12:10 - 01/11/2024

Bài học Tim Cook học được của Steve Jobs

Tim Cook cho rằng một phần sự tăng trưởng của công ty là nhờ việc tuyển dụng những người có chính kiến và những người cung cấp các bộ kỹ năng mà ông còn thiếu.

Dưới sự đồng hành của Steve Jobs, Tim Cook tiến rất nhanh tới ghế lãnh đạo Apple.

Khi nhà sáng lập Apple, ông Steve Jobs tuyển dụng Tim Cook, người hiện đang là tổng giám đốc công ty, vào năm 1998 thì Apple đang trên bờ vực phá sản. Vào thời điểm đó, Cook đang là phó chủ tịch phụ trách vật liệu doanh nghiệp tại Compaq Computer Corporation, có kinh nghiệm 12 năm làm việc tại IBM ngay sau khi tốt nghiệp đại học. Việc ông định chuyển sang Apple đã vấp phải rất nhiều sự phản đối của người thân xung quanh mình. Nhưng bất chấp điều đó, Cook cảm thấy việc chuyển đến làm việc là cần thiết.

“Tôi nghĩ mình có cơ hội trong đời”, ông nhớ lại “Tôi không muốn bỏ qua điều đó”.

Và sự mạo hiểm này đã được đền đáp, ông nói, Apple đã giúp ông phát triển một phong cách lãnh đạo độc đáo và thăng tiến lên hàng ngũ lãnh đạo dưới sự đồng hành của Jobs.

Trong số những kỹ năng quản lý quan trọng mà ông học được từ Jobs là tầm quan trọng của việc không phụ thuộc vào những niềm tin trong quá khứ, một năng lực mà Cook cho rằng rất ít nhà lãnh đạo có được. Steve Jobs hoan nghênh sự tranh luận, sự thử thách và đánh giá cao những người qua tranh luận nhận thấy mình sai và tự thay đổi chính mình.

“Bạn luôn có thể thay đổi suy nghĩ của Jobs nếu bạn có ý tưởng hay nhất”, Tim Cook nói. “Chúng tôi đã thay đổi suy nghĩ của nhau. Đó là lý do khiến mọi việc diễn ra rất hiệu quả”.

Một trong những cuộc tranh luận sâu rộng và kéo dài nhất giữa Jobs và Cook là về cách bán chiếc iPhone đầu tiên vào đầu những năm 2000. Steve Jobs muốn có một mô hình chia sẻ doanh thu, trong đó Apple sẽ nhận được một phần doanh thu hằng tháng của một nhà cung cấp dịch vụ điện thoại. Trong khi đó, Cook ưa thích mô hình trợ cấp trong đó các nhà mạng trả trước một phần chi phí iPhone, số tiền này nhà mạng sẽ thu lại thông qua việc bán thuê bao.

Tờ Business Insider cho biết công ty đã bắt đầu với mô hình của Jobs nhưng chuyển sang mô hình của Cook sau khi Tim Cook trở thành tổng giám đốc vào năm 2011. Sau đó, doanh số bán iPhone đã tăng vọt. Hiện giờ, mỗi giây Apple bán được 7 chiếc iPhone.

Jobs là người cố vấn cho Cook. Nhưng mặc dù chủ yếu đứng sau hậu trường trong sự nghiệp tại Apple của Jobs, Cook đã đóng một vai trò quan trọng trong việc xoay chuyển gã khổng lồ công nghệ nhờ năng lực hậu cần, chuỗi cung ứng và vận hành của ông khi Jobs rời bỏ vị trí tổng giám đốc một thời gian ngắn vào năm 2004 do vấn đề sức khỏe. Trong thời gian đó, Cook đảm nhận vị trí tổng giám đốc tạm thời.

Khi Jobs trở lại vào năm 2005, Cook lại được bổ nhiệm làm tổng giám đốc tạm thời vào năm 2009 và tổng giám đốc thường trực vào năm 2011 khi Jobs chính thức từ chức, vài tuần trước khi ông qua đời vì bệnh ung thư tuyến tụy.

Cook cho biết trong bài phát biểu khai giảng tại Đại học Stanford năm 2019 rằng ông cảm thấy chưa sẵn sàng để lãnh đạo công ty sau cái chết của Jobs: “Tôi đã học được sự khác biệt thực sự giữa sự chuẩn bị và sự sẵn sàng” – ông thừa nhận. Mặc dù ông vẫn chưa chấp nhận sự thật rằng Jobs sẽ không còn là người chủ trì nữa, Cook cho biết ông phải nỗ lực hết mình vì sự trường tồn của công ty.

Kể từ khi trở thành tổng giám đốc, vốn hóa thị trường của Apple đã tăng vọt từ 364,4 tỷ USD vào năm 2011 lên 3,55 nghìn tỷ USD vào tháng 10 năm 2024. Tim Cook cho rằng một phần sự tăng trưởng của công ty là nhờ việc tuyển dụng những người có chính kiến và những người cung cấp các bộ kỹ năng mà ông còn thiếu. Sự ra mắt của iPhone và iPod đầu tiên mà ông cho rằng ban đầu được tạo ra bởi các nhóm nhỏ nhưng đã giúp công ty thành công rực rỡ.

Năm 2024 đã đặt ra những thách thức đối với tổng giám đốc của Apple. Công ty đã tuyên bố sa thải nhiều nhân viên vào tháng 4 và tháng 8, hủy bỏ dự án chiếc xe điện đã hoạt động từ năm 2014 và chứng kiến doanh số bán iPhone 15 giảm sút.

Tuy nhiên, khi ngẫm nghĩ về hành trình đến với chiếc ghế lãnh đạo, Cook cho biết ông vẫn không tin vào điều đó. Ông xuất thân khiêm tốn và là người đầu tiên trong gia đình học đại học. Vì vậy, mọi người trong gia đình đều phải đi làm công việc giao báo từ năm 12 tuổi, hằng ngày thức dậy lúc 3 giờ sáng để đi giao hàng.

Cook nói rằng bản thân ông khi còn trẻ không bao giờ có thể đoán được rằng một ngày nào đó ông sẽ lãnh đạo một công ty như Apple. “Tôi đã lập kế hoạch 25 năm khi còn học cao học tại Duke, và một hoặc hai năm đầu tiên khá chính xác. Nhưng cuối cùng mọi thứ đã khác hoàn toàn”, ông nói với tờ Wall Street Journal.