12:18 - 01/07/2016
Các Nghị định về điều kiện kinh doanh: Lùi thời hạn đến 1/8?
Việc lùi thời hạn nhất định khi soạn thảo các Nghị định quy định điều kiện kinh doanh là điều không ai muốn nhưng để những điều kiện này thực sự được DN “tâm phục, khẩu phục” rất cần có thời gian.
Điều kiện kinh doanh trong các Thông tư của cấp Bộ sẽ đương nhiên hết hiệu lực từ 1/7/2016 và thay vào đó là các Nghị định về điều kiện kinh doanh phải được ban hành trước thời điểm 1/7/2016.
Còn quá nhiều việc phải làm
Mặc dù Luật DN và Luật Đầu tư được ban hành từ khá lâu (cuối năm 2014), tuy nhiên, gần đây các Bộ ngành mới thực sự tập trung vào công tác rà soát, xây dựng các văn bản hướng dẫn về thủ tục, điều kiện kinh doanh.
Thông tin từ Bộ Tư pháp cho thấy, theo kế hoạch, hiện còn tới 86 văn bản (Nghị định, Quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ) cần ban hành, trong đó có 49 Nghị định hướng dẫn về điều kiện kinh doanh theo Luật Đầu tư.
Thực tế triển khai cho thấy, việc xây dựng các Nghị định hướng dẫn đang còn nhiều hạn chế. Cộng đồng DN khó tiếp cận và không được lấy ý kiến một cách rộng rãi.
Đến thời điểm hiện nay, khi thời hạn hiệu lực 1/7/2016 sắp tới, song có lẽ còn không ít DN, người dân chưa được biết đến những thông tin sẽ tác động trực tiếp tới hoạt động kinh doanh của mình.
Do thời hạn gấp nên nhiều Nghị định được xây dựng mà việc lấy ý kiến DN (đối tượng chịu tác động trực tiếp), việc tổ chức hội thảo, đánh giá tác động, tổng kết thi hành… còn mang tính hình thức.
Bên cạnh đó, việc thẩm định bị áp lực về thời gian (rút ngắn 1/3 thời gian so với luật định) nên khó tránh khỏi hạn chế trong việc bảo đảm chất lượng, tính khả thi, hợp lý của các quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh và điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến DN.
Ngoài ra, tình trạng “cơ học” còn phổ biến khi các đơn vị nâng các quy định từ cấp Thông tư lên thành Nghị định.
Do áp lực thời gian, các dự thảo được xây dựng, ban hành theo quy trình rút gọn, nên có thể có một số nội dung chưa phù hợp với thực tiễn.
Theo đánh giá của cơ quan thẩm định văn bản, có tới 95% các thủ tục hành chính trong các văn bản gửi thẩm định chưa đảm bảo tinh thần Nghị quyết 59 của Chính phủ, nhiều văn bản có chất lượng chưa đạt yêu cầu của tinh thần cải cách hành chính.
Thậm chí, có những qui định trong thông tư hướng dẫn Luật Đầu tư năm 2005 được các đơn vị “cho” vào Nghị định mới trong khi Luật Đầu tư mới được ban hành từ năm 2014.
Sau 16 năm thực thi Luật Đầu tư 2005, số điều kiện kinh doanh do các bộ, ngành và chính quyền địa phương ban hành trái luật không những không giảm đi mà còn có chiều hướng gia tăng.
Do đó, nếu không nhất quán tuân thủ Luật Đầu tư 2014, nguy cơ phát sinh thêm các điều kiện cũng như quy định trái luật trong các Nghị định mới có thể xảy ra, làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam trong thời gian tới.
Cần thêm thời gian cho phản biện xã hội
Các Nghị định được ban hành phải bảo đảm chất lượng, xác định rõ điều kiện, hồ sơ, thủ tục đơn giản cho DN, hạn chế chồng chéo, trùng lắp, mâu thuẫn giữa các văn bản, gây khó khăn cho DN, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, minh bạch, thuận lợi, bình đẳng. Việc này cần sự hợp tác vào cuộc đồng thời giữa các Bộ.
Quy trình xây dựng, thẩm định các Nghị định được rút gọn lại càng đòi hỏi phải bảo đảm công khai, minh bạch, nhất là có ý kiến phản biện của đông đảo các đối tượng sẽ chịu tác động của Nghị định mới.
Các Bộ có thể thiết lập hệ thống thông tin, diễn đàn để người dân, DN trao đổi, nêu phản biện. Để điều kiện kinh doanh không là rào cản đối với DN.
Đơn vị soạn thảo cần lấy ý kiến đủ cả DN lớn và nhỏ, đánh giá tác động, khả năng gia nhâp thị trường của DN mới, ước tính số lượng DN có khả năng đáp ứng được quy định mới…
Bên cạnh đó, cần kiên quyết áp dụng chế tài xử lý trách nhiệm đối với những đơn vị, cá nhân để xảy ra tình trạng chậm ban hành hoặc ban hành các quy định không đi vào cuộc sống.
Đơn vị soạn thảo Nghị định phải chịu trách nhiệm đối với toàn bộ quy định tại Nghị định. Không để dồn trách nhiệm lên cơ quan thẩm định, do thời gian thẩm định ngắn, số lượng thẩm định nhiều.
Hơn nữa, quyết liệt trong việc xây dựng, ban hành các Nghị định qui định về thủ tục, điều kiện kinh doanh là thể hiện quyết tâm thực hiện cải cách hành chính của các Bộ ngành, là đáp ứng đúng nguyện vọng mong mỏi của cộng đồng DN, người dân.
Đây cũng chính là hành động thiết thực thực hiện Nghị quyết số 19 về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và Nghị quyết số 35 về hỗ trợ và phát triển DN.
Để đảm bảo các Nghị định quy định về điều kiện kinh doanh được ban hành đi vào đời sống, tạo điều kiện cho DN nhằm thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết của Chính phủ về nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thiết nghĩ, cần phải có thêm thời gian cho phản biện xã hội rộng rãi.
Nên chăng đề nghị Chính phủ cho lùi thời gian hiệu lực các Nghị định đến 1/8/2016.
Trần Bắc Hà (Chủ tịch HĐQT BIDV)
Theo DĐDN
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này