08:59 - 21/03/2016
Sharapova và thói tiết kiệm của cơ quan phòng chống doping thế giới
Sharapova có một công việc làm ăn trị giá 30 triệu USD mỗi năm chắc chắn chả dại gì cố tình dùng một loại thuốc để rồi đối diện với nguy cơ đổ bể như hiện nay.
Meldonium và Maria Sharapova, hai danh từ này gắn với nhau trong hơn một tuần qua.
Nhưng ít ai để ý rằng trong vòng mười tuần đầu tiên của năm 2016, đã có 99 mẫu thử doping của 99 vận động viên (VĐV) dương tính với dược chất meldonium này, theo cơ quan Phòng chống doping thế giới (WADA).
Tuần qua tuần, sẽ lại có thêm những trường hợp mới.
Số lượng VĐV dương tính với một loại chất cấm trong một khoảng thời gian ngắn chưa bao giờ nhiều như với meldonium như hiện nay.
Cơn địa chấn doping xảy ra với một loại chất gần đây nhất là vào năm 2010, khi chất methylhexaneamine bị cấm, nhưng cả năm 2010 đó cộng lại chỉ là 123 trường hợp.
Nhiều VĐV “gục ngã” với meldonium như vậy chứng tỏ một điều: các VĐV xem và dùng meldonium để tăng sự bền bỉ, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục chứ không phải để điều trị các hội chứng về tim mạch như đúng với chức năng loại thuốc này phục vụ. Không thể nào có nhiều VĐV đòi điều trị tim mạch như vậy.
Nhưng số lượng các VĐV “gục ngã” do meldonium cũng chứng tỏ một điều nữa: cơ chế thông tin của WADA là có vấn đề.
Loại thuốc này bắt đầu xuất hiện tại Latvia vào những năm 1970, từ bấy đến nay là gần 40 năm người ta sử dụng bình thường.
Khi cần cấm nó đối với các VĐV thì WADA phải có một chiến dịch truyền thông đặc biệt, hơn là làm theo cách thông thường.
Meldonium không được cấp giấy phép bán ở Mỹ và EU nhưng được các nước Đông Âu dùng rộng rãi, không có một chiến dịch truyền thông lớn nhắm đến Đông Âu, dễ khiến giới thể thao ở đó tin rằng WADA với phương Tây đứng sau dùng các phương sách triệt hạ họ.
Những nghi ngại về meldonium đã có từ đầu năm 2014, khi người của cơ quan Chống doping Mỹ (USADA) nhận nguồn tin rằng khá nhiều VĐV Đông Âu dùng meldonium để tăng cường hiệu quả thi đấu, họ đã cùng WADA tăng cường khảo sát.
Tháng 9/2014, WADA đưa meldonium vào danh sách giám sát chặt chẽ (chưa cấm) của năm 2015. WADA phân tích 8.300 mẫu thử doping vào đầu năm 2015 thu thập được 182 mẫu có chứa meldonium.
Tiếp đó, tại đại hội Thể thao châu Âu 2015, họ phát hiện gần 500 trong số 6.000 VĐV tham dự dùng dược chất này. Nhưng những kết quả phân tích kể trên lại bị kẹp vào hồ sơ lưu hành nội bộ, thay vì công bố rộng rãi để khuyến cáo những người đang dùng nên bắt đầu thay đổi thói quen đi là vừa.
Ngày 30/9/2015, meldonium chính thức được WADA đưa vào danh mục chất cấm dùng, bắt đầu thành hiệu lực từ 1/1/2016.
Thay vì thiết lập một chiến dịch truyền thông rầm rộ để phổ biến điều này, WADA làm theo cách thông thường: gửi danh sách chất cấm dùng đến các cơ quan chống doping ở các quốc gia và các liên đoàn thể thao quốc tế, để các cơ quan này thực thi trách nhiệm phổ biến đến các VĐV.
Vấn đề là các tổ chức phía dưới này có thực thi nhiệm vụ đó một cách đúng mực hay không thì chẳng ai rõ. Liệu một VĐV bóng bàn Nepal hay một VĐV bi sắt của Lào biết được danh mục thuốc cấm gồm có những gì?
Nga bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Những vụ việc tiêu cực trong thể thao và phòng chống doping của Nga trong năm 2015 đã gây ra khó khăn trong việc truyền tin.
Anna Antselovich, người đứng đầu cơ quan Chống doping Nga, nói rằng các hình phạt từ quốc tế với cơ quan của bà vào cuối năm 2015 đã làm tổn hại đến dây chuyền thông tin về meldonium: “Chúng tôi không thể tổ chức được các hội thảo, bài giảng mang tính giáo dục về meldonium đối với các VĐV, huấn luyện viên và những người làm việc trong các liên đoàn thể thao”.
Elizaveta Tuktamysheva, nữ VĐV vô địch trượt băng nghệ thuật thế giới 2015, nói cô cũng dùng meldonium từ trước, và cô chỉ biết lệnh cấm thông qua các bạn cô, chứ không phải từ nguồn chính thức.
Sharapova có một công việc làm ăn trị giá 30 triệu USD mỗi năm chắc chắn chả dại gì cố tình dùng một loại thuốc để rồi đối diện với nguy cơ đổ bể như hiện nay.
Nhiều người trách cô quản lý công việc làm ăn to thế lại bất cẩn như vậy. Nhưng cũng phải thông hiểu cho cô có quá nhiều việc để phải ngồi dò cái danh sách dài hơn trăm trang như vậy.
Đội ngũ phụ tá y tế cho cô toàn người Mỹ có lẽ không dành sự chú ý đặc biệt với một loại thuốc từ Đông Âu. Cô sống ở Mỹ là chính, không có những người bạn thông báo cho cô như trường hợp của Tuktamysheva.
Phải chi WADA có một chiến dịch truyền thông đủ lớn để không có nhiều người phải khóc hận như Sharapova.
Thái Hà
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này