10:24 - 17/09/2019
Không thể chờ thị trường dễ tính
Nếu hàng hoá không phải từ các nhà vườn, cơ sở đóng gói đã công nhận đăng ký thì không được phép thông quan. Nhưng nhiều người sản xuất vẫn làm theo kiểu cũ, do không bám sát những yêu cầu mới.
Quả vải phải cắt cuống chỉ còn lại dưới 15cm, bỏ lá, thùng đựng trái vải cao không quá 38cm, phải có nhãn mác thông tin về sản phẩm, cơ sở đóng gói, nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu; dưa hấu phải dán mã truy xuất nguồn gốc (QR Code), không được lót rơm, rạ… vì có nguy cơ lây lan những loại dịch bệnh, vi sinh gây hại; quả chuối phải đóng vô thùng có nhãn mác; trái mít phải bao gói bằng giấy kraft sạch sẽ với đầy đủ tem, nhãn mác, dễ truy xuất nguồn gốc; gạo phải đảm bảo thời gian xông trùng đạt 120 giờ; mẫu kiểm tra phải được đưa đến cơ sở của Trung Quốc kiểm nghiệm… Đó là những quy định đang được hải quan Trung Quốc áp dụng tại các cửa khẩu.
Khó truy xuất nguồn gốc
Ông Nguyễn Hoàng Cung, giám đốc công ty Đại Thuận Thiên (Cần Thơ), doanh nghiệp chuyên sản xuất, xuất khẩu nông sản cho biết những tiêu chuẩn kỹ thuật đã được công bố cách đây mười năm, nhưng người sản xuất ở Việt Nam chỉ nghe thương lái nói những điều kiện dễ làm, qua loa nên truy xuất nguồn gốc, dán tem nhãn là chuyện nhỏ với người làm thật, nhưng là chuyện lớn với người làm ẩu. Theo ông Cung, điều đáng cân nhắc là Trung Quốc phá giá NDT, ảnh hưởng mọi thứ, và thực ra thương lái không đặt hàng nên ông có lý do tạm dừng xuất khẩu. Giờ đây gạo là điểm yếu nhất so với trái cây, vì không có vùng nguyên liệu, không dễ truy xuất nguồn gốc. Đối với trái cây, khó nhất đang dồn về chành vựa, vì không thể đáp ứng nhu cầu truy xuất nguồn gốc.
Ông Nguyễn Thành Quý, huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long, nông dân chuyên trồng khoai lang, cũng thông tin hồi đầu năm 2019 có mấy đoàn doanh nghiệp Trung Quốc tới xem vùng trồng, họ nói mua hàng để xuất khẩu chính ngạch. Từ đó, giá mua 10.000 đồng/kg khoai tím Nhật, nhưng số lượng đi chính ngạch chừng 10 – 15%, còn lại đi tiểu ngạch, tiêu thụ nội địa và số ít ỏi đi các thị trường khác. “Họ yêu cầu về kích cỡ, sơ chế, khoai đạt chuẩn VietG.A.P., GlobalG.A.P. Giá dao động từ 9.000 – 10.000 đồng/kg (tím Nhật); khoai đỏ, khoai sữa các loại chỉ bằng 80% giá khoai tím Nhật”, ông Quý nói, và cho hay yêu cầu này hoàn toàn khác trước, thương nhân Trung Quốc chỉ xuống ruộng mua khoai chở đi, chứ không đòi hỏi tiêu chuẩn, xuất xứ gì cả.
Tháng trước, một đoàn doanh nghiệp Campuchia cũng qua Vĩnh Long đặt mua khoai lang, điều kiện dễ chịu hơn Trung Quốc, họ khoái rẻ và mua cả khoai tím Nhật, khoai đỏ và khoai sữa. Một số đối tác từ Thái Lan, Dubai, Maylaisa tới tìm hiểu để mua hàng, nhưng chưa mạnh bằng Trung Quốc và Campuchia. Ông Ngô Văn Tua, hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Thành Đông, ấp Thành Tân, xã Thành Đông, huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long, nói, Trung Quốc đang hút hàng nên thời điểm này, giá bán khoai tím Nhật ở mức 9.000 đồng/kg, năng suất 22 tấn/ha, nông dân có lời từ 120 – 150 triệu đồng/ha. Nhưng do sản xuất nhỏ lẻ, không có kho sơ chế, không có nhà máy chế biến, nên lâu nay chỉ bán cho lái gom hàng bán cho Trung Quốc theo đường tiểu ngạch qua Lào.
Cuối năm ngoái, giá khoai rớt xuống còn 3.800 – 4.000 đồng/kg (230.000 – 250.000 đồng/tạ), nông dân bị lỗ, chưa có doanh nghiệp nào có đủ năng lực tài chính để đứng ra thu gom hay có một nhà máy chế biến nào quy mô, còn nếu chuyển đổi thì nông dân cũng đâu biết chuyển đổi sang cây gì, con gì?!
Đầu năm 2019, hải quan Trung Quốc đã kiểm tra giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật hoa quả nhập từ Việt Nam theo phần “Phụ lục” có ghi rõ tên, mã số của cơ sở đóng gói đã được đăng ký, hàng hoá có nguồn gốc từ các nhà vườn hay cơ sở đóng gói đã đăng ký với các cơ quan chức năng của Việt Nam, và đã được tổng cục Hải quan Trung Quốc công nhận. Nếu hàng hoá không phải từ các nhà vườn, cơ sở đóng gói đã công nhận đăng ký thì không được phép thông quan. Nhưng nhiều người sản xuất vẫn làm theo kiểu cũ, do không bám sát những yêu cầu mới.
Nhanh chóng cấp mã số
Theo cục Bảo vệ thực vật (BVTV), việc xử lý nhanh chóng, thông suốt, rốt ráo những hồ sơ cho bảy loại trái cây (sầu riêng, dừa, khoai lang…) đang được hoàn thiện để xuất chính ngạch sang Trung Quốc. Tuy nhiên, cục BVTV cũng cảnh báo Trung Quốc hiện có 35.000ha thanh long trồng mới ở Quảng Tây và đảo Hải Nam, và họ có thể sẽ nhập khoảng 500.000 tấn xoài của Campuchia, chứ không chỉ có nguồn cung từ Việt Nam.
Bên cạnh đó, tổng cục Thuỷ sản cũng đang triển khai làm điểm nuôi cấp mã số vùng nuôi tại Quảng Ninh, trong đó có cả việc bàn biện pháp nâng năng lực cấp đông tôm, đảm bảo yêu cầu của thị trường Trung Quốc. Trong khi đó, việc đánh mã số vùng nuôi, chỉ mới đạt con số 5.200/5.400ha ao nuôi cá tra. Bộ trưởng bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đang đôn đốc, để một tháng nữa phải hoàn thành. Việc đánh mã số vùng nuôi tôm cũng chậm, trong khi Trung Quốc sẽ mở rộng diện áp dụng truy xuất nguồn gốc ra các mặt hàng thuỷ và hải sản.
Đ.Toàn – N.Bích (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này