16:34 - 07/11/2017
Ông Trump rời Nhật Bản, trắng tay về thương mại
Họ cùng nhau ký dòng chữ “Donald & Shinzo“ lên những chiếc mũ bóng chày. Họ cùng chơi golf 9 lỗ nhưng không ghi điểm số. Họ đã có một bữa ăn tối thân mật và liên tục dành những lời khen ngợi cho nhau.
Tuy nhiên, bất chấp tất cả sự nỗ lực thể hiện giữa Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, Nhật Bản đã không có nhiều hành động cụ thể để giải quyết các khiếu nại chính của ông Trump: điều chỉnh những gì mà ông coi là một mối quan hệ thương mại không công bằng với Nhật Bản.
Đối với Trump, được biết đến nhiều hơn vì đã “tình bạn hoá” được mối quan hệ với người đồng cấp Nhật Bản, mối quan hệ với ông Abe là một cách để cho thấy Trump có thể hoà hợp với các lãnh đạo khác trên toàn cầu. Hai người cũng đồng ý về cách tiếp cận cứng rắn với Triều Tiên.
Tuy nhiên, trong suốt chuyến thăm hai ngày của ông Trump, ông Abe công khai né tránh các cuộc đàm phán về những nhượng bộ thương mại lớn mặc dù Trump vẫn tiếp tục nêu lên. Chỉ có một dự án đầu tư lớn duy nhất – dự án trị giá 1 tỷ đôla của Tennessee từ Công ty sản xuất phụ tùng ôtô Denso Corp –là tin cũ, trái ngược với kế hoạch của Trump khi đã thông báo rằng sẽ có hàng loạt hợp đồng hàng tỷ đô la sẽ được ký kết, đặc biệt là tại điểm dừng chân ở Trung Quốc vào cuối tuần này.
Trump đã đề nghị các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản xây dựng thêm nhiều nhà máy ở Mỹ, hoặc tăng khả năng để ôtô của Mỹ có thể được xuất khẩu nhiều hơn vào thị trường Nhật Bản. Hãy đầu tư vào Mỹ, Trump nói, và ông hứa sẽ đảm bảo rằng họ sẽ được tạo điều kiện tối đa trong quá trình đầu tư của mình. Tuy nhiên, sự chệch hướng của Abe cho thấy Trump sẽ không dễ dàng thu hẹp được 69 tỷ đôla thâm hụt thương mại với Nhật Bản, chủ yếu do tỷ lệ nhập khẩu ô tô và đồ điện tử của Mỹ.
Theo Hiroyuki Kishi, giáo sư của Đại học Keio và cựu quan chức Bộ Thương mại thì một vấn đề lớn đối với Abe là ông không chắc chắn Hoa Kỳ muốn chính xác điều gì. Ví dụ về ôtô, các quan chức Nhật cho rằng các loại xe hơi của Mỹ không phù hợp với thị trường Nhật Bản- người tiêu dùng không muốn mua chúng.
“Trump đang nói những điều này bởi vì ông ấy tin rằng những lời hứa của mình sẽ thành hiện thực”, Kishi nói. “Nếu nhìn vào thực tế và những gì cần phải làm thì sẽ thấy còn phải đàm phán rất nhiều. Tôi không biết liệu chúng ta có thể thực sự đến được giai đoạn đó hay không. Nói chung tình hình sẽ không có gì thay đổi”
Đối với Mỹ, thâm hụt thương mại với Nhật Bản chỉ đứng sau Trung Quốc. Trump đã nói rằng ông luôn coi các con số như là một loại thẻ điểm công bằng và bất kỳ con số nào có dấu trừ cho Hoa Kỳ thì đều có nghĩa là phía bên kia bằng cách nào đó vi phạm các quy tắc.
“Không công bằng”
“Ngay bây giờ thương mại của chúng tôi với Nhật Bản là không công bằng và không rộng mở”, Trump nói với các lãnh đạo doanh nghiệp ở Tokyo hôm thứ hai vừa rồi.
Nhưng Abe đã không quên rằng đó là do Trump đã rút khỏi hiệp định thương mại quan hệ đối tác xuyên Thái Bình Dương giữa 12 quốc gia, và Tổng thống Mỹ một lần nữa lại bảo vệ quyết định này của mình vào ngày thứ hai vừa qua. Thủ tướng Abe đã đứng ra để cố gắng hoàn tất thỏa thuận này. Các quan chức Nhật Bản cũng cho biết TPP sẽ giúp thu hẹp khoảng cách thương mại.
Nhật Bản vẫn coi trọng mối quan hệ đối tác song phương với Mỹ mà Trump tìm kiếm, nhưng đang dành phần lớn năng lượng của mình vào một quá trình được gọi là “TPP 11” – một nỗ lực giữ nguyên khuôn khổ không có Mỹ. Abe cũng miễn cưỡng chấp nhận việc lĩnh vực nông nghiệp được bảo hộ cao của Nhật Bản gặp nguy cơ cao hơn trong quan hệ song phương với Mỹ.
Tuy nhiên, Nhà Trắng đang nóng lòng tìm cách nới lỏng rào cản đối với việc xuất khẩu nông sản và gia cầm của Hoa Kỳ. Các nhà sản xuất Mỹ lo ngại rằng họ đang mất thị phần và muốn giảm thuế đối với thịt bò, thịt lợn, sữa, hoa quả và rau quả.
Nhật Bản mong muốn rút khỏi các cuộc đàm phán thương mại giữa Phó Tổng thống Mike Pence và Phó Thủ tướng Taro Aso, một hình thức để Trump và Abe có thể tập trung chủ yếu vào quốc phòng. Pence đã yêu cầu Nhật Bản thu hồi các lệnh khẩn cấp hạn chế nhập khẩu đối với thịt bò đông lạnh của Mỹ, mức thuế áp cho mặt hàng này đã tăng lên 50% từ 38,5%. Điều này đã dẫn đến sự sụt giảm hàng tháng trong xuất khẩu thịt bò đông lạnh của Hoa Kỳ.
Thiết bị quốc phòng
Chính quyền Trump cũng muốn Nhật Bản mở rộng việc sử dụng khí tự nhiên hóa lỏng của Mỹ, với hy vọng việc xuất khẩu mặt hàng này có thể giảm thâm hụt thương mại. Gary Cohn, cố vấn kinh tế hàng đầu của tổng thống, đã lên tiếng ủng hộ một trạm đầu cuối ở Tây Bắc Hoa Kỳ để gửi các tàu chở dầu chứa đầy LNG đến châu Á. Nhà Trắng cũng hy vọng rằng việc này có thể tăng cường mối quan hệ trong lĩnh vực vận chuyển giữa hai nước thông qua việc điều phối các dự án phát triển cơ sở hạ tầng và bảo trì. Trump cũng đã nói về việc mua sắm thiết bị phòng thủ quân sự gần đây của Nhật nhằm đối phó mối đe dọa từ chương trình hạt nhân của Triều Tiên. Abe đã liệt kê một số hệ thống phòng thủ tên lửa mà Nhật Bản đang có kế hoạch mua cũng như máy bay tiêm kích F-35A của tập đoàn Lockheed Martin. Tuy nhiên, tất cả các giao dịch trước đó đã được thông báo. Đối với Trump, quan trọng nhất là Nhật Bản và Hoa Kỳ đã đạt được sự thống nhất về vấn đề Triều Tiên.
Tìm kiếm việc làm
Kunihiko Miyake, cựu quan chức ngoại giao cho biết: “Không có hội nghị thượng đỉnh Nhật Bản-Hoa Kỳ nào tập trung nghiêm túc vào tình hình an ninh ở Châu Á trong vài thập kỷ qua. Tôi muốn nói đây là thời điểm rất quan trọng khi mà hai nhà lãnh đạo Nhật Bản và Mỹ đang tìm cách cùng nhau giải quyết những vấn đề lo ngại của họ trong khu vực.”
Về thương mại, Trump đã đạt được những kết quả ban đầu tuy không mấy ấn tượng, ngay cả khi ông đang tay trắng rời khỏi Nhật Bản. Và trong khi ông gọi Abe là “nhà thương thuyết rất cứng rắn”, ông cũng nhấn mạnh rằng còn rất nhiều cơ hội chưa được khai thác. “Một trong những điều tôi nghĩ là rất quan trọng rằng thủ tướng sẽ mua một lượng lớn thiết bị quân sự”, ông Trump đã quay lại nói với thủ tướng Abe tại cuộc họp báo. “Điều đó có nghĩa là sẽ tạo ra rất nhiều công việc cho chúng tôi và mang lại an toàn cho Nhật Bản.”
Ngân Giang (theo Bloomberg)
Theo Thời Đại
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này