15:51 - 30/03/2017
Sujata, làng mang tên thôn nữ cúng cháo sữa
Làng nghe rất lạ. Nhưng nhắc sơ sẽ nhiều người biết vì mang tên thôn nữ đã cúng dường cháo sữa cho nhà tu khổ hạnh Tất Đạt Đa. Cứu sống, khơi gợi cho người con đường tu tập khác, để giác ngộ, hoằng dương một trong những tôn giáo lớn trên thế giới đến tận giờ.
Rêu phong hồn xưa thu thảo
Đã 2.500 năm. Nhận tô cháo sữa, đang lả người, nhà tu khổ hạnh tỉnh táo lại. Rời làng, sang bên kia Ni Liên Thuyền, nghĩ suy về con đường tu tập, thay đổi định hướng, thiền định và đạt quả vị Phật dưới cội bồ đề. Làng nhỏ Uruwela ngày đức Phật thành chánh quả, thành Bodhgaya bây giờ tấp nập đông đúc, cơ man chùa chiền đền đài, hàng trăm khách sạn nhà nghỉ, hàng triệu khách hành hương. Làng xưa vẫn như xưa. Lặng lẽ, vắng khách thăm – dù chỉ cách một dòng sông, một quãng đường không xa lắm khi so với những cung đường hành hương ngàn dặm…
Thực ra ngày đó gọi là Senani, trên giấy tờ bây giờ là Bakrour, làng vẫn thường được gọi theo nàng thôn nữ. Thay từ bao giờ không rõ, nhưng ít nhất đâu đó vào thế kỷ 2 trCN, dấu tích xưa nhất các nhà khảo cổ tìm thấy về nguồn gốc ngôi bảo tháp tôn vinh nàng dựng lên trong làng. Ngày đó dưới sự bảo trợ hết mình của vị vua hùng mạnh giàu có A Dục Đế, Phật giáo hoằng dương mạnh mẽ, bảo tháp được xây dựng to lớn vững chãi di vật mới có thể tồn tại hơn hai thiên niên kỷ đến giờ. Còn những ngày này bảo tháp và cả ngôi làng như chìm trong quên lãng. Nếu không chịu khó tìm hiểu, bước lang thang ngang cứ ngỡ cái lò gạch cũ của làng quê bình thường nào đó xứ Ấn.
Bỏ qua những vỡ đổ, rêu phong, không khó hình dung ngày còn rạng rỡ của ngôi bảo tháp đường kính 65,5m và cao đến 11m này. Dù đó là chỉ là những gì còn lại, có thể nói là từ thế kỷ 9 như trên bi ký ghi lại về lần trùng tu sửa sang lớn nhất sau cùng vào thời gian này. Còn ngày cũ, bảo tháp có thể còn cao hơn, lớn hơn với những chạm trổ phù điêu tinh xảo vẫn thường thấy ở các di tích cùng thời hay già xưa hơn nữa trên xứ sở này. Cũng chẳng nói ngoa hay giả thiết thiếu cơ sở vì các nhà khảo cổ đã tìm thấy những đồ trang sức bằng vàng, mã não, các mẩu tượng đá, gạch nung trang trí hoa văn sinh động, cả đồng tiền kim loại cổ xưa… ở đây.
Êm êm chiều xuân quê
Nhưng không phù điêu, chạm khắc, mẩu tượng nào còn thấy, lưu lại ở Sujata Kuti bây giờ. Nằm ven làng vắng, đồng quạnh, không tường cao vách dày… các di vật tìm thấy đã được đưa về bảo tàng. Chỉ lùm lùm một ụ tròn to cỏ úa rêu phong mà nhìn thoáng, không có các hàng rào bảo vệ, bảng biểu ghi dấu… rất khó biết. Nhất là ngay sát bên bảo tháp là nương đồng xanh, mấy cụm rơm vàng, căn nhà xiêu, lũ trâu chiều lững thững đi về bên người quê lam lũ khắc khổ. Những hình ảnh bình dị như quê Việt.
Nếu chịu khó tránh những góc hình vướng tà saree lãng đãng bước, lủ khủ thúng mủng đội đầu thay quang gánh, mấy bức tường phơi đầy những bánh phân bò pha rơm, những chấm đỏ bindi trên trán mấy cô dì, các bé gái… khung cảnh Sujata chẳng khác mấy miền Tây mình. Ừ, miền Tây, vì những hàng thốt nốt sừng sững ven đồng kia miệt khác nào có. Còn từ đồng lúa basmati thênh thang, vườn cải bắp ngút ngàn đang rộ, những mái nhà thâm thấp, lũ trâu chiều chầm chậm, cây rơm vàng, đọn khói lam… đều y chang. Từ góc hình chụp lại đến mô tả bằng câu từ chẳng khác mấy hình ảnh lời ca trong các bài nhạc đồng quê Hoàng Thi Thơ, Phạm Duy… Rất đỗi thân thuộc.
Làng còn đẹp hơn bởi sự thân tình, mộc mạc, chưa bị du lịch hoá ở đám trẻ. Không có vụ “candy, candy” (kẹo) hay “pencil, pencil” (bút chì)… như thường gặp ở khá nhiều điểm du lịch khác, mà chúng còn khá nhút nhát, bẽn lẽn. Tuy nhiên, khi lân la kha khá, các bé sẽ rủ rê bạn bè bỏ chơi, tụ tập lại hỏi han chuyện trò, còn tặng khách lạ những khung hình mộc mạc với những nụ cười, ánh mắt trong veo thân thiện.
Tưởng thưởng thêm cho khách qua sông cứ lần lữa nấn ná là những khoảnh khắc lạ của chiều muộn. Khi sương mờ, có thêm chăng chút khói bếp chiều, choàng lớp mỏng huyền ảo cho đồng xanh, xóm xa. Khi trên đường về hoàng hôn hồng đổ xuống dòng Ni Liên Thuyền, trên Đại Giác Tự loáng thoáng trong mù sương xa xa… Nên nhiều đêm bên ni Bodhgaya rực rỡ đèn đóm, đông đúc người xe… cứ hướng về bên nớ. Mơ đêm trăng xuân thơ thẩn lang thang làng, nhưng mãi đến ngày đi vẫn chỉ là mộng.
Có chăng mùa trăng nao lại về, Sujata?
bài, ảnh Thái Hoãn
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này