09:25 - 27/03/2019
Nôn nóng thanh toán dịch tả heo dễ gây rối loạn thị trường
Ngành chăn nuôi heo đang trải qua đợt khủng hoảng nặng nề do dịch tả heo châu Phi (ASF) ngày càng khó kiểm soát.
Vấn đề người chăn nuôi lo lắng nhất hiện nay không chỉ dừng lại ở việc tìm cách bảo vệ đàn heo, mà làm sao tiêu thụ hết số heo còn tồn đọng…
Giá và sức tiêu thụ tiếp tục giảm
Ông Nguyễn Anh Vũ, thương lái bán heo ở chợ đầu mối Tân Xuân, Hóc Môn, cho hay tình hình thị trường tiêu thụ thịt heo đang giảm sút nghiêm trọng. Nhiều ngày nay, lượng heo về chợ Hóc Môn mỗi đêm chỉ còn hơn 3.000 con, giảm một nửa so với trước thời điểm xảy ra dịch tả châu Phi, nhưng vẫn khó bán. Theo ông Vũ, người tiêu dùng, nhất là các bếp ăn trường học, công ty và các doanh nghiệp đang quay lưng lại với thịt heo, khiến cho sức tiêu thụ giảm ít nhất 50%.
“Từ 200 con heo mỗi đêm, tuần đầu tháng 3 tui đã giảm thêm 50 con.Bây giờ mỗi đêm đưa xuống chợ đầu mối có 100 con và có sẵn mối mang mà bán vẫn không hết.Cứ đà này chắc đầu tháng 4 tới phải giảm nữa, chứ mổ ra bán không hết chỉ có nước ôm lỗ”, ông Vũ nói.
Giá heo hơi khu vực phía Nam còn trung bình 39.000 – 42.000 đồng/kg, vẫn cao hơn so với phía Bắc là 32.000 – 36.000 đồng, nhưng hầu hết chủ trại và các công ty chăn nuôi lớn đều thừa nhận, nếu có giảm thêm nữa cũng không bán được nên cứ “neo” giá lại. Ông Trần Quang Trung, một chủ trại ở huyện Thống Nhất, Đồng Nai, nói lượng heo dư thừa mỗi ngày một tăng, do chỉ bán được khoảng 40%. Giám đốc kinh doanh một công ty chăn nuôi lớn ở Đồng Nai cũng thừa nhận, bây giờ mỗi ngày cần bán 10 con heo nhưng thị trường chỉ tiêu thụ được 4 con, còn tồn 6 con ở trại. Tình cảnh này đang khiến người nuôi và công ty chăn nuôi hoang mang, do đàn heo ngày càng dư thừa về số lượng lẫn trọng lượng.
“Heo tồn ngày nào cũng phải cho ăn, trọng lượng lên đến hơn 150kg mỗi con, vừa phát sinh thêm chi phí nuôi mà nguy cơ dịch bệnh cũng cao”, vị giám đốc trên chia sẻ.
Theo các chuyên gia ngành chăn nuôi, tình cảnh thị trường thịt heo năm nay trái ngược năm 2016 và 2017. Lúc đó nguồn cung heo cũng dư thừa, cơ quan chức năng kêu gọi giải cứu và nhà nhà đã tăng ăn thịt heo mới giải quyết được. Ngoài ra, thời điểm đó Việt Nam vẫn xuất khẩu được lượng lớn heo sữa đi Hong Kong, Đài Loan, giúp nguồn cung giảm đáng kể. Còn nay, cũng với lượng heo đó, nhưng trước lo ngại dịch bệnh, hầu hết người dân lại có tâm lý e dè ăn thịt heo, ngay đến cả trường học, bếp ăn tập thể, các công ty cũng công bố ngưng sử dụng thịt heo… và các thị trường ngưng nhập khẩu, khiến sức tiêu thụ giảm nghiêm trọng. Tính toán của bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, lượng heo xuất chuồng mỗi tháng của Việt Nam là 3 triệu con, tức người chăn nuôi và các doanh nghiệp cần bán 100.000 con heo mỗi ngày, nhưng khảo sát thị trường cho thấy sức mua giảm ít nhất 50%, nên mỗi ngày đang dư thừa tới 50.000 con heo.
“Nguyên tắc có bao nhiêu con heo đến tuổi xuất chuồng bị tồn ở trại, thì có bấy nhiêu con cai sữa, heo hậu bị cũng ách lại. Vậy nên, nếu chúng ta không sớm tìm cách khắc phục đầu ra, e là thời gian ngắn nữa nguồn cung heo sẽ tăng đáng kể, lúc đó không còn trại nhốt heo”, ông Trần Quang Trung phân tích.
Không liên quan an toàn vệ sinh thực phẩm
Dịch tả heo tiếp tục lan nhanh, nhưng không phải khó kiểm soát nếu như các trang trại đồng loạt áp dụng các biện pháp an toàn sinh học. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp chăn nuôi cho rằng, bên cạnh biện pháp chống dịch, ngăn chặn lây lan (ưu tiên hàng đầu), bộ Nông nghiệp phải tính đến ngay phương án phối hợp với các bộ ngành tìm giải pháp tiêu thụ số heo còn dư thừa. Bởi nếu cứ để tồn đọng ở các trang trại lâu ngày, mật độ đàn và trọng lượng heo tăng lên sẽ làm giảm sức đề kháng, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh rất cao; không chỉ dịch ASF mà còn nảy sinh nhiều dịch bệnh khác.
Theo nhiều ý kiến, chính việc các bếp ăn tập thể, nhà trẻ, doanh nghiệp chế biến thực phẩm đưa ra công bố ngưng lấy thịt heo nuôi trong nước, quảng cáo sai lệch; đã gây sự hiểu sai về dịch ASF và làm ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý tiêu dùng của người dân. Do đó, biện pháp trước mắt là cần phải truyền thông lại cho người tiêu dùng hiểu dịch ASF không liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm, từ đó không lo ngại về loại dịch bệnh này. Trong lúc này, thị trường rất cần phát ngôn chính thức từ bộ Y tế, có vai trò quan trọng để lấy lại lòng tin của dân.
“Ngành chăn nuôi đang cần một cuộc giải cứu tiêu dùng nữa, nó không chỉ tiêu thụ hết lượng heo tồn đọng, mà còn giảm nguy cơ dịch bệnh nảy sinh và giúp người nuôi giảm thiệt hại, có vốn tái đầu tư tạo nguồn cung cho thị trường sau khi hết dịch”, chuyên gia chăn nuôi, đồng thời là chuyên viên cấp cao công ty chăn nuôi C.P Việt Nam, ông Kiều Minh Lực nói.
Cũng theo ông Kiều Minh Lực, hiện nay các quy định về lưu thông, vận chuyển heo thịt, heo giống (heo con cai sữa và heo hậu bị) đang cản trở, gây phức tạp cho tình hình tiêu thụ. Chẳng hạn, công văn 1960/2017/BNN-TY quy định số lượng mẫu xét nghiệm/xuất bán đối với hộ chăn nuôi quy mô nhỏ là 3 – 5 mẫu, trang trại tuỳ quy mô là từ 5 – 29 mẫu là quá nhiều, sẽ làm tăng chi phí, vì mẫu máu xét nghiệp ASF hiện tại lên đến 520.000 đồng.
“Trong lúc giá heo hơi giảm, người nuôi thua lỗ và cần giải quyết nhanh đàn heo, thì nên giảm xuống còn 1 mẫu/lần xuất bán/tuần, để giảm chi phí xét nghiệm”, ông đề nghị.
Ngoài ra, ngay trong lúc này, các doanh nghiệp và người nuôi cũng kiến nghị bộ Nông nghiệp phải có giải pháp thắt chặt nhập khẩu thịt heo, để tạo thuận lợi cho tiêu thụ thịt heo trong nước. “Có doanh nghiệp tại thời điểm này đã nhập 1.600 tấn và dự kiến chuẩn bị nhập 2.000 tấn, trong khi thịt heo trong nước không tiêu thụ được, giá đang giảm. Việc nhập khẩu này đã vô hình trung cho rằng sản phẩm chăn nuôi trong nước không đảm bảo”, giám đốc một doanh nghiệp chăn nuôi ở Đồng Nai, bức xúc.
Biện pháp trước mắt là cần phải truyền thông lại cho người tiêu dùng hiểu dịch ASF không liên quan đến an toàn vệ sinh thực phẩm, từ đó không lo ngại về loại dịch bệnh này. Trong lúc này, thị trường rất cần phát ngôn chính thức từ bộ Y tế, có vai trò quan trọng để lấy lại lòng tin của dân.
bài, ảnh Bảo Anh (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này