12:20 - 17/08/2016
Du lịch tế bào gốc thành ‘du lịch rước hoạ’
Nghe quảng cáo của một dịch vụ đưa người ra nước ngoài chữa bệnh bằng liệu pháp tế bào gốc, một bệnh nhân tại miền Tây mắc bệnh Parkinson đã đi Trung Quốc chữa trị.
Về nhà, tiền mất mà bệnh không hết, bệnh nhân phải tìm đến các biện pháp chữa trị kinh điển.
Đó là trường hợp được khoa nội thần kinh bệnh viện đại học Y dược TPHCM ghi nhận. Trong thực tế, chắc hẳn không ít người cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự, có điều họ phải “ngậm bồ hòn làm ngọt”.
Khi bệnh nhân bị “hớp hồn”
Theo xu thế phát triển y học, vài năm gần đây phong trào du lịch y tế ở nước ta cũng nâng cấp thành “du lịch tế bào gốc” (DLTBG), nghĩa là đi nước ngoài chữa bệnh bằng “liệu pháp tế bào gốc” (LPTBG).
Không biết có bao nhiêu người Việt Nam tham gia DLTBG và hiệu quả thật sự như thế nào, nhưng theo TS Phạm Văn Phúc, phó trưởng phòng thí nghiệm nghiên cứu và ứng dụng “tế bào gốc” đại học Khoa học tự nhiên TPHCM, rất khó nói về hiệu quả vì mọi bệnh nhân tham gia liệu pháp này đều phải ký vào bản cam kết chấp nhận mọi rủi ro và không thưa kiện khi có sự cố xảy ra.
Biết ở thế “nắm đàng lưỡi”, bệnh nhân khó từ chối vì những bệnh họ mắc thường là nan y, hoặc chạy chữa nhiều nơi trong nước không khỏi, nên “có bệnh thì vái tứ phương”.
Cũng khó trách người bệnh quá “tin người” vì phần lớn họ thường bị “hớp hồn” bởi những quảng cáo hấp dẫn của cơ sở làm dịch vụ đưa người ra nước ngoài chữa bệnh.
Vào trang chủ website của một trung tâm đưa người sang Trung Quốc chữa bệnh bằng TBG, người ta thấy đập ngay vào mắt dòng chữ rất kêu “TBG, đột phá mới trong điều trị các bệnh nan y”.
Tìm hiểu thêm, người ta dễ bị thuyết phục về những ưu điểm của LPTBG như “kỹ thuật TBG sẽ khiến bệnh nhân không đau, không sợ hãi (…), không động dao kéo, xâm lấn tối thiểu, mang đến hy vọng cho bệnh nhân hiệu quả điều trị trước đây không tốt hoặc không muốn phẫu thuật”, hay “kỹ thuật TBG là liệu pháp khoa học tiên tiến nhất trong lĩnh vực điều trị”.
Phàm trên đời chuyện gì cũng có hai mặt, nhưng website không nói gì đến những hạn chế hay bất lợi của LPTBG.
Không biết bao nhiêu người đã tham gia dịch vụ chữa bệnh của trung tâm này, có điều vào năm vào cuối năm 2014 trung tâm từng bị báo chí phanh phui việc lừa người sang Trung Quốc điều trị suy thận bằng TBG. Sau đó, văn phòng của trung tâm ở TPHCM đóng cửa, chỉ còn văn phòng ở Hà Nội.
Nguy cơ làm chuột bạch
Trả lời thắc mắc của người viết về hiệu quả của LPTBG trong bệnh thần kinh, ThS.BS Trần Ngọc Tài, phó trưởng khoa thần kinh bệnh viện đại học Y dược TPHCM, cho biết: “Điều trị bằng TBG trong các bệnh lý thần kinh hiện nay chỉ dừng lại ở mức độ nghiên cứu, chưa được ứng dụng vì hiệu quả chưa được xác nhận. Vì thế bệnh nhân phải hiểu rằng nếu họ tham gia điều trị TBG tức là họ chấp nhận một thử nghiệm lâm sàng mà hiệu quả chưa nói trước được”.
Ý kiến của BS Tài đã xác nhận một thực trạng đang được cảnh báo ở Mỹ, quốc gia có nền y học tiên tiến nhất thế giới, đó là “tiếp thị những giải pháp chữa bệnh bằng TBG… chưa được phép áp dụng trên người”.
Cuối tháng 6/2016, tạp chí khoa học nổi tiếng về TBG Cell Stem Cell đăng tải một nghiên cứu cho thấy có ít nhất 570 cơ sở ở Mỹ đã tiếp thị những LPTBG chưa được chứng minh rõ ràng về mặt khoa học.
Leigh Turner, người đứng đầu nghiên cứu, đặt vấn đề ở Mỹ mà còn có tình trạng này, vậy càng phải hết sức lưu ý đến dịch vụ “DLTBG” với những quảng cáo đưa người sang Trung Quốc, Ấn Độ và Mexico để tiếp nhận những phương pháp điều trị chưa được chứng minh.
Trong khi Trung Quốc là một trong những quốc gia phát triển mạnh về DLTBG thì cũng phải lưu ý ở nước này cũng ghi nhận không ít cái chết vì… LPTBG.
Năm 2011, hãng tin Reuters ghi nhận những trường hợp tử vong khi áp dụng LPTBG để chữa bệnh viêm gan siêu vi, đột quỵ.
TS David Resnik, một chuyên gia của viện Khoa học sức khoẻ môi trường quốc gia Mỹ, cho rằng “DLTBG được xem là vấn đề đạo đức vì bệnh nhân tiếp nhận những giải pháp điều trị không được chứng minh từ những nguồn không đáng tin cậy”.
Mới nhất, tháng 6 qua nước Mỹ ghi nhận trường hợp ông Jim Gass, sống tại Boston, là nạn nhân của DLTBG. Năm 2009, Gass bị đột quỵ, sau đó nghe đồn đãi của một số người, ông tìm đến các bệnh viện ở Mexico, Trung Quốc và Argentina để chữa bệnh bằng TBG.
Chi phí tổng cộng cho những chuyến đi lên đến 300.000 USD. Thời gian đầu có vẻ tốt, nhưng dần dà mọi chuyện trở nên xấu đi để cuối cùng bác sĩ phát hiện trong tuỷ sống của ông… một khối u đang phát triển. Điều đáng nói ở đây là các tế bào của khối u không phải của Jim Gass mà của một ai khác. Nói đúng hơn, TBG ghép vào người ông để chữa bệnh đã biến chuyển thành… tế bào ác tính.
Khi được báo chí hỏi có thể chia sẻ kinh nghiệm gì cho người khác, ông Gass chỉ nói ngắn gọn: “Đừng tin những lời đồn đại”.
Tranh cãi điều trị tiểu đường bằng TBG
Thanh tra sở Y tế TPHCM vừa chuyển hồ sơ thưa kiện của ông Đ., ngụ tại quận Tân Phú, lên bộ Y tế giải quyết. Theo ông Đ., ông bị tiểu đường type 2, và đến một phòng khám tại quận Tân Bình để được một bác sĩ nước ngoài chữa trị bằng LPTBG. Thế nhưng sau một thời gian điều trị, bệnh không những không hết mà còn nặng thêm.
Phan Sơn
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này