07:04 - 22/11/2015
Lê Đức Nghĩa, ông chủ công ty gỗ An Cường: Đam mê mới truyền được hồn vào sản phẩm
Vươn lên vị trí dẫn đầu thị trường trong nước và xuất khẩu, con đường 20 năm qua của Lê Đức Nghĩa là những kinh nghiệm, trả giá, học hỏi và hoàn thiện không ngừng để nâng cao nội lực cạnh tranh.
Tốt nghiệp đại học quản trị kinh doanh, điều gì đã thôi thúc anh chọn gỗ công nghiệp trong suốt 20 năm qua?
Ra trường tôi đã làm việc cho một công ty nội thất của Đức. Có cơ may học hỏi họ cách làm chuyên nghiệp. Cuối 1994 quyết định lập công ty, suốt mười năm chủ yếu làm thương mại, tôi hiểu nếu không đổi sang sản xuất sẽ bị teo lại, hoặc đóng cửa, vì thương mại thuần tuý doanh thu chỉ 100, 200 tỉ là cùng. Quyết định mở nhà máy ở Bình Dương, và sau này là ở Malaysia. Ban đầu mọi người cũng can ngăn dữ lắm. Đầu tư nhà máy mấy chục tỉ đồng, còn vay thêm ngân hàng nữa, nếu rủi ro là… đi tất!
Đầu tư sản xuất cũng khắc nghiệt lắm, có lúc tưởng chừng tiêu rồi, nhưng lúc khó khăn thay vì dừng lại tôi vẫn vay thêm ngân hàng củng cố chất lượng tốt hơn, vì tôi chọn đối tượng khách hàng quốc tế tầm trung và cao cấp. Hiện An Cường đã có tới gần 1.000 mẫu mã đạt chuẩn quốc tế, thiết kế luôn theo kịp xu hướng thế giới. An Cường vừa ký được hợp đồng xuất khẩu gần 1 triệu USD trong hội chợ VIFA-EXPO 2015.
Để lọt vào chuỗi giá trị toàn cầu, An Cường đã trải qua những khó khăn nào?
Công nghệ có thể mua được, chất lượng khi mình đã chuẩn hoá rồi cũng không ngại. Khó nhất là ra thế giới. Cùng ngành hàng như mình, những tập đoàn quốc tế hàng trăm năm, thị trường rộng lớn, mở nhà máy sáu tháng đã chạy hết công suất có lời rồi. Mình hai năm mới chạy hết công suất. Nguồn tiền của họ rẻ, lãi suất 1 – 2%, mình tới 7 – 8%… Cạnh tranh rất mệt mỏi, nhất là đụng với Trung Quốc, Malaysia. Phải làm thật tinh tế, đầu tư máy nhỏ hơn, dây chuyền “độc”, cao cấp hơn, để làm ra những chi tiết họ không làm được, cùng với những tiểu xảo nhờ tay nghề thủ công, bao bì đẹp…
Nhưng khi công ty phát triển vượt quá tầm mức kiểm soát của mình, anh đã phải vô cùng lao đao để tái cấu trúc? Anh có định tìm kiếm CEO mới thay mình?
Doanh thu vài trăm tỉ thì không sao. Đến lúc phát triển vụt lên, anh em cố gắng hết sức nhưng mọi thứ vẫn “trào” qua tay mình. Tất cả rối beng lên, dù phòng nào cũng có phần mềm quản lý. Mình có trả lương gấp đôi cũng thế thôi, vì lực bất tòng tâm, nhưng không ai dũng cảm nói ra điều đó. Tôi không trách họ, mà tự trách mình, buộc phải tái cấu trúc.
Giống như mất bò mới lo làm chuồng, rất ít doanh nghiệp Việt Nam để ý tái cấu trúc từ sớm, coi là… phí tiền. Nhiều người không muốn hợp tác, 70% đồng ý, 30% phản đối, vì tái cấu trúc, kiểm tra chéo nhau lòi ra “đuôi chuột”. Tôi phát hiện ra ai phản đối nhiều nhất là người đó có vấn đề. Chọn phương án dùng người cũ “kích” lên, chứ không thay máu hoàn toàn, yếu đâu bổ sung đó. Nhờ tái cấu trúc gánh nặng của mình giảm đi rất nhiều. Để anh em tự quyết, mạnh dạn giao quyền, truy trách nhiệm, cương quyết không vượt cấp… Vai trò CEO của tôi bây giờ nhẹ nhàng lắm, có thể làm 5 – 7 năm nữa vẫn OK, vì mình đã già đâu (cười sảng khoái).
Làm thế nào để tái cấu trúc lại chính mình?
Là dân quản trị, tôi biết cái gì nên làm. Mình phải tự làm khẩu hiệu để trong phòng: “Mục tiêu rõ ràng; chiến lược đúng đắn; quản trị thông minh; đúng người đúng chỗ; giận quá mất khôn”. Tính tôi nóng lắm, khó nhất là vượt qua lực cản trong chính mình. Phải mạnh dạn thay đổi, chấp nhận chỗ nào yếu quá mới phải đổi người. Tôi thậm chí còn bị mấy ông tài xế… doạ giết nữa! Bên trong thì lãn công. Vợ nhiều lúc cũng… doạ, vì 7, 8 giờ mới về nhà, cuối cùng vợ cũng hiểu.
Những tố chất nào giúp anh vượt qua bao thử thách của nghiệp kinh doanh?
Tôi đã trải qua nhiều thất bại. Cách đây hơn mười năm cũng mở nhà hàng đầu tư 2 tỉ nhưng thất bại. Sau đó mở công ty quảng cáo cũng thất bại luôn. May không dính chứng khoán, bất động sản. Giờ bạn bè rủ rê biết từ chối vì đã trả giá rồi. Tôi hiểu phải tập trung vào thế mạnh của mình. Làm gì thì làm đừng nghĩ ngắn, xác định rõ mình làm gì, bán cho ai, bán ở đâu, bán thế nào, còn làm thế nào thì không khó đâu. Phải đam mê mới truyền được hồn vào sản phẩm. Cái đẹp, sự đa dạng phong phú của nội thất làm cho tôi bị cuốn hút và theo luôn. Ngày xưa gỗ công nghiệp giả lắm, cực kỳ xa lạ. Giờ gỗ công nghiệp còn đẹp hơn cả gỗ tự nhiên, cho trí tưởng tượng người ta đi xa hơn.
Tôi là người nói 10 làm được 7 – 8, chịu lăn lộn, gương mẫu. Lên nhà máy làm đủ mọi việc, từ lái xe nâng, xe tải, mồ hôi lúc nào cũng ướt đẫm. Lòng đam mê công việc rất lớn. Tôi yêu mến sản phẩm của mình, dành hết nhiệt huyết cho nó, vất vả một nắng hai sương với nó.
Mỗi lần câu lạc bộ doanh nhân 2030 đi làm từ thiện, đều thấy anh tham gia nhiệt tình?
Hoàn toàn tự nhiên theo cái tâm của mình thôi, tôi nghĩ sống đạo đức, có tâm thì mọi việc sẽ tốt. Quỹ Nụ cười hy vọng An Cường làm nhiều năm nay rồi. Tôi ngưỡng mộ các tỉ phú nước ngoài cho cả tài sản của họ để làm từ thiện. Từ thiện phải tự nguyện chứ đừng để xin cho.
Tôi học hỏi rất nhiều từ bố mẹ. Tiền lương hưu, các con cho tiêu bao nhiêu còn lại cho người nghèo, xây cầu từ thiện hết. Tôi cũng dạy cho lính của mình được phước phải chia sẻ cho người khác. Trong xã hội, phúc người này hưởng hết là thiệt thòi người khác. Trong gia đình cũng thế, người này thành công thì người khác chịu nạn thay.
Điều gì anh muốn để lại cho các con?
Tôi vẫn thường cảnh báo chỉ để lại cho con 10% gia sản, còn lại cho từ thiện. Là người bố doanh nhân, phải chia thời gian dành cho gia đình, nếu chỉ mang cục tiền về thì không tìm thấy hạnh phúc đâu. Mỗi năm gia đình tôi đều đi du lịch hai lần, cuối tuần tôi thường ở nhà chở vợ con đi chơi, ăn uống. Tôi rất ít ăn nhậu ở ngoài, sáng đi làm từ tinh mơ, cầm theo cặp lồng cơm vợ nấu, vì vợ tôi nấu món Bắc rất ngon.
Kim Yến (thực hiện) – Hoàng Tường (hoạ chân dung)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này