21:14 - 07/04/2019
Chợ đồ cũ từ Âu sang Mỹ
Chợ đồ cũ ở Pháp được gọi là Brocante. Ở Athis-Mons, vùng ngoại ô phía nam Paris, Brocante bán đồ cũ, từ sách báo, dây cắm điện, ổ điện cũ cho tới bàn ghế tủ giường, đồ trang sức, lưu niệm và cả quần áo giày dép đã xài rồi, nhưng những thứ tôi mua được có nhiều món chưa “bóc tem” dù đã phủ bụi thời gian.
Người bán đủ quốc tịch và người mua cũng vậy. Sự xuất hiện của người Hoa gắn với quần áo giày dép cũ và mới trong khi kỷ vật, trang sức, sách báo thường do người Trung Đông, Phi, Đông Âu bán.
Tôi chọn bộ muỗng nĩa bạc độc đáo làm kỷ niệm.Một đôi vợ chồng người Pháp dáng vẻ nông dân khiến tôi hết sức thiện cảm bởi sự nồng ấm thật thà. Những người da nâu xứ thuộc địa Pháp xưa, gọi chung là “rệp” bán hàng dễ chịu nhất, trả giá cỡ nào cũng bán và bán một cách vui vẻ. Nhưng mấy chị phụ nữ gốc Đông Âu, thoạt nhìn tưởng nhu mì nhưng lại hay la ó giận dữ khi ai đó đưa máy ảnh lên, rồi “gọi đàn” sang gian bên cạnh, chỉ có nước lẫn vô dòng người đi chợ.
Brocante kỳ này có vẻ như một kho xưởng cũ, rất rộng.Những người bán được phân lô sạp nên dù đông đúc vẫn rất trật tự.Người mua “nam phụ lão ấu” luôn vui nhộn. “Do tính chất hiếm có, độc đáo và thời gian tồn tại của nó, theo tôi là giá những món đồ quá rẻ. Một cái đèn dầu bằng gốm trắng nhỏ hơn đèn hột vịt xứ mình và một cái đèn khác bằng đồng made in Hong Kong, ở hai gian hàng khác nhau làm tôi thích”, một du khách Việt nói. Đồ đạc bày trên vải bạt ngổn ngang để khách tha hồ lựa, hoặc bày biện tươm tất trên bàn như anh chàng bán hộp quẹt Zippo, huy hiệu, kỷ vật chiến tranh có tướng tá rất bặm trợn mà hiền khô. Anh tặng tôi một huy hiệu hướng đạo bằng đồng khi thấy tôi mua nhiều cốc uống bia mới tinh có xuất xứ từ quần đảo Malta.
Một ông bạn người Pháp gốc Normandie, vốn là dân mê đồ cũ, kể: mỗi tháng hai lần, vào dịp thiên hạ bỏ rác lớn (cồng kềnh như giường, tủ) tôi lái xe chạy lòng vòng tìm những món nào còn đẹp, xài được chở về quê.
Bây giờ, dân Đông Âu nhập cư (chủ yếu là người Roumanie) thường lái xe tải chở giường tủ về, “tút” lại để đem ra Brocante. Những món đồ ấy đẹp, thậm chí có giá trị cao ở những chi tiết chạm trổ công phu đẹp mắt.“Nếu có điều kiện, tôi nghĩ mình sẽ mua những món này về”, du khách Việt nói.
Nếu mùa đông người ta chọn những khu phố, nơi tổ chức tiệc cưới hoặc phòng thể thao… thì những bãi đất trống khoáng đạt được chọn để tổ chức họp chợ đồ cũ vào mùa hè. Chính quyền sẽ thông báo ngày, tháng hoạt động trên website, hay các tờ rơi, poster dán trong các siêu thị. Người đi chợ tuần này sẽ biết được tuần sau và tuần tới nữa chợ được tổ chức ở nơi nào… cô Kim Chi ở La Chapelle des Marais, vùng Pays de la Loire ở phía tây nước Pháp, cho biết.
Một trong những “chợ đồ cũ” lâu đời nhất ở Pháp là Amiens, được tổ chức vào năm 1909, phải ngừng hoạt động do những năm chiến tranh, tới tháng 10.1963 chợ mới được tổ chức lại ở một số vùng trên nước Pháp cho đến nay.
Chợ còn tên gọi là Vide Grenier (vide = làm trống; grenier = căn gác), tạm dịch là dọn dẹp, làm trống căn gác của bạn… Các buổi chợ vào thứ bảy và chủ nhật hàng tuần, những món đồ đã cũ hoặc không cần dùng tới, thậm chí đồ còn mới nguyên nhưng không dùng nữa thì đem ra chợ. Có khi cha mẹ, ông bà đã mất để lại nhiều đồ đạc, từ tủ, bàn ghế, đến quần áo, giày dép, chén, đĩa, xoong nồi, v.v. con cháu họ muốn bán đi thì gọi điện thoại hoặc điền vào tờ rơi mà bạn có, gửi đến địa chỉ ghi trên giấy đăng ký trước từ 1 – 2 tuần… Cứ thế, đến cuối tuần, họ lái xe đến địa điểm, ban tổ chức buổi chợ sẽ bố trí lô để bày đồ đạc. Buổi chợ thường kéo dài từ 8 – 18 giờ. Bữa ăn trưa tại chợ do những người làm việc trong uỷ ban xã phụ trách. Dĩ nhiên ai dùng bữa phải trả tiền… Cuối ngày ban tổ chức sẽ thu tiền chỗ hoặc có nơi phải trả tiền trước khi đặt chỗ. Chính quyền sẽ dùng số tiền thu được vào việc tu bổ đường sá, công viên hay các công trình công cộng.
Mình không cần, nhưng biết đâu người khác cần, không hề vứt đi thứ gì cả… Cũng có người mang nhiều đồ đạc có giá trị trong nhà đi bán, đơn giản vì không cần tới nữa… Chính vì vậy, bạn có thể tìm thấy những món đồ xưa, thậm chí đồ cổ ở Brocante hay Vide Grenier, theo cô Kim Chi.
Salah cưới vợ ở Cần Thơ, là người sưu tầm các vật phẩm văn hoá cổ xưa, vợ chồng ông thường thức dậy từ 5 giờ sáng để đi cho hết các chợ trong vùng, hoặc có khi ở các vùng lân cận vào cuối tuần…
Người Pháp rất tiết kiệm nên bạn có thể thấy người ta đi mua “đồ cũ” một cách rất tự nhiên, người bán cũng rất vô tư, mang những vật dụng trong nhà mà mình không dùng tới ra bán.Văn hoá chợ và cũng là một nét sinh hoạt văn hoá hồn hậu, nhẹ nhàng, độc đáo của người Pháp, được lưu giữ từ lâu đời.
“Bồ Đào Nha cũng vậy, khi tôi đến Lisbon, thủ đô Bồ Đào Nha, tình cờ vào khu chợ đồ cũ vào dịp cuối tuần, chợ đồ cũ tổ chức trong công viên rợp bóng cây, bán từ ổ khoá, móc khoá, tay nắm cửa, chuông cửa, tẩu thuốc lá, chén đĩa, tách trà, cân thiên bình, cả bộ salon… có đủ xuất xứ từ Âu sang Á, châu Mỹ, châu Phi. Tôi mua được cái chuông lắc tay kẻ hoạ tiết kiểu Ai Cập. Hầu như không có gì là bỏ đi cả. Mình không cần nhưng người khác cần, phải chi xứ mình cũng tổ chức thường xuyên những buổi chợ như thế này”, Nguyễn Trường Chinh nói.
Chợ đồ cũ ở Portland, bang Oregon, Hoa Kỳ, thật bất ngờ với chuỗi cửa hàng Goodwill, mở cửa mỗi ngày. Tại đây có thể tìm mua những loại đồ đạc đã qua sử dụng và cả những loại đồ còn mới chưa sử dụng nhưng không cần tới nữa. Một bàn ủi giá ở siêu thị 170 USD, tại đây chỉ còn 45 USD vì đó là đồ đã mua, không cần tới, bán theo đồ cũ. Cũng có thể mua những phụ kiện của bồn rửa mặt với giá chừng 1 USD.
Trong bán kính 8 dặm, Goodwill có 33 cửa hàng. Nhiều người từ bang Washington, bên kia sông Columbia sang Oregon mua hàng. Chiếc máy may có tem Goodwill bán với giá 44,99 USD, có loại chỉ mười mấy đồng, có vẻ như nhìn vẻ ngoài để cho giá. Quần áo ở Goodwill trải qua ba chặng: đầu tiên người ta xếp quần áo theo size cho dễ lựa, một thời gian sau họ đưa hàng qua cửa hàng Goodwill khác bán cân ký, giá chưa tới 1 USD/kg. Bán không được nữa thì nếu là đồ thun họ cắt ra làm vải vụn.Có nhiều loại quần áo, nhưng không gọi là hàng si (sida) như xứ mình. Là đồ cũnhưng tất cả đã được giặt sạch, thơm tho.
Đồ không cần dùng thì bán, người bán nhắm tới mục tiêu của người dùng. Nhiều nơi bán chỉ để có nguồn thu và lấy đó làm việc từ thiện. Goodwill gần khu nhà giàu, đồ còn nguyên tem, giá trong hãng 85 USD, ở đây bán 19,99 USD. Áo hiệu CK, giá bán 6,99 USD/cái, người giàu cũng mua đồ ở Goodwill, thích thì mua không phân biệt sang hèn, ông Thiện Nguyễn ở Portland, bang Oregon, Hoa Kỳ, nói.
Đỗ Khuê – Kim Chi – Thiện Chinh (theo TGTT)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này