyển giao quan trọng. Trên toàn thế giới, xu hướng điện khí hóa ngành ô tô đang ngày càng rõ rệt và Việt Nam không nằm ngoài xu thế này. Mặc dù tiềm năng tăng trưởng cho các dòng xe thân thiện với môi trường tại Việt Nam được củng cố bởi cam kết trong các thỏa thuận quốc tế về bảo vệ môi trường và phòng chống biến đổi khí hậu, song quá trình chuyển giao trong ngành ô tô vẫn đang gặp nhiều khó khăn.

Các khó khăn này bao gồm sự suy giảm kinh tế sau đại dịch COVID-19, các căng thẳng địa chính trị, sự phát triển thiếu đồng bộ của cơ sở hạ tầng cũng như nguồn phát tải điện và sự cạnh tranh tiềm tàng từ các nhà sản xuất xe điện giá rẻ nước ngoài.

Trong bối cảnh đó, thị trường ô tô đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, các động thái điều chỉnh chính sách thuế phí đều có ý nghĩa rất quan trọng, tác động trực tiếp tới doanh nghiệp, người dân và sự ổn định của kinh tế – xã hội hướng tới sự phát triển bền vững.

Dự thảo Luật Thuế TTĐB có nhiều tác động tới tình hình sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu ô tô trong nước. Trong những nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 tới năm 2050, việc triển khai đồng bộ, tổng thể các chính sách thuế, phí và ngành công nghiệp ô tô, bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính và giảm tiêu hao nhiên liệu nhằm chuyển đổi xanh cần bảo đảm phát triển đồng đều, duy trì nguồn lực của doanh nghiệp và nguồn thu của đất nước.

Nhận thấy tầm quan trọng và ảnh hưởng của các đề xuất trên tới lộ trình phát triển của ngành ô tô trong giai đoạn chuyển giao, Công ty Kiểm toán quốc tế (KPMG) phối hợp cùng VAMA đã thực hiện Báo cáo nghiên cứu đánh giá tác động của các đề xuất thay đổi Luật Thuế TTĐB đối với ngành công nghiệp ô tô, các mục tiêu của Chính phủ và người tiêu dùng tại Việt Nam, có tham khảo kinh nghiệm ở một số quốc gia.

Trên cơ sở đó, đại diện VAMA đưa ra kiến nghị ưu đãi cho xe điện hybrid tự sạc (HEV): 70% mức thuế suất áp dụng cho xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại (hiện tại là 100%) và xe điện hybrid sạc điện riêng (PHEV): 50% mức thuế suất áp dụng cho xe chạy bằng xăng, dầu cùng loại (hiện tại là 70%).

Theo VAMA, đây là việc khuyến khích chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang xe thuần điện. Trong ngắn hạn, việc ưu đãi cho HEV/PHEV sẽ giảm thu ngân sách nhà nước, nhưng mang lại các lợi ích khác về kinh tế, môi trường và xã hội. Nếu được hưởng ưu đãi trên, giá bán lẻ các dòng xe HEV hay PHEV giảm về gần bằng xe động cơ đốt trong.

“Cụ thể, xe Toyota Corolla Cross bản HEV đang có giá bán 955 triệu đồng, nếu được ưu đãi mức thuế trên giá sẽ giảm còn 876 triệu đồng, chỉ cao hơn 16 triệu đồng so với bản bản xăng, qua đó khuyến khích người tiêu dùng lựa chọn dòng xe thân thiện với môi trường này”, đại diện VAMA dẫn chứng.

Ngoài ra, VAMA cũng kiến nghị, giữ nguyên mức thuế suất thuế TTĐB như hiện nay đối với dòng xe pick-up chở hàng cabin kép (15%, 20% và 25% tùy dung tích xi lanh).

Đồng quan điểm, mới đây, góp ý cho Dự thảo Luật Thuế TTĐB (sửa đổi), Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, Dự thảo hiện đã có quy định thuế suất thấp hơn đối với xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện nhưng yêu cầu phải có nạp điện bằng hệ thống sạc riêng (bằng 70% xe xăng tương ứng).

Theo phản ánh của các doanh nghiệp, dòng xe hybrid – ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện có hai hình thức, đó là có hệ thống sạc điện riêng, và không có hệ thống sạc điện riêng.

Tuy nhiên, quy định như Dự thảo hiện mới chỉ đề cập đến loại thứ nhất – có hệ thống sạc điện riêng. Điều này được hiểu rằng các xe hybrid loại thứ hai – không có hệ thống sạc điện riêng sẽ chịu thuế suất bằng với xe chạy xăng tương ứng.

“Điều này chưa thực sự hợp lý vì xe ô tô hybrid không có hệ thống sạc điện riêng vẫn có tác dụng giảm sử dụng nhiên liệu hóa thạch và là bước chuyển tiếp sang xe chạy thuần điện, trong quá trình trạm và công nghệ sạc điện chưa đủ thuận tiện cho người tiêu dung”, VCCI nêu rõ.

Do đó, VCCI đề nghị, cơ quan soạn thảo nghiên cứu thêm chính sách khuyến khích dòng xe hybrid không có hệ thống sạc điện riêng, với thuế suất thấp hơn thuế đối với xe chạy xăng tương ứng.