10:08 - 24/12/2015
Thăm trại cá tra đạt tiêu chuẩn toàn cầu
TTTG.VN – Trại Phú Túc, Bến Tre – trại nuôi đạt tiêu chuẩn BAP của Mỹ là minh chứng cho thấy cá tra sẽ tự tin vào thị trường toàn cầu nếu doanh nghiệp đủ kiên trì.
Số báo trước, chúng tôi đã đề cập những yêu cầu mới của thị trường Mỹ đối với cá tra. Đến thăm trại Phú Túc, Bến Tre – trại nuôi đạt tiêu chuẩn BAP của Mỹ, có thể thấy, con cá tra có đủ tự tin thâm nhập thị trường toàn cầu nếu doanh nghiệp kiên trì một quy trình nuôi chuẩn.
6 giờ 30 sáng, ngày làm việc của công nhân nuôi cá bắt đầu. Mỗi người có một cuốn sổ ghi chép. Đầu tiên họ kiểm tra nguồn nước, sau đó bơi thuyền vòng hồ kiểm tra xem có cá chết hay không, kiểm tra sức khoẻ ao cá qua cách thức ăn mồi của chúng, từ đó đưa ra đánh giá để đi đến quyết định sử dụng bao nhiêu thức ăn, thuốc thú y trong ngày.
Quy trình đã chuẩn
Công việc đòi hỏi phải có kiến thức phân tích, đánh giá và cập nhật số liệu kỹ càng, chi tiết… Minh, cô kỹ sư nông lâm mới 26 tuổi đời nhưng có bốn năm kinh nghiệm nuôi cá tra tiêu chuẩn toàn cầu. Giữa bốn bề sông nước mênh mông, Minh được giao làm trưởng trại cùng với mười công nhân quản lý 11 ao cá tra ở cồn Cái Gà, Bến Tre.
Ngày làm việc của nhóm Minh bắt đầu từ 6 giờ 30. Minh chia công nhân thành tổ nhỏ, mỗi tổ phụ trách một ao, họ được phát cho một sổ ghi chép và có nghĩa vụ cập nhật số liệu thức ăn, chỉ tiêu nước trong ao, nước thải, tỷ lệ cá chết, sử dụng thuốc thú y… trong ngày.
Mỗi ngày, thông thường vào lúc mặt trời lặn, nhóm của Minh ngồi lại tổng kết, đánh giá kết quả ở từng ao nuôi. Từng tổ phải đưa ra diễn biến cụ thể ở ao của mình. Ao nào có vấn đề, chẳng hạn như tỷ lệ cá ăn mồi đột ngột giảm thì phải đưa ra nguyên nhân và cách xử lý.
“Mỗi ngày họ thường ghi số liệu kín một trang giấy và đêm đến mình phải nhập hết vào máy tính để cuối tháng có báo cáo tổng kết”, Minh bảo vậy.
11 ao cá ở cồn Cái Gà của nhóm Minh được chia làm hai khu vực riêng biệt, gồm khu nuôi và khu xử lý nước thải từ ao nuôi ra (khu ao lắng). Chúng tôi đếm được có ba ao lắng rộng chừng gần 3ha mặt nước như vậy. Ngoài công việc chăm coi ao cá, các tổ còn phải cắt cử người trực đêm để “căn” khi nào con nước lớn lấy nước vào ao.
Ngày nào cũng phải thay nước một lần, tỷ lệ nước được thay ra khoảng 20 – 30%. Nước từ ao nuôi thay ra được cho vào ao lắng, tối đến, công nhân lại lấy nước sông vào ao nuôi để đảm bảo môi trường nước trong ao luôn sạch sẽ. Nước ở ao lắng được giữ lại để xử lý hai, ba ngày trước khi đổ trở lại dòng sông.
Không được lơ là
Hiện đã có sáu, bảy doanh nghiệp cá tra, tôm sú đạt chứng nhận nuôi trồng chuẩn quốc tế như ASC, GAP, BAP… Yêu cầu bắt buộc đối với tiêu chuẩn toàn cầu là các trại nuôi đều phải được truy xuất nguồn gốc thông qua các đánh giá, ghi chép một cách đầy đủ như: tiểu sử con giống, tiểu sử nguồn thức ăn, ngày thả giống, số liệu nuôi từng ngày gồm cho ăn thức ăn, thuốc thú y, nguồn nước… Hồ sơ mỗi ao nuôi được cập nhật riêng, tất cả đều phải lưu giữ một cách cẩn thận năm này qua năm khác.
Tại cồn Phú Túc, Bến Tre, Tản, năm nay tròn 30 tuổi là người quản lý 20ha mặt nước nuôi cá. Tản thiết kế trại cá tra đạt tiêu chuẩn BAP của Mỹ như một trang trại sinh thái. Đường dẫn vào ao được Tản chỉ đạo công nhân lát bêtông, hai bên trồng mít, xoái, dừa. Theo Tản, tiêu chuẩn toàn cầu đòi hỏi môi trường ao nuôi lúc nào cũng phải sạch sẽ, thân thiện với con người.
Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi vẫn là việc xử lý nguồn nước thải từ ao nuôi, theo Tản đây là khâu quan trọng và cứ mười ao nuôi phải cần bốn ao lắng. “Nuôi không theo tiêu chuẩn nào thì nước thải đổ bừa ra sông, còn nếu áp dụng BAP hay bất cứ tiêu chuẩn quốc tế nào cũng phải có ao lắng”, Tản nói.
Chi phí nuôi theo tiêu chuẩn quốc tế cao hơn ít nhất 20% so với nuôi thường vì phải thiết kế trại nuôi, ao lắng, tập huấn công nhân… Chưa hết, để duy trì giấy chứng nhận toàn cầu, doanh nghiệp còn trả cho các tổ chức đánh giá quốc tế thêm 3.000 – 4.000 USD cho mỗi ao nuôi.
Cồn Phú Túc, Bến Tre có 20ha mặt nước, trong đó mất sáu ao lắng nhưng mỗi năm, theo tiết lộ của Tản, doanh nghiệp phải bỏ ra 7.000 USD duy trì giấy chứng nhận BAP. “Công việc không có gì khó, lứa cá nào công nhân cũng phải nuôi theo quy trình như vậy. Ngày ngày họ cập nhật số liệu… tuy nhiên nếu mình làm lơ là sẽ không được cấp giấy chứng nhận các năm tiếp theo”, Tản cho hay.
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) vừa áp dụng chương trình quản lý cá da trơn trên toàn thế giới xuất khẩu vào thị trường này, trong đó có cá tra Việt Nam. USDA chưa đưa ra bộ tiêu chuẩn nào cụ thể để Việt Nam áp dụng, nhưng trước mắt có thể biết vùng nuôi, vận chuyển, nhà máy chế biến và tiêu chuẩn chất lượng cá tra phải tương đồng cá da trơn nuôi ở Mỹ. Có thể tiêu chuẩn nuôi con cá tra ở Việt Nam sẽ không có nhiều khác biệt lắm so với con cá da trơn nuôi ở Mỹ, vì nhiều năm qua, doanh nghiệp đã lấy được giấy chứng nhận tiêu chuẩn nuôi cá của Mỹ (BAP). Ngoài tiêu chuẩn Mỹ, nhiều vùng nuôi cá tra cũng được thiết kế và áp dụng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế của châu Âu, của Anh quốc… Dù tốn kém, nhưng rõ ràng, nếu có giấy chứng nhận nuôi quốc tế cũng đồng nghĩa sẽ có cơ hội bán hàng vào các hệ thống siêu thị lớn ở châu Âu, Mỹ như Walmart, Costco. Và một thực tế là, khi có nhu cầu cao hơn về chất lượng bao giờ cũng đi kèm giá trị tương xứng, và đó cũng là cơ hội cho thuỷ sản Việt Nam.
Minh Khoa
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này