09:09 - 19/01/2017
Lên tuyến trên, lợi bất cập hại
Không tin tưởng hệ thống y tế cơ sở, không ít người đã đánh cuộc với số mệnh khi bỏ bệnh viện tuyến trước – nơi điều trị được nhiều bệnh phổ biến – để chạy lên tuyến trên chữa bệnh, nơi quá tải bệnh nhân và thầy thuốc làm việc nhiều áp lực.
Ngày 13/1/2017, tại khoa ngoại gan mật tuỵ bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM, chị H.T.D, ngụ tại Bình Dương, kể lại cuộc “phiêu lưu” ẩn chứa nhiều bất trắc mang con mười tuổi đi cấp cứu: “Trước đó một tuần con tôi được bạn chở xe đạp từ trường về nhà. Trên đường đi, xe vấp phải một gờ đá và hai đứa ngã xuống. Về tới nhà, cháu vẫn bình thường nhưng sau đó vài tiếng cháu kêu đau bụng và không nói chuyện với ai. Đưa ra bệnh viện huyện khám, bác sĩ siêu âm bụng nghi cháu bị xuất huyết bên trong và chuyển lên bệnh viện tỉnh. Ở đây bác sĩ nghi cháu bị vỡ lách và điều trị bảo tồn. Nhưng hôm sau tình trạng chuyển nặng, bác sĩ đề nghị cắt lách để bảo vệ tính mạng, gia đình không chịu nhất quyết đưa lên bệnh viện Chợ Rẫy để điều trị”.
BSCK2 Bùi An Thọ, phó khoa ngoại gan mật tuỵ bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM, nói: “Đó là một quyết định quá mạo hiểm vì trên đường đi lách có thể vỡ ra bất kỳ lúc nào do dằn xóc. Khi đó máu chảy ồ ạt trong bụng thì bệnh nhân có thể tử vong bất kỳ lúc nào. Trong trường hợp này, gia đình nên để lại bệnh viện tỉnh điều trị vì cắt lách là một phẫu thuật không quá khó, bệnh viện địa phương nào cũng làm được”.
Hỏi tại sao không để con lại địa phương điều trị mà quyết đưa lên tuyến trên, chị D. chia sẻ: “Thú thật tôi không tin vào bệnh viện tỉnh vì nghe nói ở đây cũng có nhiều sự cố chuyên môn. Nhưng giờ đây tôi nghĩ đó là quyết định không đúng, bởi trên đường đi nếu có sự cố gì cho con chắc chắn tôi sẽ hối hận suốt đời”.
Thời gian chuyển viện từ bệnh viện Bình Dương lên bệnh viện Chợ Rẫy mất 30 phút, bệnh nhân được một bác sĩ và một điều dưỡng hỗ trợ, may mắn là hành trình an toàn. Ngay trong đêm, bác sĩ bệnh viện Chợ Rẫy cắt lách cấp cứu cho con chị D., hút được nửa lít máu đọng trong ổ bụng, cất được nguy cơ tử vong treo lơ lửng trên đầu bệnh nhi.
Không trách chị D. vì chị không hiểu chuyên môn và cũng bị áp lực phải cứu con, nhưng theo BS Thọ, không ít trường hợp chuyển bệnh lên tuyến trên không đúng còn do tuyến dưới không nắm được thông tin khả năng chuyên môn của các bệnh viện, chuyển bệnh sai chỗ sẽ gây khó khăn cho bệnh viện tiếp nhận hoặc có thể dẫn đến nhiều nguy cơ không lường được.
BS Thọ nói: “Thời tôi học y khoa chúng tôi luôn nghĩ cấp cứu chấn thương sọ não là phải chuyển đến bệnh viện Chợ Rẫy, nhưng giờ đây nhiều bệnh viện đã làm được, đặc biệt bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM, nơi cấp cứu rất tốt các ca chấn thương đầu trẻ em. Ngay cả bác sĩ không phải ai cũng biết điều này, vì thế cứ chấn thương sọ não, từ người lớn đến trẻ em là người ta tìm đến bệnh viện Chợ Rẫy”.
Tháng 6/2011, bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM ra mắt khoa ngoại thần kinh, đây là khoa ngoại thần kinh nhi đầu tiên của các tỉnh phía Nam. Từ đó đến nay, nơi đây đã cấp cứu và điều trị thành công hàng trăm ca chấn thương sọ não, vết thương đầu nguy hiểm ở trẻ em, thậm chí có những ca bệnh “ngàn cân treo sợi tóc”. Ba năm sau, với sự chuyển giao kỹ thuật của bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM, bệnh viện Nhi Đồng Nai cũng mổ được chấn thương sọ não.
BS Thọ giải thích, bệnh nhân đến thì bệnh viện Chợ Rẫy phải tiếp nhận, nhưng với áp lực quá tải bệnh nhân, bác sĩ làm việc trong môi trường căng thẳng, việc điều trị có thể dẫn đến những bất trắc không lường được. Ông nói: “Chúng tôi từng tiếp nhận nhiều trường hợp vỡ gan, lách rất nguy hiểm, đôi khi không đến trực tiếp từ chấn thương mà do quá trình chuyển viện xa xôi, trên đường đi xảy ra sự cố. Hơn 50% lượng bệnh vào khoa chúng tôi là bệnh viện tỉnh thừa sức làm được, bệnh nhân không cần đi xa vì có thể trả giá do những nguy hiểm trên đường đi”.
Một nguy cơ khác liên quan đến chuyên môn BS Thọ cũng đề cập, đó là thiếu dụng cụ, trang thiết bị phù hợp nếu tiếp nhận điều trị cho trẻ em. Thật vậy, để cấp cứu hoặc phẫu thuật những trẻ quá nhỏ, bác sĩ cần những dụng cụ chuyên dụng có kích thước phù hợp, nhưng do bệnh viện Chợ Rẫy là nơi chữa trị người lớn, không có dụng cụ cho trẻ nhỏ, việc cấp cứu hoặc phẫu thuật sẽ gặp nhiều khó khăn.
Quá tải tại hầu hết các bệnh viện TPHCM được xem là “căn bệnh trầm kha” nhiều năm nay và việc tìm ra thuốc chữa bệnh này vẫn là chuyện xa vời. Nỗ lực chuyển giao kỹ thuật chuyên môn của bệnh viện tuyến trên cho bệnh viện tuyến dưới vẫn không đủ sức níu kéo niềm tin của bệnh nhân khi dăm ba bữa truyền thông lại đăng tải những ca tai biến chuyên môn, bệnh nhân nhập viện từ bệnh nhẹ thành bệnh nặng, thậm chí… tử vong!
Năm 2013, bộ Y tế quyết tâm siết chặt quy chế chuyển tuyến, buộc bệnh viện tuyến trên không được nhận bệnh nhẹ từ tuyến dưới chuyển lên. Nhiều hàng rào đặt ra, thậm chí đánh vào chi trả bảo hiểm y tế của người bệnh, nhưng cho đến nay những biện pháp này dường như chưa phát huy hiệu quả.
Niềm tin của bệnh nhân quyết định tất cả, vì thế dù theo bộ Y tế có đến 60% bệnh nhân khám, chữa bệnh tại bệnh viện tuyến trên là bệnh nhẹ, có thể điều trị tại chỗ, nhưng người dân vẫn nhất quyết bỏ đi không màng tìm đến bệnh viện địa phương.
Tâm An
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này