15:02 - 08/04/2016
Trần Tiến Dũng: Sài Gòn và nhịp điệu tiếng ồn
Quả thật ngôn ngữ các loại xe gắn máy của Sài Gòn hôm nay đã là một thứ sinh ngữ – giao thông chính. Nếu ai không nói được sinh ngữ này, có thể khẳng định họ không hiểu Sài Gòn.
Ðứa em rể vừa về từ nước Úc, thu xếp vali đi trốn trong khách sạn. Không sợ mích lòng gia đình tôi, nó nói: “Nhà anh không có phương tiện chống tiếng ồn, em ngủ không được”.
Tôi cũng thật thà: “Không ồn, không phải Sài Gòn dượng ơi!” Ðứa em rể nhăn nhó: “Nhưng ngay Sydney,
Hà Nội, Ðà Nẵng cũng không ồn khủng khiếp như vậy.
Quả thật, Sài Gòn hôm nay giống như cái biển chứa tiếng ồn. Tất nhiên về mọi mặt tiếng ồn không có gì là tốt cho con người và những thị dân sẽ dễ dàng đồng ý với nhau rằng nhất định phải cùng nhau khắc phục.
Nhưng vẫn có cái nhìn khác về biển tiếng ồn Sài Gòn. Tiếng ồn, chính là ngôn ngữ, ồn theo cách Sài Gòn chính là bản sắc nhịp sống Sài Gòn hôm qua, hôm nay. Ai không chịu nghe Sài Gòn nói bằng chất giọng rất ồn ào đó, chỉ vì họ không quen, không có cùng những khoảng trống im ắng dung chứa tiếng ồn ký ức, dung chứa tiếng ồn đánh thức khát vọng tương lai.
Hôm nay, ký ức và hiện tại của chúng ta sẽ cùng lắng nghe về một tiếng ồn đặc trưng nhất của Sài Gòn: Tiếng ồn xe gắn máy. Bạn có nhớ tiếng xích lô máy những sáng tinh mơ không?
Tiếng xe làm rùng mình những ngõ hẻm Phú Nhuận, Bình Thạnh… trước khi lao ra các đại lộ, bốc lên thành những tràng cười vang dội trong những ngọn gió mang ánh sáng đèn đường.
Vậy đó, có một thời tiếng xích lô máy, một thứ tiếng ồn kinh khủng trở thành giọng nói rất “đàn ông” của Sài Gòn.
Ngày nay cuộc sống người đô thị vẫn còn đó, chỉ “gã xích lô máy” là đã chết. Trong nghĩa trang ký ức người Sài Gòn hẳn có cái góc phố xanh chôn những âm thanh đã chết luôn trở mình khao khát hồi sinh.
Bây giờ người Sài Gòn có thể thức giấc muộn, có thể bận bịu với những thói quen khác, có thể… Nhưng tại sao không thể dành riêng ít phút để lắng nghe một giọng ồn khác của Sài Gòn!
Con trai chị tôi, sinh ra, học và thành tài ở Mỹ. Việc đầu tiên khi về đến Sài Gòn là từ chối đi taxi. Họ hàng trưng ra đủ thứ lý do nào là ồn, bụi, tai nạn… để cản nhưng nó nhất định: “Cháu thích Honda!”
Vậy rồi trong những ngày ở Sài Gòn, nó cùng với bạn bè hội nhập vào những dòng sông Honda ồn ào bất tận.
Quả thật ngôn ngữ các loại xe gắn máy của Sài Gòn hôm nay đã là một thứ sinh ngữ – giao thông chính. Nếu ai không nói được sinh ngữ này, có thể khẳng định họ không hiểu Sài Gòn.
Họ không thể cùng cảm nhận để chia sẻ vì sao có những lúc nửa đêm về sáng, tiếng xe gắn máy rồ lên. Hàng xóm bị đánh thức, nhưng không ai phiền hà.
Cũng có khi bà con không kềm được cơn giận với bọn cướp giật, quân đua xe, kẻ say xỉn rồ ga xe Honda như tiếng súng pháo chiến tranh.
Những ai không cùng thấm sâu ngôn ngữ xe gắn máy, họ sẽ không hiểu vì sao bà bán hủ tíu, ông giáo già đang mua bánh mì ở góc phố sáng nay bỗng nặng lòng khi nghe tiếng chiếc máy già nua của bác xe ôm lại “ho”, tiếng ho chừng có thể khạc ra máu trong tiết trời trở gió.
Họ không thể hiểu khi nhìn về phía khác, nơi những cánh cửa sắt mở ra, tiếng những loại xe máy đời mới khởi động nghe êm dịu như tiếng hát, tiếng hát của những cuộc đời có mức sống sung túc. Những tiếng xe đó luôn là biểu tượng đua tranh nâng cao mức sống vật chất của cư dân đô thị.
Ða phần thị dân Sài Gòn thấy vui mà không cần che giấu tính ganh tị và cũng thường khi những người trung thực bỗng giận dữ, xấu hổ với những kẻ muốn tiếng xe mình nói giọng khoe khoang lố bịch, có thái độ thiếu văn hoá đến mức bất lương…
Diện mạo một đô thị lớn như Sài Gòn không thể xác định bằng hình thể địa lý. Tôi không thấy mình phi lý khi tin là Sài Gòn có một trái tim lớn như trái tim của biển. Nhưng trái tim ấy ở đâu?
Nếu bạn không thấy mình phi lý thì nên dừng lại để tiếng trò chuyện thăm hỏi của mình hoà cùng tiếng xe gắn máy, phương tiện sống cốt lõi của người chạy xe ôm, của ông công chức, của cô sinh viên, anh chạy hàng… thì có khi bạn sẽ nghe trái tim Sài Gòn đang thì thầm.
Hỏi thăm nhau trong tiếng xe gắn máy của những người toả ra từ các lớp học tối, ca khuya của những đôi tình nhân… tất cả sẽ vui lòng chỉ bạn đường để đến với tình yêu Sài Gòn! Một thứ tình yêu có sức rung động toàn thể!
Trần Tiến Dũng
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này