14:21 - 13/04/2016
Đại hạn, mặn ĐBSCL: ‘Chúng tôi đã kiệt sức rồi…’
“Hàng triệu cây giống ở xứ Cái Mơn này chết dần, chết mòn trong sự bất lực của những người nông dân tụi tui”.
Ông Lê Văn Hoài (xã Phú Sơn, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) tâm sự: Từ tết đến giờ, tui và bà con nông dân ở đây không có ngày nào ăn thấy ngon và được ngủ yên giấc.
Mùng 1 tết, nước mặn vào tới mương vườn nhưng không có ai hay biết.
Suốt mấy ngày liền tui bơm nước tưới hơn 55.000 cây sầu riêng giống. Một tuần sau lá cây bị cháy vàng quạch. Cây giống của bà con trong xã Phú Sơn, huyện Chợ Lách bị chết la liệt.
Mãi đến lúc này tui mới biết cây chết vì nước bị nhiễm mặn. Nhưng tất cả đều đã muộn. Khoan giếng tìm nước ngọt cũng không có. Nước sông thì mặn chát.
Hàng triệu cây giống ở xứ Cái Mơn này chết dần, chết mòn trong sự bất lực của những người nông dân tụi tui.
Thằng con trai tui năm nay học lớp 12. Vợ chồng tôi vay mượn được 250 triệu đồng làm vốn ươm cây sầu riêng giống, dự định khi bán hết sẽ trả hết nợ và có dư chút ít lo cho nó học đại học.
Hôm cây giống ngoài vườn đang bị cháy lá vì nhiễm mặn, nó chạy về hớn hở báo tin: “Con thi học sinh giỏi quốc gia đậu rồi. Thầy cô nói được tuyển thẳng vào đại học”.
Nghe xong, nước mắt của vợ chồng tui cứ trào ra. Vừa vui lại vừa lo. Vui vì con học tập có kết quả tốt, lo là rồi đây không biết lấy đâu ra tiền cho con ăn học, khi mà nguồn sống của mình là cây trái đang chết rụi.
Tui có nghe báo đài nói năm nay thiên tai hạn hán và xâm nhập mặn khốc liệt nhất trong vòng 100 năm trở lại đây.
Rồi do Trung Quốc, Lào đắp đập thủy điện quá nhiều nên nước từ thượng nguồn sông Mekong bị chặn lại hết không chảy về VN được.
Lần đầu tiên người dân ở đây mới thấy cảnh nước sông mặn chát như thế này nên rất lúng túng, bế tắc không biết phải làm sao.
Tụi tui là nông dân ít học nên không rành chuyện đập thủy điện ở Trung Quốc, cũng không hiểu gì về biến đổi khí hậu mà tui nghe trên tivi.
Tui chỉ biết rằng đợt hạn hán, xâm nhập mặn mới có mấy tháng mà bà con nông dân ở đồng bằng sông Cửu Long đã kiệt sức rồi. Hơn lúc nào hết, nông dân tụi tui rất cần sự quan tâm hỗ trợ của Nhà nước.
Trước mắt cần khoanh nợ, giãn nợ và cho những hộ bị thiệt hại được vay tiếp để có vốn làm lại từ đầu. Bên cạnh đó là đầu tư nhiều hệ thống thủy lợi ngăn mặn, giữ ngọt quy mô lớn ở vùng đồng bằng sông Cửu Long để năm sau và nhiều năm sau nữa nông dân được yên tâm sản xuất mà không lo khô hạn, xâm nhập mặn gì nữa.
Các nhà máy nước luôn có đủ nước ngọt phục vụ người dân, không còn cảnh uống nước mặn và đổi nước ngọt giá cao nữa.
Ông Triệu Đức Huy – phó tổng giám đốc Trung tâm Quy hoạch và điều tra tài nguyên nước quốc gia (Bộ TN-MT) cho rằng: “ĐBSCL không thiếu nước. Tuy nhiên câu chuyện đặt ra là phải khai thác và sử dụng nguồn nước như thế nào cho thật hiệu quả, khoa học”.
Cụ thể, theo ông Huy, đó là nguồn nước ngầm tại khu vực ĐBSCL với trữ lượng rất lớn nhưng chưa được khai thác khoa học.
Trong những ngày hạn, mặn gay gắt thì giải pháp khoan và khai thác nước ngầm để cung cấp cho cả vùng là hiệu quả nhất. Trong những tháng mùa mưa, các cụm khai thác nước ngầm này có thể đóng lại và tạo thêm hồ chứa nhỏ để thu gom nước mưa nhằm tái tạo cho nguồn nước ngầm.
Ông Huy cho biết theo số liệu điều tra cơ bản tỉ lệ 1/200.000, khu vực ĐBSCL hiện có trữ lượng nước ngầm (khai thác an toàn) là trên 4,5 triệu m3/ngày. Trong khi đó các tỉnh trong khu vực mới khai thác nguồn nước này khoảng 1,9 triệu m3/ngày, còn hơn 2 triệu m3/ngày chưa khai thác.
“Kể cả đối với những tỉnh như Bến Tre, Cà Mau vẫn có thể khai thác nguồn nước ngọt ở tầng chứa nước sâu từ 400-500m. Khu vực ĐBSCL phân bố 8 tầng chứa nước ngọt với độ sâu từ vài chục đến 500m. Do đó câu chuyện đặt ra ở đây là phải có quy hoạch tài nguyên nước cho toàn vùng ĐBSCL. Từ đó có dữ liệu để phân bổ việc sử dụng nguồn nước ngầm cho hợp lý. Việc này Bộ TN-MT đang cho triển khai thực hiện” – ông Huy nói thêm.
Theo Tuổi Trẻ
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này