19:39 - 11/10/2018

Các lữ đoàn dê chống cháy rừng chết người ở Bồ Đào Nha

Fernando Moura và đàn gia súc của ông trông không giống các vị anh hùng tí nào nhưng người nông dân Bồ Đào Nha và 370 con dê là những tân binh mới nhất trong cuộc chiến chống cháy rừng vào mùa hè của đất nước.

Bồ Đảo Nha đã thuê 40 đàn dê gặm sạch bụi rậm ở các sườn núi để ngăn nạn cháy rừng. Ảnh: TL

Hy vọng sẽ ngăn chận các vụ cháy rừng đe dọa núi non của đất nước nỗi năm, chính phủ Bồ Đào Nha đã thuê dê để gặm các bụi rậm và tạo ra những rào cản lửa tự nhiên, chi phí hiệu quả.

Nhiệt độ tăng cao thường làm gây ra những ngọn lửa trên các dãy núi khắp Bồ Đào Nha, buộc nhà chức trách phải gửi đến hàng trăm lính cứu hỏa, binh sĩ và máy bay bơm nước. Hơn 100 người bị thiệt mạng trong các vụ cháy rừng hồi năm ngoái, khiến nổi lên các chỉ trích từ những người lính cứu hỏa, cho rằng thiếu sự phối hợp chính phủ.

Lữ đoàn bốn chân của Moura là một phần của một dự án thí điểm, bắt đầu từ đầu năm nay, để khai quang các vùng đất bụi rậm dễ cháy từ một số các dãy núi quan trọng của Bồ Đào Nha.

Nhà chức trách hy vọng dê chữa cháy sẽ giúp ngăn chận các ngọn lửa lan ra từ khu rừng này đến khu rừng khác và chận đứng tốt hơn bất kỳ ngọn lửa nào.

“Trong quá khứ chúng tôi thường không có những vụ cháy lớn như ngày nay. Chúng tôi từng có hàng trăm bầy gia súc như tôi,” Moura nói với hãng tin AFP. “Bây giờ tôi hầu như là người cuối cùng.”

“Tự nhiên, chi phí hiệu quả”

Trong vòng năm năm tới, Moura và những con dê của ông có một nhiệm vụ – lang thang qua các sườn núi của dãy núi miền trung Serra de Estrela và làm sạch khoảng 50ha đất bụi rậm để tạo ra các bức tường ngăn lửa tự nhiên.

Khoảng 40 đàn dê tham gia trên toàn đất nước theo phát kiến này, được kỳ vọng sẽ đem lại kết quả nhanh chóng mặc dầu các quan chức cho rằng một sự đánh giá đầy đủ về tính hiệu quả của dự án chỉ có được vào cuối kỳ năm năm.

Có khả năng tiếp cận các vùng sâu, nhiều đá, dê có thể hiệu quả hơn con người ngồi máy ủi trên sườn núi.

“Đây là phương pháp tự nhiên và chi phí hiệu quả nhất,” Antonio Borges, Viện trưởng Viện Rừng và bảo tồn thiên nhiên của Bồ Đào Nha (ICNF), nói.

Những cánh đồng bỏ hoang

Vào buổi bình minh mỗi ngày trong năm, Moura nhìn ra các sườn núi và ngọn núi của dãy Serra da Estrela, một trong những ngọn núi cao nhất của vùng đất liền Bồ Đào Nha.

Gậy đi rừng lớn trong tay, người mục tử 49 tuổi dường như nhanh nhẹn và chắc chắn vừa bước đi vừa vỗ về đàn gia súc của ông bằng những tiếng còi được tập luyện thành thạo trong đời trên các sườn núi.

Công việc của ông, Moura được trả 125 euro mỗi héc ta khai quang trong năm đầu, và 25 euro mỗi héc ta cho mỗi bốn năm tiếp theo. Một khoản bổ sung đến từ sữa, pho mát và thịt dê.

Ở các vùng đồi bên trong Bồ Đào Nha, nhiều cư dân đã bỏ đi sống nơi khác. Chỉ còn lại người già trong các ngôi làng, bỏ hoang đất ruộng dễ làm mồi cho lửa. “Có nhiều thực vật hoang dã quanh các làng của chúng tôi,” Moura nói, ngồi trên một mỏm đá granit khổng lồ nhìn xuống sườn núi.

Kết quả lâu dài

Sau trận cháy rừng nghiệt ngã năm ngoái, mùa hè này yên ả hơn, với vụ cháy nổi lên ít đáng kể, các bề mặt bị thiêu rụi giảm 60% so mức trung bình mười năm qua và không có tử vong.

Tuy nhiên, hồi tháng 8, lửa đã thiêu rụi vùng Algarve, đe doạ điểm đến du lịch.

“Bồ Đào Nhà vẫn còn rất dễ tổn thương,” Tiago Oliveira, trưởng nhóm chuyên gia chịu trách nhiệm cải cách chống cháy rừng do chính phủ giao, nói.

“Các phát kiến mới đối với việc quản lý rừng sẽ mất hàng thập kỷ để cho kết quả sản xuất. Đó là nhiệm vụ lâu dài.”

Đối với Moura và đàn gia súc của ông, ngày làm việc kết thúc lúc mặt trời lặn, khi những con dê rời đi cùng với những con chó chận súc vật để vào một cái chuồng vây nằm giữa rừng núi hùng vĩ, trong khi Moura trở về làng của ông trong thung lũng với ít sữa cho vợ làm pho mát.

Sáng hôm sau, ông lại dậy sớm và đi về phía những sườn dốc đối với ông là một công việc đáng yêu.

“Những con dê của tôi, tôi thực sự thích chúng. Chính tôi gầy dựng đàn gia súc này,” ông nói. “Tôi từng thử làm việc cho một nhà máy. Nhưng chuyện ấy không dành cho tôi. Tôi có thể không bao giờ xa những con dê của tôi.”